در بسیاری از موارد وقتی زن و شوهر با هم دعوا می کنند، فرزندان را نادیده می گیرند و فکر می کنند کودکان متوجه چنین مسائلی نمی شوند؛ غافل از این که کودک تاثیرات بسیار مخربی از این دعوا می گیرد.
تحقیقات نشان داده حتی نوزادان نیز متوجه دعوای والدینشان با هم می شوند.
والدین، نقطه امن و تکیه گاه کودکان هستند و کودکان هنگام نا امنی به آنها پناه می برند. اما هنگامی که در خانواده مابین والدین دعوایی صورت بگیرد، آنها خود منشا نا امنی برای کودک می شوند و او را دچار مشکلات روحی مانند اضطراب می کنند.
کودکانی که دعوای والدین را مشاهده می کنند، سلامت روانشان در معرض خطر قرار می گیرد و نوعی اضطراب، پریشانی و ناامنی را تجربه می کنند. در آینده میزان عزت نفس کودکانی که این تجربه را داشته اند، پایین خواهد بود.
والدینی که از حل مشکلات خود عاجز هستند و به دعوا و مشاجره پناه می آورند، برای کودکان خود بدآموزی دارند. کودک دعوا کردن را به عنوان یک راه حل یاد خواهد گرفت و در مواجهه با مشکلات همیشه دعوا و پرخاش خواهد کرد.
به خطر افتادن سلامتی کودک، یکی از عواقبی است که دعوای والدین آن را ایجاد می کند. کودکی که دعوای والدین را مشاهده می کند، برای رسیدن به آرامش، به خوردن پناه می آورد و دچار پرخوری عصبی یا حتی کم خوری شده که در اثر آن دچار مشکلات معده و گوارش می شود.
خواب کودک نیز می تواند از این مسئله تاثیر بپذیرد و دچار مشکلاتی چون کابوس، کم خوابی، پر خوابی و .. شود.
در مواردی که این دعوا حالت شدیدی به خود می گیرد، مانند کتک کاری با سلاح های سرد یا قتل، کودک دچار مشکلات شدیدی مانند فوبیا می شود.
مشاهده خشونت خانگی، باعث می شود کودک احساساتی نظیر درماندگی، بی لیاقتی، احساس شرم و گناه را تجربه کند. این احساسات تصویر کودک از خودش را خدشه دار کرده و او را دچار تله های روانی از قبیل تله نقص و شرم می کند.
کودکی که عزت نفس لطمه خورده ای دارد، در بزرگسالی در روابط شخصی و زندگی حرفه ای دچار مشکل می شود. حتی ممکن است برای حفظ شریک عاطفی خود هر گونه بدرفتاری را تحمل کند یا در محیط کار زیر بار هر گونه ظلمی برود و همیشه ترس از دست دادن موقعیت های زندگیش را دارد.
کودکانی که دعوای والدین را مشاهده می کنند، نمی توانند به خوبی بر روی درس خود تمرکز کنند. کودکی که شاهد دعوای والدین خود بود تا حداقل دو روز فکرش درگیر این مسئله خواهد بود و همواره احساس ترس و ناامنی خواهد کرد.بدیهی است که این کودک نمی تواند در کلاس به خوبی تمرکز کند.
مطالعات نشان داده در خانواده هایی با دعوا و اختلاف بالا، احتمال ترک تحصیل فرزندان در دبیرستان بسیار بالا می رود.
احساس نا امنی و استرسی که مشاهده خشونت خانگی در کودکان ایجاد می کند، باعث می شود عملکرد شناختی کودک با مشکل مواجه شود.
این کودکان غالبا در تنظیم احساسات خود درمانده هستند؛ گاهی بسیار خشمگین می شوند و نمی توانند خود را کنترل کنند و واکنش های معقولی از خود نشان دهند. علاوه بر آن قادر به حل سریع مشکلات خود نیز نیستند.
کودکانی که در خانواده هایی با درگیری بالا رشد می کنند، دیدگاه ها و افکار منفی در مورد زندگی و خانواده و خودشان خواهند داشت.
نتایج تحقیقات نشان داده است کودکانی که شاهد دعوای والدین هستند، اعتماد به نفس پایینی دارند.
در خانواده هایی که والدین در آن بسیار دعوا می کنند و ناامنی بالا است، کودکان با احتمال بالایی به مصرف سیگار، الکل یا مواد مخدر روی می آورند.
علایم تاثیر مشاهده دعوای والدین در کودک
با دیدن مشاجره والدین گریه می کند، یا کاملا ساکت هستند و وحشت زده نگاه می کند.
برای جلب توجه، کارهای عجیبی می کند.
نامطمئن صحبت می کند.
رفتارهای غیرعادی از خود نشان می دهد.
هشدارهای مهم در هنگام بحث و دعوای والدین در حضور کودک
در حضور فرزندانتان هرگز از کلمات زشت را استفاده نکنید؛ هرگز دعوا را به سمت خشونت های فیزیکی و کتک کاری نکشانید.
اختلاف نظرها را با احترام حل کنید نه با بی احترامی
بر سر همدیگر فریاد نکشید؛ اینکار کودک را می ترساند.
اگر حرفی دارید با آرامش و با دلایل قانع کنده آن را بر زبان بیاورید و سعی کنید گفتگوی شما سمت و سوی دعوا به خود نگیرد.
مهارت ارتباطی و بحث کردن بالغانه را یاد بگیرید تا به کودک نیز آن را از شما یاد بگیرد.
کودک را وارد مشاجره نکرده و او را وادار نکنید تا از شما طرفداری کند. این روان کودک را تکه تکه می کند. او از این که نمی تواند باعث پایان دادن دعوای والدین خود شود احساس درماندگی می کند.
از کودکتان نخواهید بین شما قضاوت کند یا حرف شما را به همسر شما برساند.
اختلافات مربوط به شیوه فرزند پروری را در حضور کودکان خود مطرح نکنید.
اگر ناخواسته در حضور کودک خود دعوا کردید، به موارد زیر دقت کرده و آنها را انجام دهید:
به کودک خود اطمینان دهید که این مشاجره به معنای جدایی شما و همسرتان نیست. به او بگویید که مادرش یا پدرش را دوست دارید.
اگر کنترل خود را در دعوا از دست داده اید، باید از همسر خود عذرخواهی کنید. اینکار شما به کودکتان یاد می دهد که دعوا راه حل مشکلات نیست.
در مورد خانواده همسرتان بد صحبت نکنید.
بپذیرید که اختلاف در خانواده ها وجود دارد و یاد بگیرید این اختلاف و مشکلات خانوادگی را با روش های دوستانه حل کنید. دعوای شما بر دیدگاه فرزندتان در مورد زندگی مشترک و سایر مسائل تاثیر زیادی می گذارد.