سرطان سینه یا سرطان پستان نوعی از سرطان است که از پستان آغاز می شود. سرطان هنگامی آغاز می شود که رشد سلول ها از کنترل خارج شود. سلول های سرطانی پستان معمولاً توموری را تشکیل می دهند که معمولاً به واسطه اشعه ایکس دیده می شود یا به صورت توده احساس می شود. درک این نکته بسیار مهم است که اغلب توده های پستان خوش خیم هستند و سرطانی و بدخیم نیستند. تومورهای غیرسرطانی پستان رشد غیر طبیعی دارند، اما خارج از پستان پخش نمی شوند. آنها تهدید کننده زندگی نیستند، اما برخی از توده های خوش خیم پستان خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان افزایش می دهند.
برای تعیین خوش خیم یا بدخیم بودن سرطان و اینکه آیا ریسک ابتلا به سرطان را در آینده تحت تأثیر قرار خواهد داد، بایستی هر توده سرطانی یا تغییرات ظاهری در شکل ظاهری پستان، توسط متخصص مراقبت های پزشکی چک و بررسی شود. پیش از این در مورد اینکه سرطان چیست، روش های تشخیص و روش های درمانی آن صحبت کردیم. این مطلب را به سرطان سینه اختصاص دادیم و در ادامه، به مباحث زیر خواهیم پرداخت:
سرطان سینه چگونه شروع می شود؟
تغییر یا جهش در DNA می تواند باعث شود سلول های طبیعی پستان به سلول های سرطانی تبدیل شوند. برخی از تغییرات DNA از طریق والدین منتقل می شود (وراثتی) و می توانند ریسک ابتلا به کانسر سینه را افزایش دهند. سایر عوامل مرتبط به سبک زندگی، از قبیل آنچه شما می خورید، به چه میزان ورزش می کنید و ... می توانند احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش دهند. اما هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چگونه برخی از عوامل ریسک باعث تبدیل سلول های طبیعی به سرطانی می شوند. به نظر می رسد هورمون ها نقش مهمی در بسیاری از موارد سرطان پستان دارند، اما چگونگی وقوع این اتفاق همچنان به طور کامل درک نشده است. به طور کلی می توان علت شروع سرطان را موارد زیر برشمرد:
تغییرات یا جهش ژنتیکی: برخی جهش های DNA از طریق والدین به ارث رسیده یا به شما منتقل می شوند. این بدان معنی است که هنگام تولد، جهش ها در تمام سلول های شما وجود دارد. برخی جهش ها می توانند خطر ابتلا به برخی سرطان ها را به شدت افزایش دهند.
پروتوآنکوژن ها Proto-oncogenes: پروتوآنکوژن ها ژن هایی هستند که به رشد طبیعی سلول ها کمک می کنند. پروتوآنکوژن ها در صورت تغییر یا تکثیر به یک ژن بد تبدیل می شوند که در صورت خارج شدن از کنترل، می توانند منجر به سرطان شوند. این ژن بد، آنکوژن نامیده می شود.
ژن های سرکوب کننده تومور: ژن هایی هستند که تقسیم سلولی را کند می کنند. در صورتی که این ژن ها درست کار نکنند می توانند منجر به سرطان شوند.
تغییر ژن های وراثتی: برخی از جهش های ارثی DNA به طور چشمگیری خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهند و منجر به سرطان هایی می شوند که در برخی خانواده ها در جریان هستند.
تغییر ژن های اکتسابی: اغلب جهش های DNA در کانسر پستان، در طول زندگی زنان اتفاق می افتد تا اینکه به آنها به ارث رسیده باشد که ممکن است علت آن تشعشعات یا مواد شیمیایی باشد.
سرطان سینه از کدام قسمت بدن آغاز می شود؟
این سرطان می تواند از بخش های مختلف سینه آغاز شود.
اغلب سرطان های پستان از مجاری حمل شیر به نوک پستان شروع می شوند که به آنها سرطان مجرایی یا داکتال گفته می شود.
برخی از آنها از غدد تولید کننده شیر آغاز می شوند که سرطان لوبلار یا تهاجمی نامیده می شود.
انواع دیگری از سرطان پستان نیز همانند تومورهای فیلودس یا آنژیوسارکوم، زیاد رایج نیستند.
تعداد محدودی از سرطان ها در بافت های دیگر پستان آغاز می شوند. این سرطان ها سارکوم یا لنفوم نامیده می شوند و در واقع به عنوان سرطان پستان تصور نمی شوند.
برخی از انواع سرطان پستان ممکن است سبب ایجاد توده در پستان شوند. می توانید با مطالعه نشانه ها و علائم سرطان وضعیت خود را در مورد این بیماری بهتر بررسی نمایید. اغلب سرطان های پستان قبل از اینکه احساس شوند و پیش از بروز علائم، در ماموگرافی غربالگری در مراحل اولیه تشخیص داده می شوند.
انواع مختلفی از کانسر سینه وجود دارد که از بین آنها، مواردی مانند کارسینومای غیرمهاجم مجرایی (DCIS) و کارسینومای تهاجمی رایج تر هستند و برخی دیگر همانند تومورهای فیلودس و آنژیوسارکوم کمتر در بیماران مشاهده می شوند. پس از انجام نمونه برداری، سلول های سرطانی پستان برای پروتئین هایی به نام گیرنده های استروژن، گیرنده های پروژسترون و HER2 مورد آزمایش قرار می گیرند. سلول های تومور نیز در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرند تا مشخص شود سرطان در چه مرحله ای است. پروتئین های خاص موجود و تعیین درجه تومور، در تصمیم گیری برای گزینه های درمانی کمک می کند.
چگونه سرطان سینه در بدن پخش می شود؟
هنگامی که سلول های سرطانی وارد خون یا سیستم لنفاوی می شوند و به قسمت های دیگر بدن منتقل می شوند، سرطان گسترش می یابد. سیستم لنفاوی شبکه ای از عروق لنفاوی است که در سرتاسر بدن وجود دارد و گره های لنفاوی را به هم وصل می کند. مایع شفاف درون عروق لنفاوی، تحت عنوان لنف، حاوی مواد فرعی و مواد زائد و همچنین سلول های سیستم ایمنی است. عروق لنفاوی مایع لنفاوی را به دور از پستان حمل می کنند. در مورد کانسر پستان، سلول های سرطانی می توانند وارد عروق لنفاوی شده و در غدد لنفاوی شروع به رشد کنند. اغلب رگهای لنفاوی پستان در نواحی زیر تخلیه می شوند:
• گره های لنفاوی زیر بازو
• گره های لنفاوی اطراف استخوان ترقوه و غدد لنفاوی زیر استخوان ترقوه
• غدد لنفاوی داخل قفسه سینه (غدد لنفاوی پستانی داخلی)
اگر سلول های سرطانی به غدد لنفاوی شما سرایت کرده باشند، احتمال بیشتری دارد که سلول ها بتوانند از طریق سیستم لنفاوی به قسمت های دیگر بدن منتقل شوند. هر چه غدد لنفاوی بیشتری با سلول های سرطانی پستان وجود داشته باشند، احتمال ابتلا به سرطان در بخش های دیگر بدن بیشتر می شود. به همین دلیل، یافتن سرطان در یک یا چند غدد لنفاوی اغلب بر برنامه درمانی شما تأثیر می گذارد. معمولاً برای تشخیص اینکه سرطان شیوع پیدا کرده است یا نه، نیاز به جراحی برای برداشتن یک یا چند غده لنفاوی دارید. با این وجود، تمام زنان مبتلا به سلول های سرطانی در غدد لنفاوی خود، متاستاز ایجاد نمی کنند و ممکن است برخی از زنان بدون هیچ سلول سرطانی در غدد لنفاوی، بعداً متاستاز ایجاد کنند.
سرطان سینه چه نشانه ها و علائمی دارد؟
دانستن اینکه پستان ها در حالت عادی چگونه باید باشند، بخش مهمی از سلامتی پستان است. اگر چه انجام تست های غربالگری به طور مداوم برای تشخیص این سرطان مهم است، ماموگرافی ها هر نوع کانسر سینه ای را پیدا نمی کنند. بنابراین، بسیار مهم است که از تغییرات پستان خود آگاه باشید و نشانه ها و علائم کانسر سینه را بدانید.
شایع ترین علامت کانسر پستان، وجود توده جدید است. یک توده سخت بدون درد که لبه های نامنظمی دارد، احتمال بالاتری دارد که سرطانی باشد، اما توده های سرطانی سینه می توانند نرم یا گرد نیز باشند. آنها حتی می توانند دردناک باشند. بسیار مهم است که هر نوع توده یا تغییراتی در پستان توسط متخصص چک شود.
سایر نشانه های احتمالی سرطان سینه:
• تورم تمام یا قسمتی از پستان (حتی اگر توده ای حس نشود)
• حفره حفره شدن پوست (گاهی اوقات شبیه به پوست پرتقال به نظر می رسد.)
• درد پستان یا نوک پستان
• تو رفتگی نوک پستان
• قرمز شدن، پوسته پوسته شدن یا ضخیم شدن نوک پستان یا پوست سینه
• ترشح نوک پستان
• گره های لنفاوی متورم (گاهی اوقات کانسر پستان می تواند به غدد لنفاوی زیر بازو و یا اطراف استخوان ترقوه گسترش یابد و باعث ایجاد توده یا تورم شود، حتی قبل از اینکه تومور اصلی در پستان به اندازه کافی بزرگ شود تا حس شود.)
اگرچه هر یک از این علائم می تواند به دلیل موارد دیگری غیر از کانسر پستان ایجاد شود، در صورت وجود آنها بایستی به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا علت آن را پیدا کنید. توجه داشته باشید که آزمایش های غربالگری و ماموگرافی کمک می کنند تا قبل از بروز هر گونه علائم، سرطان پستان را هر چه سریع تر کشف کنید و شانس بیشتری برای درمان داشته باشید.