تاکنون چند بار این جملات را شنیده اید؟
“از ازدواج می ترسم!”
“من آدم ازدواجی نیستم.”
“هنوز آمادگی ازدواج را ندارم.”
ازدواج برای برخی رویا و برای بعضی کابوس است.
ترس از ازدواج برای همه افراد مجرد منطقی است؛ اما هنگامی که این ترس شکل غیرمنطقی به خود بگیرد و تبدیل به فوبیا شود، مشکل ساز شده و زندگی فرد را مختل می کند.
گاموفوبیا (Gamophobia)، ترسی شدید و غیرمنطقی است که فرد از ازدواج، تعهد و تاهل دارد؛ به طوری که حتی اگر به طرف مقابل علاقمند باشد، این ترس دست از سر او بر نمی دارد؛ این ترس اجازه نمی دهد فرد روابط عاطفی خود را حفظ کند، حالات آن مداوم و بسیار وحشتناک است.
این فرد اگر در رابطه ای عاطفی باشد، به محض مطرح شدن بحث ازدواج از سوی طرف مقابل، بسیار عصبی شده و پرخاشگری می کند؛ یا حتی ممکن است رابطه عاطفی خود را قطع کند.
این افراد با مطرح شدن مسئله ازدواج، علایم زیر را تجربه می کنند:
به شدت احساس ترس و نا امنی می کنند.
افکار منفی به ذهنشان هجوم می آورد.
شروع به گریه کردن می کنند.
عصبی می شوند و کنترل خود را از دست می دهند.
ممکن است دچار تهوع شوند یا به صورت غیرارادی بدنشان شروع به لرزیدن کند.
دچار تنگی نفس می شوند و قفسه سینه شان درد می کند.
این افراد عشق های آتشین و کوتاه مدتی را تجربه می کنند. به محض این که بحث ازدواج در روابط این افراد به میان می آید، احساس ترس و عدم امنیت کرده و از شریک عاطفی خود فاصله می گیرند.
فرد مبتلا به این فوبیا، به مسخره ترین شکل رابطه عاطفی خود را پایان می دهند؛ همچنین اغلب جملات “من لیاقت تو رو ندارم” یا “تو بهتر از منی” یا “تو با کس دیگری خوشبخت تر می شوی” را به کار می برند؛ حتی به قیمت از دست دادن فرد محبوبشان از زیر بار مسئولیت ازدواج فرار می کنند.
ترس از ازدواج دلایل زیاد و متنوعی می تواند داشته باشد؛ برخی از این دلایل عبارتند از:
وقتی فردی در خانواده ای رشد یافته که محیط پر از تنش بوده، والدین دائم در حال مشاجره با هم بوده اند و در هر دعوا اتفاقات ناخوشایندی رخ می داده، این فرد باور می کند که ازدواج آسیب زا است.
برای این فرد که تجربه شرایط فوق را داشته، ازدواج تداعی کننده دعوا، کشمکش و تجربیات ناخوشایند است. وقتی در کودکی این باورها در ذهن او ایجاد شده و مستحکم شود، به مرور زمان ازدواج برای او به غول ترسناکی تبدیل می شود که بر آینده او تاثیر منفی می گذارد.
گاهی علت ترس فرد از ازدواج، خانواده ناسالم نیست؛ بسیاری از افراد در خانواده سالمی بزرگ شده اند، اما به دلیل این که اطرافیان در مورد تجربیات ناخوشایند خود با آن ها صحبت کرده اند، یا فرد در میان دوستان و همسالان خود ازدواج های ناموفق زیادی را دیده است، باورهای مخربی در مورد ازدواج پیدا کرده و تمامی ازدواج ها را ناموفق و ازدواج اشتباه می پندارد.
وقتی فردی در کودکی محبت مادری دریافت نکند، به طور ناخودآگاه می آموزد که به کسی اعتماد نکند و فکر می کند این دلبستگی بی پاسخ خواهد ماند.
این فرد در بزرگسالی از دلبستگی های طولانی، مانند ازدواج هراسان خواهد بود و تمایلی به ازدواج نخواهد داشت.
برخی افراد، ازدواج را مساوی با از بین رفتن حریم خصوصی خود می دانند و فکر می کنند وقتی فردی ازدواج می کند، از تمامی حقوق فردی از جمله حقوق اجتماعی، شخصی و مالی خود دست می کشد و آزادی خود را به طور کامل از دست می دهد.
این نوع نگرش به تنهایی می تواند ایجاد وحشت کند.
بسیاری از افراد درک درستی از مسئولیت های بعد از ازدواج ندارند و آن ها را غیر واقعی و بزرگنمایی شده می بینند و از مسئولیت پس از ازدواج وحشت دارند.
بسیاری از افراد به این دلیل از ازدواج می ترسند که نگران بازماندن از اهداف خود هستند؛ در حالیکه ازدواج به شما اعتبار، ارزش و دیدگاه های جدیدی می دهد و برخی اعتبارها را از شما می گیرد.
این تغییر در ارزش ها است، نه ورشکستگی عاطفی، شخصیتی و معنوی.
ترس از صمیمیت در پسران بیشتر دیده می شود و دلیل عمده آن، این است که پسرها در کودکی باید از مادر خود فاصله گرفته و وارد دنیای مردان شوند.
پس از بزرگ شدن، رفته رفته فرد این نوع صمیمیت را دفع کرده و خود را بی نیاز از زنان می داند؛ در نتیجه هنگام ازدواج فرد دچار سردرگمی شده و از صمیمیت گریزان می شود.
فردی که شخصیت درونگرا و اجتنابی دارد و برای خود خلوتی داشته است، ممکن است ازدواج برای او کابوسی باشد؛ چرا که تاکنون از تمام تجربیات جدید اجتناب کرده است.
این فرد باید با شخصیتی همانند خود ازدواج کند، تا هیچ کدام از طرفین دچار مشکل نشوند؛ در این ازدواج هر دو نفر زوجین علاوه بر اینکه فضای مشترکی را ساخته اند، به تنهایی های همدیگر احترام می گذارند.
افرادی که تجربه شکست عاطفی دارند، یا موارد زیادی از ازدواج های ناموفق یا پرتنش در اطرافشان دیده اند، یا آمار بالای طلاق را بررسی می کنند، همواره در هراس هستند که این اتفاق برای خود آن ها رخ بدهد؛ در نتیجه دچار گاموفوبیا می شوند.
گاموفوبیا می تواند به دلایل روانی زیر نیز رخ دهد:
افسردگی
اضطراب
ترس از شکست
عدم اعتماد به نفس
عزت نفس و خودباوری ضعیف
نداشتن اعتماد به نفس جنسی
جذاب ندانستن خود
داشتن آسیب روانی
ترس از طلاق
تجربه شکست عاطفی
موارد فوق می تواند از جمله دلایلی باشد که فرد ضمن علاقه به ازدواج، از آن نیز بترسد.