امروزه کشیدگی تاندون شانه مسئله بسیار مهمی تلقی میشود. تاندونها بافتهای بسیار محکمی هستند که عضلات را به استخوان متصل میکنند. این بافتهای محکم با فعالیتهای مکرر و همچنین استفاده بیش از حد، آسیب میبینند که این آسیب منجر به اختلال در عملکرد آنها میشود. احتمال کشیدگی تاندون با افزایش سن افراد، بیشتر بخواهد شد. این مشکل بهخصوص در افرادی که فعالیتهای تکراری با شانه خود انجام میدهند، بیشتر رخ میدهد.

از مهمترین فاکتورهای درمانی تاندون آسیبدیده میتوان به استراحت دادن آن اشاره کرد. تمرکز بر استراحت دادن به تاندون، باعث بهبودی تدریجی و کاهش التهاب در منطقه آسیبدیده میشود. بسیاری از آسیبها و کشیدگی تاندونها بدون درمان خاصی و تنها با استراحت از بین رفته و قدرت و کارایی سابق را بازمییابند. این تاندونها با استراحت نسبی (جلوگیری از فعالیتهای تشدیدکننده)، یخ و استفاده از داروهای ضدالتهابی تسکین و بهبود پیدا میکند. همچنین استفاده از فیزیوتراپی با صلاحدید پزشک فوق تخصص شانه، میتواند بسیار کمککننده باشد.
علائم و نشانه های پارگی تاندون شانه
آسیب دیدگی تاندون شانه به درد شانه و بالای بازو دامن میزند. درد هنگام دراز کردن رو به بالا یا بیرون دست به بیشترین حد میرسد. احتمال سایش تاندونها روی ساختارهای پیرامون هنگام چرخش و بالا بردن همزمان بازو افزایش مییابد. به همین دلیل علائم پارگی تاندون شانه در زمان شانه کردن مو یا فرو کردن دست داخل آستین تشدید میشود. بروز شانه درد سنگین و خفیف در شب نیز رایج است.
چنانچه بخش قابل توجهی از تاندون در پارگی تاندون شانه آسیب ببیند، شانه ضعیف خواهد شد و در نتیجه توانایی بلند کردن اشیاء یا نگه داشتن دست در دو سمت بدن محدود میشود. البته دشواری در استفاده از شانه به دلیل بروز درد همواره به معنای پارگی تاندون نیست.
دلایل پارگی تاندون شانه چیست؟؟
بعضی از حرکتهای شانه آسیب دیدگی تاندونهای چرخاننده شانه را به دنبال دارد و علت پارگی تاندون شانه می باشد :
•انداختن وزن بدن روی بازو:
بیماران مبتلا به آرتروز زانو، دیگر عارضههای دردناک پا یا ضعف عضلههای چهارسر ران غالباً برای جبران این معضل هنگام بلند شدن از صندلی وزن بدن را روی بازو میاندازند. از آنجا که شانه برای چنین حرکتی خلق نشده است، استخوان بازو و حفره شانه در طول این حرکت مانند هاون و دسته هاون سر و ته عمل میکنند و تاندونهای شانه را له میکنند و میسایند. دراز کردن دست هنگام زمین خوردن، آسیب دیدگی بالاتنه در تصادف خودرو و برخورد در مسابقههای ورزشی نیز صدمه دیدن تاندون ر ابه دنبال دارد.
• دراز کردن مکرر بازو:
با بردن بازو بالای سر فضای تنگ محل عبور تاندونهای چرخاننده شانه باریکتر میشود. حرکت شنا، شنا کردن، نقاشی خانه، بایگانی کردن، ساختمان سازی، مکانیکی و فعالیتهای دیگر به آسیب دیدن تاندون شانه میانجامد و به عنوان عامل خطر برای تاندونیت شانه محسوب میشود.
•حرکت ناگهانی یا شدید بازو:
پارگی تاندون در میان ورزشکاران علاقه مند به ورزشهای پرتابی، ورزشهای راکتی و کشتی شیوع بالایی دارد. حرکتهایی ناگهانی، مانند هل دادن ماشین چمنزنی، نیز به پارگی تاندون ضعیف شده منجر میشود.
ضمناً هر گونه ناهنجاری در شکل شانه احتمال آسیب دیدگی آن را افزایش میدهد. فضای تنگ دربرگیرنده تاندونهای شانه در صورت ضعیف شدن یا گرفتگی عضلههای شانه بیش از پیش باریک میشود. در این حالت ساییدگی تاندون حتی در حرکت معمول شانه نیز اتفاق میافتد.
تشخیص آسیب دیدگی تاندون شانه
آسیب دیدگی تاندون شانه غالباً هنگام معاینه بالینی مشخص میشود. پزشک بازو را از شانه میچرخاند و سپس بالا میبرد. دردناک بودن این حرکت بیانگر التهاب تاندون شانه است.
در صورت ضعف قابل ملاحظه باید آزمایشهای بیشتری جهت بررسی احتمال پارگی تاندون شانه انجام شود. پزشک گاهی داروی بیحسی درون شانه تزریق میکند تا بین ضعف واقعی تاندون و “تحلیل” ناشی از درد عضله تمایز قائل شود.
چنانچه احتمال پارگی تاندون داده شود، از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام.آر.آی.) جهت تأیید تشخیص استفاده میشود. روش تشخیصی دیگر آرتروگرام شانه است؛ آرتروگرام انجام پرتونگاری (اشعه ایکس) مفصل پس از تزریق ماده حاجب داخل مفصل است. از آنجایی که ام.آر.آی. بدون تزریق تصاویر بسیار خوبی را به دست میدهد، امروزه آرتروگرام چندان مورد استفاده قرار نمیگیرد.
انجام پرتونگاری شانه اگرچه همواره ضروری نیست، اما در صورت وارد شدن ضربه به شانه یا اگر پزشک نتواند شانه را در دامنه حرکتی کامل تکان دهد، تصاویر این روش میتواند مفید باشد. دیگر دلیل استفاده از این روش تصویربرداری بررسی وجود رسوب کلسیم داخل یا اطراف شانه است. ته نشین شدن کلسیم به التهاب مداوم تاندون میانجامد، که به نوبه خود عارضهای به نام التهاب تاندون کلسیفیه را به دنبال دارد.
راه ها و روش های درمان پارگی تاندون شانه
در هنگام ایجاد این مشکل شما باید از انجام هر فعالیتی که باعث تشدید درد می شود، خودداری نمایید. برای مثال، فعالیت هایی که در ناحیه بالای سر انجام می شود همچون گچ کاری یا رنگ آمیزی و نیز نصب دکوراسیون باید در این زمان متوقف شوند.
این موضوع به معنی اینست که شما باید در حد امکان فعالیت خود را عوض کرده یا نحوه انجام وظایف شغلی خود را تغییر دهید. به هر حال، نباید در این زمان به شانه بطور کامل استراحت داده شود، بلکه می بایست به حرکت دادن عضلات شانه به منظور تقویت آنها ادامه داده شود، اما نباید انجام این کار با درد و ناراحتی برای بیمار همراه باشد. روش های درمان پارگی تاندون شانه معمول برای این مشکل به شرح زیر هستند:
داروهای مسکن
• داروهای مسکن همچون پاراستامول معمولاً می توانند برای کاهش درد بیمار و درمان التهاب تاندون شانه مفید باشند.
• داروهای ضد التهاب می توانند علاوه بر تسکین درد باعث کاهش التهاب تاندون شانه شوند و به همین خاطر معمولاً برای بیمار تجویز می شوند. این داروها شامل ایبوپروفن، دیکلوفناک، و ناپروکسین هستند. گاهی اوقات مصرف این داروها می تواند عوارض جانبی خاص برای بیمار به همراه داشته باشد. به همین خاطر قبل از مصرف این داروها لازم است اطلاعات درج شده بر روی بسته بندی دارو بطور کامل مطالعه شده و اقدامات احتیاطی لازم برای جلوگیری از عوارض جانبی ناشی از مصرف آنها اتخاذ گردد.
• داروهای مسکن قوی که در مواقع مورد نیاز برای بیمار با نسخه پزشک تجویز می شود.
• بسته های یخ که می توانند به کاهش درد بیمار کمک موثر کنند و بطور خاص استفاده از آنها در هنگام وارد شدن یکباره آسیب مفید می باشد. در این رابطه بیمار می تواند به سادگی از یک کیسه یا بسته یخ در خانه برای تسکین و درمان درد شانه و التهاب ایجاد شده در مفصل شانه استفاده نماید.
فیزیوتراپی
توجه داشته باشید که قوی و متحرک نگه داشتن مفصل شانه از اهمیت خاص برخوردار است. به همین خاطر توصیه می شود با یک متخصص فیزیوتراپی برای راهنمایی گرفتن و تجویز ورزش ها تمرین های حرکتی مناسب برای انجام آن ها در خانه در مواقعی که علائم مشکل به صورت یکباره ایجاد نشده، ملاقات شود.
تزریق
تزریق استروئید می تواند به کاهش درد بیمار کمک کرده و شروع برنامه های حرکتی را برای وی امکان پذیر نماید. این تزریق می تواند باعث کاهش التهاب ایجاد شده در فضای ساب آکرومیال شود. در صورتی که واکنش اولیه بیمار به این تزریق ها مناسب باشد، می توان مجدداً از تزریق های استروئید استفاده کرد.
عمل جراحی
• پارگی تاندون چرخاننده شانه: عمل جراحی در مواردی لازم است که پارگی تاندون شانه به دنبال یک آسیب دیدگی شدید ایجاد شده و درد یا ضعف بیمار با استفاده از تزریق های استروئید و فیزیوتراپی بهبود پیدا نکرده باشد.
• گیر افتادن بورس ساب آکرومیال: در این حالت کمتر نیاز به استفاده از عمل جراحی وجود دارد. در صورت لزوم یک متخصص ارتوپدی می تواند از عمل جراحی برای افزایش فضای بین آکرومین و تاندون چرخاننده شانه استفاده نماید.
• تاندونیت کلسیفیک: در این حالت می توان از باربوتاژ با هدایت امواج مافوق صوت استفاده کرد. این روش درمانی شامل تزریق آب نمک به تجمع کلسیم و خارج کردن آن با استفاده از یک سرنگ است.
علاوه بر این، می توان تجمع کلسیم را در مواردی که درد بیمار بسیار شدید است، با عمل جراحی از محل مفصل خارج کرد. انجام این کار بطور همزمان با درمان گیر افتادن بورس ساب آکرومیال توسط یک متخصص ارتوپدی امکان پذیر است.
در صورتی که آسیب دیدگی تاندون چرخاننده شانه به نحو مناسب درمان شود، امکان ریکاوری کامل آن وجود دارد. در این حالت ریکاوری، شامل انجام تمرین های حرکتی برای تقویت شانه و حفظ قدرت عضلات آن است.
به منظور درمان کشیدگی و پارگی تاندون شانه درمان خانگی مانند استراحت،ماساژ و … نیز وجود دارد.