تک فرزندی چیست و بررسی دیدگاه روانشناسی نسبت به آن + عوارض، معایب و مشکلات تک فرزندی


امروزه با توجه به تحقیقات زیادی که در مورد تک فرزندی انجام شده است، دیدگاه روانشناسی این کلیشه ها را نقض می کند. برای مثال یک تحقیقی که روی نمونه جامعه آماری در کبک کانادا انجام شد، نشان داد که کودکان تک فرزند 6 تا 11 سال بیشتر در خطر ابتلا به اختلالات روانی قرار دارند.

تحقیقات دیگر این یافته ها را نقض کرد و نشان داد تفاوتی بین تک فرزند ها با کودکانی که خواهر یا برادر دارند، وجود ندارد. با این که تک فرزندان بیشتر مورد توجه والدین هستند، اما این باعث خودخواهی آن ها نمی شود.

پس تک فرزندی دلیلی بر خودخواهی نیست؛ چرا که بسیاری از افراد خودخواه، خواهر یا برادر دارند.

کشور چین سیاست تک فرزندی را در کشور خود اجرا نموده است. با بررسی هایی که در سال 1990 بر روی جمعیت صورت گرفته بود، نتایج نشان داد که تنها تعداد کمی از این کودکان تحت تاثیر عواقب منفی تک فرزندی بودند.

یک تحقیق جدید انجام شده نشان داد، کودکانی که پیش از اجرای این سیاست متولد شده اند، دیدگاه های مثبت تری داشته اند.

بسیاری از روانشناسان سندرم تک فرزندی را فاقد اساس علمی می بینند؛ چرا که کودکان امروزی که در فرهنگ شهری متولد می شوند و فرصت زیادی برای معاشرت با هم سن و سالان خود دارند.

کودکان شهری در مهدکودک ها، مدارس، شهربازی و… با سایر کودکان معاشرت دارند، اما در جوامع روستایی کودکان بیشتر با والدین خود در ارتباط بوده و ممکن است منزوی شده باشند و رفتارهای خودخواهی و ضد اجتماعی بیشتری در آن ها وجود داشته باشد و مهارت های اجتماعی، کمتر در آن ها رشد یافته باشد.

دو روانشناس مطرح به نام های تونی فالبو و بلر تحقیقات وسیعی در مورد تک فرزندی انجام دادند که در ادامه به آن ها می پردازیم.

فالبو از دهه هفتاد میلادی تحقیقات زیادی روی تک فرزندها انجام داده و در این زمینه به عنوان متخصص شناخته می شود.

نتایج تحقیقات او نشان داد توجه بیشتر نسبت به کودک می تواند نتایج مثبتی داشته باشد. او 115 کودک را به لحاظ هوش شخصیت، سازگاری، جامعه پذیری و ارتباط با والدین بررسی کرد و به نتایجی دست یافت.

خانم بلر، روانشناس و نویسنده بزرگ، تک فرزندی را مزیت بزرگی می داند؛ چرا که والدین انرژی خود را بر روی یک کودک متمرکز می کنند.

امروزه تک فرزندی به صورت یک انتخاب درآمده است و این باعث می شود کودک تحت حمایت غیرعادی والدین نباشد و احساس ارزشمندی کنند، در حالی که در خانواده ها در گذشته به دلیل این که نمی توانستند فرزند دیگری داشته باشند، کودک خود را بسیار حمایت کرده و باعث ناتوانی او می شدند.

او عیب تک فرزندی را در توانایی ارتباط می داند؛ کودکانی که خواهر یا برادر ندارند، به خوبی نمی توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند، با این حال او معتقد بود کیفیت رابطه از تعداد خواهر و برادر مهمتر است.

شاید اگر فرزند دیگری داشتید معلوم نبود اوضاع بهتر شود یا نه!

تمایل خانواده ها به تک فرزند بودن بیشتر شده است؛ شاید مهمترین دلایل این است که والدین دوست دارند به فرزندشان بیشتر رسیدگی کنند و امکانات مادی و معنوی فقط به یک نفر اختصاص می یابد و هم وقت بیشتری برای تربیت فرزند داشته باشند و هم توان مالی بیشتری برای رشد و تحصیلات فرزند خود ایجاد کنند.

علاوه بر این عوامل، امروزه مادران بیشتری شاغل هستند و این امکان فرزندآوری را برای آن ها محدود کرده است. علاوه بر آن ازدواج ها نیز در سن بالا انجام می شود.

آمار ها حاکی از آن است که میل به تک فرزندی رو به رشد است. برای مثال پنجاه سال پیش، در آمریکا تنها ده درصد از کودکان تک فرزند بودند؛ اما این آمار امروزه به 20 درصد رسیده است. فقط برخی از مردم خواهان فرزندانی بیش از یک هستند.

اگر تصمیم به تک فرزندی گرفته اید، با رعایت موارد زیر می توانید تک فرزند موفقی داشته باشید!

به خاطر این که تک فرزندان مسائلی مانند رقابت با خواهر و برادر را تجربه نمی کنند؛ بنابراین مواردی مانند فعالیت گروهی، تقسیم وسایل، سازش و مراعات کردن حال دیگران را یاد نمی گیرند. در نتیجه والدین باید خود برای یاد دادن آن اقدام کنند و الگوی خوبی برای فرزندشان باشند.