آزمون نئو یک آزمون خودشناسی بسیار کامل و دقیق است که اطلاعات زیادی از شخصیت انسان را نشان می دهد. با انجام این تست میزان نظم و شایستگی، مهارت اجتماعی، خویشتنداری، میزان باز بودن ذهن فرد نسبت به تجربیات جدید در افراد مشخص می شود.
از آن جایی که تست شخصیت شناسی نئو بسیار دقیق است روانشناسان از آن در تشخیص افسردگی و روان درمانی استفاده می کنند. علاوه بر آن در آزمون های استخدامی و سنجش شایستگی های شغلی نیز استفاده می شود.
شخصیت انسان ویژگی های زیادی دارد اما محققان با استفاده از روش های آماری پیچیده به 5 فاکتور بزرگ شخصیت دست پیدا کرده اند که به آن Big Five نیز گفته می شود. در آزمون نئو این 5 فاکتور بزرگ شخصیت انسان بررسی می شود.
این 5 عامل عبارتند از:
- برون گرایی
- روان رنجوری یا عصبانیت یا نوروتیک بودن
- با وجدان بودن یا وظیفه شناسی
- گشودگی به تجربه
- توافق پذیری
آزمون نئو در دو مدل متفاوت وجود دارد:
- NEO-FFI: که شامل 60 سوال است و 5 عامل اصلی را ارزیابی می کند.
- NEO-PI: که 240 سوال دارد که 5 عامل اصلی به همراه 55 عامل زیر مجموعه آن ها را ارزیابی می کند. در دو دسته R که توسط ناظر پر می شود و S که توسط خود فرد پر می شود.
با توجه به این که آزمون نئو تست دقیقی است بنابراین در حوزه های مختلف زیر کاربرد دارد:
تست شخصیت شناسی نئو در جنبه روانشناسی اطلاعات دقیقی از شخصیت شما می دهد و اختلالات روانی را در صورت وجود تشخیص می دهد و کمک می کند درمانگر با توجه به آن تصمیم بگیرد.
آزمون نئو در شرکت ها و سازمان ها به عنوان آزمون استخدامی استفاده می شود. علاوه بر آن آزمون نئو عملکرد فرد را پیش بینی می کند مشخص می کند آیا این فرد از عهده مسئولیت ها و انتظارات شرکت برمی آید یا نه. توانایی های مدیریتی و هوش هیجانی و … را نیز بررسی می کند.
یکی دیگر از مواردی که آزمون نئو می تواند موثر باشد مشاوره پیش از ازدواج است. با انجام این تست و مشخص شدن ویژگی های شخصیت افراد شباهت ها و تفاوت های زوجین مشخص می شود و یک روانشناس و مشاور می تواند تشخیص دهد که این افراد در آینده با چه چالش هایی مواجه می شوند.
زوجین با انجام این تست به شناخت خوبی از خود و فرد مقابل می رسند. می توان گفت دورنمای زندگی مشترکشان را می توان با این تست ترسیم کرد.
این عامل نشان می دهد که فرد تا چه میزان استعداد تجربه هیجانات منفی مانند افسردگی و اضطراب را دارد. چقدر می تواند مبتلا به این بیماری ها شود.
در این مولفه 6 صفت شامل موارد زیاد وجود دارد:
افرادی که نمره بالایی در این مولفه کسب می کنند بسیار نگران و وحشت زده هستند و دارای اضطراب همیشگی می باشند و ترس های مخصوص به خود را دارند. برعکس، افرادی که نمره پایینی دارند اگر اوضاع مطابق میلشان نباشد کمتر دچار اضطراب و مشکل می شوند.
افرادی که تکانش بالایی دارند نمی توانند امیال خود را کنترل کنند. ممکن است فرد نتواند میل به غذا خوردن یا سیگار را در خود کنترل کند و میل و هوس بالایی داشته باشد. اما افرادی که که نمره پایین کسب می کنند به راحتی امیال خود را کنترل می کنند.
این معیار نشان می دهد که فرد چقدر مستعد عصبانیت است خواه آن را بروز دهد یا به طور پنهانی خشمگین باشد. درماندگی و ناکامی نیز از دیگر احساساتی است که هنگام بروز خشم ایجاد می شود و در واقع خشم حاصل از احساس ناکامی است.
افرادی که نمره پایینی در این مولفه بدست می آورند افراد آرامی هستند که به سادگی خشمگین نمی شوند. اما افرادی با نمره بالا در این آزمون مستعد خشم بسیاری هستند.
افرادی که نمره بالا را در مولفه روان رنجوری کسب می کنند مستعد احساس تنهایی و غم و افسردگی و حس گناه هستند. افراد نمره پایین لزوما برای این احساسات منفی آمادگی ندارند.
این معیار نشان می دهد فرد در جمع چگونه رفتار می کند آیا دچار شرم و معذب بودن است و حس حقارت به وی دست می دهد یا مهارت اجتماعی بالایی دارد و تلاش می کند مجلس آرا باشد.
شرایط استرس زا باعث کم شدن توانایی فرد می شود بنابراین واکنش انسان در برابر شرایط استرس زا اهمیت بسیار دارد. این مولفه میزان کنار آمدن با استرس در شرایط مختلف را می سنجد فرد در مواجهه با این گونه شرایط چه برخوردی دارد آیا به خود مسلط است یا آن قدر ضعیف می شود که نمی تواند کاری کند و باید دیگران به او کمک کنند.