برای گرفتگی زانو چه باید کرد؟ آیا درمان قطعی برای گرفتگی زانو وجود دارد؟ علت گرفتگی زانو در خواب چیست؟ خشکی صبحگاهی زانو چه تفاوتی با گرفتگی زانو دارد؟
در این مقاله قصد داریم به خشکی و گرفتگی زانو بپردازیم با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.
معمولاً افرادی که به مدت طولانی می‌نشینند یا ورزش‌های شدید انجام می‌دهند بیشتر در معرض خشکی یا گرفتگی زانو می‌باشند.
در بین افرادی که از نظر بدنی بسیار فعال هستند و به‌ویژه افراد مسن، خشکی زانو مشکلی رایج می‌باشد.
اکثر بیماران سفتی زانو را با قفل شدن زانو اشتباه می‌گیرند، البته در بعضی موارد بعضی از علائم قفل شدن زانو با سفتی زانو مشابه می‌باشد، اما معمولاً قفل شدن زانو شدیدتر و علت و حالت‌های متفاوتی می‌تواند داشته باشد.
این عارضه با نام خشکی، سفتی و گرفتگی زانو شناخته شده است. درمان‌های قطعی کمی برای رفع آن وجود دارد. گرفتگی زانو انجام فعالیت‌ها و زندگی روزمره افراد به خصوص راه رفتن، رانندگی و انجام مسئولیت‌های خانه و انجام کارها و مشاغل را دشوار می‌کند.
گرفتگی زانو چگونه رخ می‌دهد؟
زمانی که فرد این عارضه را تجربه می‌کند به این معنی‌ست که مشکلی در مفصل زانو وجود دارد. در هر یک از مفاصل بدن یک کیسه پر از مایع وجود دارد که انتهای دو استخوان را احاطه یا آن‌ها را دربر گرفته است. مایع باید شبیه روغن‌موتور، غلیظ و لزج باشد.
در راستای این کیسه، غضروف است که انتهای استخوان‌ها را می‌پوشاند. غضروف مانند ضربه‌گیر عمل می‌کند و کار آن این است که هر جا فشاری بر روی مفصل باشد بار فشار را در بخش وسیعی از بدن توزیع کند.
هنگامی‌که غضروف زانو نرم یا ناهموار شود مایع درون زانو نسبت به این حالت واکنش نشان می‌دهد و این مایع بیشتر از آن چیزی که باید رقیق می‌شود که این حالت در نتیجه منجر به خشکی زانو می‌گردد.
علل گرفتگی زانو
شایع‌ترین علت این عارضه نشتن طولانی مدت در پشت میز می‌باشد. در این حالت امکان دارد پس از بلند شدن و راه رفتن بعد از برداشتن 15 تا 20 قدم احساس کنید که زانو لغزنده شده و احساس بهتری دارید.
برخی دیگر از علل شایع و نیز احتمالی گرفتگی زانو عبارتند از:
- پارگی رباط زانو یا مینیسک؛ در این حالت امکان قفل شدن زانوی شدید وجود دارد.
- زانودرد مزمن.
- آسیب‌دیدگی پا.
- کشیدگی یا رگ به رگ شدن عضلات.
- آب آوردن مفصل زانو.
- آرتروز زانو.
- نرمی کشکک زانو.
علائم خشکی زانو
از علائم زانو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- زانودرد
- تغییر فرم و حالت زانوها
- متورم شدن زانو
- عدم تحمل وزن خود بر روی زانو
- سفتی یا سختی عضلات مفصل لگن
- لگن درد
- خشکی یا سفت شدن مفصل قوزک پا
- احساس ناپایداری: یا “خالی کردن” زانو
تشخیص
برای تشخیص گرفتگی زانو، پزشک درباره مشکلات خاصی از جمله دیگر علائم و نشانه‌هایی که فرد در کنار خشکی مفصل زانو آن‌ها را حس می‌کند، سؤالاتی خواهد پرسید. در صورتی که فرد پس از یک آسیب‌دیدگی جدید، در حال تجربه علائمی می‌باشد باید این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهد.
پزشک اغلب برای تشخیص خشکی و سفتی زانو، عکس‌برداری ساده با اشعه ایکس، تصویربرداری ام آر آی، استفاده از اسپلینت و دیگر روش‌های تشخیصی (ملاقات، ارزیابی و معاینه و مشاوره) را درخواست می‌کند.
راه‌های درمان
درمان این عارضه، به دلایل بروز آن بستگی دارد. اگر دلیل آن یک آسیب‌دیدگی جزئی می‌باشد، درمان‌های خانگی زیر ممکن است برای تسکین درد و سفتی زانو تا زمان بهبودی کامل آسیب دیدگی کافی باشند:
استراحت دادن به زانو
پوشیدن زانوبند طبی برای تثبیت زانو و کمک به پیشگیری از آسیب بیشتر
استفاده از کمپرس سرد یا یک بسته یخ روی زانو در فواصل منظم
مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه
برای آسیب‌دیدگی‌های جدی‌تر و مواردی که سفتی زانو شدید یا پایدار است، فرد ممکن است نیازمند مراجعه به دکتر متخصص ارتوپدی باشد. متخصص دلیل سفتی زانو را تشخیص داده و توصیه‌های لازم برای درمان را ارائه خواهد کرد.
سایر گزینه‌های درمان
مصرف داروهای مسکن تجویزی
فیزیوتراپی برای بهبود عملکرد و تحرک کلی زانو
استفاده از کورتیکواستروئیدها
مصرف داروهای آرتریت روماتوئید
درمان خشکی زانو با ورزش
در برخی موارد، افراد مبتلا به سفتی زانو باید از انجام ورزش پرهیز کنند. برخی آسیب‌دیدگی‌های زانو نیازمند گذشت زمان برای بهبودی هستند و استراحت به جای ورزش مفید خواهد بود.
با این وجود، انجام ورزش در برخی موارد، مانند ابتلا به آرتریت، می‌تواند به بهبود سفتی زانو کمک کند. تمرینات ورزشی و حرکات کششی مختلف می‌توانند به روش‌های مختلف مفید باشند:
تمرینات کششی: افزایش قدرت عضلانی اطراف زانو کاهش استرس روی مفصل را به همراه دارد. از جمله این تمرینات میتوان به بلند کردن پا و تمرینات پشت پا (همسترینگ) اشاره کرد.
تمرینات دامنه حرکت: حرکات کششی و تمرینات ورزشی که دامنه حرکت زانو را افزایش می‌دهند به حفظ حرکت مفصل و کاهش سفتی زانو کمک می‌کنند.
تمرینات ایروبیک: تمرینات ایروبیک یا هوازی می‌توانند سطوح انرژی فرد را افزایش داده و به کاهش وزن اضافه که ممکن است فشار مضاعفی بر زانو وارد کند، کمک کنند. دوچرخه سواری و شنا از جمله مواردی هستند که می‌توانید مد نظر قرار دهید.
تمرینات تعادلی: این تمرینات عضلات اطراف زانو را تقویت کرده و همچنین خطر زمین خوردن که می‌تواند موجب بروز آسیب بیشتر در مفصل زانو شود را کاهش می‌دهند.
افراد مبتلا به آرتریت پیش از آغاز برنامه ورزشی باید با پزشک خود مشورت کنند.
چه کسانی باید به متخصص مراجعه کنند؟
کسانی که به آسیب‌دیدگی در زانوی خود مشکوک هستند باید بلافاصله به فوق تخصص زانو مراجعه کنند. مراجعه و درمان به موقع یاعث کاهش خطر آسیب بیشتر می‌شود.
اگر سفتی زانو با علائم دیگر مانند درد و تورم نیز همراه است، فرد باید فورا به دکتر مراجعه کند.
پیشگیری
برخی از نکات مؤثر در پیشگیری یا تسکین درد در گرفتگی زانو عبارتند از:
گرم کردن بدن پیش از انجام حرکات کششی.
کشش پاها پیش و پس از ورزش.
کشش آرام و نه تا حدی که درد احساس شود.
پرهیز از تمریناتی که موجب تشدید علائم می شوند.
حفظ فرم مناسب بدن هنگام ورزش.
حصول اطمینان از قدرت متعادل عضلات پا.
جمع بندی
در این مقاله به گرفتگی مفصل زانو پرداختیم؛ عارضه‌ای که اگر جدی گرفته نشود باعث ایجاد عوارض جانبی می‌شود.
در صورت داشتن سؤالات بیشتر شما می‌توانید برای مشاوره و نیز اطلاع یافتن از انوع جراحی‌ها و تعویض مفصل زانو و حتی درمان‌های غیر جراحی انواع مشکلات زانو، دردها و پارگی‌ها از طریق نظرات یا تماس تلفنی، با مطب تماس بگیرید.
راه های ارتباطی با دکتر حسین حاجی تقی، جراح و متخصص ارتوپدی، فلوشیپ زانو و فوق تخصص شانه
شماره تماس: 09107765549 – 02188879953
آدرس مطب: تهران، میدان ونک، خیابان خدامی، پلاک3