اردبیل یکی از استان‌های ایران است. این استان به دلیل طبیعت بی‌نظیرش در همه‌ی فصل‌های سال طرفداران بسیاری دارد. در هر فصلی از سال گوشه‌ای از اردبیل شما را فرا می‌خواند. در این مطلب مجله گردشگری سفرزون می‌خواهیم به سراغ یک بخش دیگر طبیعت برویم. برای همین به سوی شمالی‌ترین بخش اردبیل حرکت می‌کنیم. درست در ساحل رود جنوبی ارس دشت مغان قرار دارد. از سوی دیگر این دشت در غرب دریای خزر است.
این دشت جلگه‌ای است با طبیعتی دلبرانه. این دشت موقعیتی سه‌گانه دارد. هر ذره‌ی خاکش قابلیت تولد زندگی دارد. چهره‌ی طبیعت آن به سه قسمت؛کوهستانی، کوهپایه‌ای و جلگه‌ای تقسیم می‌شود: نواحی کوهستانی دشت مغان، ارتفاعات جنوب، جنوب غرب و غرب منطقه را شامل می‌شوند. با شیب بیش از ۱۰ درصد، از ارتفاع حداقل ۱۰۰ متر به سمت جنوب و غرب بر میزان ارتفاع افزوده شده و تا حدود ۷۰۰ متر می‌رسند.
نواحی کوهپایه‌ای دشت مغان، به‌طور کلی زمین‌های کمتر از ۱۰۰ متر ارتفاع متصل به کوهستان تا نزدیک جلگه را می‌توان جزو این ناحیه به حساب آورد. نواحی جلگه‌ای دشت مغان، در شمال منطقه با شیب بسیار ملایم، کمتر از ۵ درصد تا سواحل رود ارس گسترش دارد.
دشت مغان ، از بیله سوار تا اصلاندوز
این دشت وسیع از پنج شهر بیله سوار، پارس‌آباد، جعفرآباد، گرمی و اصلاندوز تشکیل شده‌است. بخش‌هایی از این دشت نیز در خاک جمهوری آذربایجان قرار دارد.
اشیای تاریخی بسیاری در این منطقه کشف شده است. همین موضوع گواهی است بر تاریخی بودن دشت. در کنار ارزش تاریخی منطقه، وجود خاک حاصلخیز و طبیعت بی‌نظیرش بر اهمیت آن می‌افزاید. هر آنچه که از دل خاک منطقه کشف شده در موزه شهرهای اردبیل و تبریز نگهدار می‌شود.
مغان و روایت‌های تاریخی‌اش
طبق اسناد دشت مغان تاریخی کهن دارد. از ایامی دور گروهی از مردم در این منطقه زندگی می‌کرده‌اند. نام ساکنین این منطقه آذری بوده. این کلمه در سایر زبان‌های اروپایی به‌ویژه متون یونانی نیز ذکر شده. این جلگه باستانی در دوران نوح و اقوام عاد و ثمود نیز قابل سکونت بوده. این سرزمین شاهد ایام مهم تاریخی بوده. یکی از اتفاقا مهم این دشت تاج گذاری نادرشاه افشار است.
اگر بخواهیم در میان اسناد دیگر جستجو کنیم می‌توانیم به نوشته‌های سعید نفیسی مراجعه کنیم. در این نوشته‌ها نام قدیمی مغان را آموکان می‌دانند. سعید نفیسی برای معرفی آذربایجان چنین آغاز می‌کند:
“پای آذری در سرزمین آذربایجان در خلافت عثمان بن عفان (۳۵–۲۳ هجری) باز شد. پیش از این خاندانی از آذربایجان در این سرزمین پادشاهی داشتند. نام (مغان) قدمت چند صد ساله دارد.
همچنین در سند دیگری زین العابدین شیروانی در کتاب بستان السیحه اینگونه می‌نویسد:
” بعضی او را به واو نویسند. ولایتی است مشهور و دیاریست مذکور، مشتمل است بر بلاد قدیم و نواحی عظیمه و مراتع دلکش و موضع بسیار خوش از اقلیم پنجم و هوایش خرم و محدود است از شمال به ولایت شیروان و از جنوب به ملک آذربایجان ادامه مطلب...