کانتینر یک جعبه فلزی مهر و موم شده است که برای نگهداری کالاها در زمان حمل و نقل با کشتی، کامیون یا راه آهن، استفاده می‌شود. کانتینرها به راحتی پر یا خالی می‌شوند و خصوصاً برای تسهیل حمل‌ونقل کالا بدون بارگیری میانی در انواع حمل کانتینری مورد استفاده قرار می‌گیرند. ابعاد استاندارد کانتینرها با زیرساخت‌های حمل و نقل و بارگیری متناسب است و این باعث شده حمل بار کانتینری رایج‌ترین نوع حمل و نقل کالا در جهان باشد. در ادامه به مزایا و معایب این نوع حمل می‌پردازیم و در خلال آن با انواع و اقسام کانتینرهای باری آشنا می‌شویم.
مزایا حمل کانتینری
با وجود اینکه حمل‌ونقل کانتینری، مزایای بسیاری دارد، این نوع حمل نیز چالش‌های خودش را دارد که در ادامه به موارد اصلی آنها می‌پردازیم:
استاندارد حمل و نقل جهانی
کانتینر وسیله‌ای برای حمل‌ونقل به‌صورت استاندارد (ISO) است که می‌تواند در هر نقطه از جهان برای انواع حمل‌ونقل تخصصی (کشتی کامیون و واگن) در ترمینال‌ها مورد استفاده قرار گیرد. کانتینر به‌عنوان یک واحد حمل‌ونقل منحصربه‌فرد (واحد اندازه‌گیری) نیز استفاده می‌شود (برای مثال ۲ کانتینر گندم)؛ زیرا هر کانتینر یک شماره شناسایی منحصربه‌فرد و یک کد اندازه دارد.
انعطاف‌پذیر و کاربردی
از کانتینرها می‌توان برای حمل طیف وسیعی از کالاها مانند: ذغال‌سنگ، گندم، کالاهای تولیدی، خودروها و کالاهای یخچالی (فاسدشدنی) استفاده کرد. کانتینرهای مناسب برای انواع بارهای خشک، مایعات (روغن و محصولات شیمیایی) و محموله‌های یخچال‌دار نیز وجود دارد. در ضمن یک خوبی دیگر کانتینرها این‌است که قابل بازیافت هستند و مجدداً برای اهداف دیگر می‌توان از آنها استفاده کرد.
هزینه پایین
حمل‌ونقل کانتینری به دلیل مزیت استاندارد بودن آن، هزینه‌های حمل و نقل کمتری را به همراه دارد. جابه‌جایی همان مقدار بار فله‌ای در یک کانتینر، حدودا ۲۰ برابر ارزان‌تر از وسایل معمولی است. مزایای اصلی مخزن‌سازی، ناشی از هزینه‌های کمتر حمل‌ونقل بین‌المللی است.
سرعت
عملیات حمل در حمل کانتینری به‌صورت ساده و سریع صورت می‌گیرد و زمان برگشت از بنادر کشتی از ۳ هفته به حدود ۲۴ ساعت کاهش یافته است. به دلیل وجود کانتینرها، زنجیره‌های حمل و نقل سریعتر شده است. زیرا کشتی‌های کانتینری درکل سریعتر از کشتی‌های باری معمولی هستند.
انبار متحرک
از کانتینرها می‌توان به‌عنوان انبار نیز استفاده کرد و به‌اصطلاح کانتینرها انبار خودشان هستند و همچنین از محموله‌های موجود در آن محافظت می‌کنند. این به معنای بسته‌بندی ساده‌تر و ارزان‌تر برای محموله‌های کانتینر شده، به ویژه کالاهای مصرفی است. افزایش ظرفیت کالا برای حمل، یکی دیگر از مزیت استفاده از کانتینر است.
امنیت و ایمنی
محتویات کانتینرها برای حمل‌کنندگان پنهان است، زیرا کانتینرها را می‌توان فقط در مبداء (فروشنده/فرستنده) و در گمرک و یا در مقصد باز کرد. این به معنی کاهش فساد و تلفات (سرقت) است.
معایب حمل کانتینری
مزایا و معایب حمل کانتینری
مشکلات عمومی کانتینر
اگرچه کانتینر از کالا در برابر تغییرات دما، آتش‌سوزی و سرقت و … محافظت می‌کند، اما برخی محدودیت‌های فیزیکی مانند: دمای بالا و عدم تهویه در داخل کالا کانتینر، می‌تواند باعث آسیب به اجناس داخل آن شود.
پس درمی‌یابیم که برای جلوگیری از خسارات احتمالی درون محفظه کانتینر، باید اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند: بسته‌بندی‌ها و تراکم داخل کانتینر انجام شود و همچنین بهتر است که صاحبان کالا بار خود را بیمه کنند.
محدودیت‌های فیزیکی کالا
در موارد خاص، محدودیت‌های مشخصه کالا ممکن است برنامه حمل و نقل کانتینر را مختل کند. در واقع وزن، حجم و ابعاد کالا ممکن است با وزن یک کانتینر استاندارد مطابقت نداشته باشد، بنابراین در زمان بارگیری امکان دارد، آن کالا رد شده و بارگیری نشود.
نکته مهم: بهتر است با تأمین‌کنندگانی که ابعاد محصولات و بسته‌بندی خود را متناسب با کانتینر و استانداردهای حمل تنظیم می‌کنند، تجارت کنید.
خسارات
سالانه حدود ۱۵۰۰ کانتینر در دریا از بین می‌رود (غرق می‌شود) که دلیل عمده آن نوسانات آب و هوا در دریاست.
تجارت غیرقانونی
کانتینر وسیله‌ای است که در تجارت غیرقانونی کالا، مواد مخدر و سلاح و همچنین مهاجرت غیرقانونی نیز استفاده می‌شود.
تاریخچه کشتی‌های حمل کانتینر
آغاز حمل ونقل کانتینری یکی از قابل توجه‌ترین تحولات در صنعت حمل و نقل دریایی است. کشتی‌های کانتینری، نوعی از کشتی‌های باری هستند که با ارائه اطمینان از ایمنی و امنیت محموله‌های حمل شده در مسیر جابه‌جایی، انقلابی در نحوه حمل و نقل و حمل محموله در سراسر جهان ایجاد کرده‌اند.
امروزه اکثر شرکت‌‌ها برای تامین مواد اولیه و کالاهای مورد نیاز خود محموله‌های وارداتی و صادراتی خود را به‌صورت حمل کانتینری دریایی، در سراسر دنیا جابه‌جا می‌کنند. اولین مدل کشتی‌های کانتینری در اوایل دهه ۱۹۵۰ راه‌اندازی شد و عمدتا برای حمل‌ونقل بارهای قطار و … طراحی شده بود و با استفاده از جرثقیل‌های عظیم‌الجثه و تجهیزات مخصوص این کشتی‌های باری، بارگیری و تخلیه می‌شوند.
انوع کانتینر
کانتینر محموله‌های خشک
این کانتینرهای حمل‌ونقل در ابعاد استاندارد برای حمل مواد خشک، معمولاً در طول ۱۰ فوت،۲۰ فوت و ۴۰ فوت استفاده می شود.
کانتینر قفسه‌ای مسطح
این کانتینرها دارای اجزای تاشونده هستند که برای حمل‌ونقل قایق‌ها، تجهیزات و ماشین‌ها ایده‌آل است.
کانتینر پهلو باز
این کانتینرها را می‌توان به‌طور کامل از کناری باز کرد، که امکان بارگذاری گسترده‌تری از مواد را فراهم می‌کند.
کانتینر روباز
همانطور که از اسمش مشخص است، این کانتینرها سقفی ندارند و می‌تواند کالاها را در هر ارتفاعی حمل کنند. مانند چوب یا ماشین‌آلات و …
کانتینر یخچال‌دار
کانتینرهای یخچال‌دار برای ذخیره مواد غذایی یا کالاهای دارویی یا هرگونه مواد فاسدشدنی مناسب هستند.
کانتینرهای تونلی
این کانتینرها دارای ۲ در در دو طرف کانتینر هستند که باعث می‌شود بارگیری و تخلیه مواد بسیار سریع انجام شود.
کانتینر دو درب
این کانتینرها که دارای ۲ درب در اندازه‌های استاندارد ۲۰ فوت و ۴۰ فوت هستند، اتاق وسیع‌تری را برای بارگیری و تخلیه مواد ایجاد می‌کنند. کاربرد اصلی این نوع کانتینرها، برای حمل مصالح ساختمانی شامل فولاد، آهن و …
کانتینرهای عایق یا حرارتی
این کانتینرها دارای امکانات کنترل درجه حرارت هستند و به آنها امکان می‌دهد ،دمای بالاتری را حفظ کنند.
انتخاب مواد در این کانتینرها به‌گونه‌ای است که به آنها اجازه می‌دهد عمر طولانی داشته باشند، بدون اینکه در معرض دمای بالا قرار گیرند. آنها برای حمل و نقل سایر محصولات از راه‌های دور بسیار مناسب هستند.
کانتینرهای حمل خودرو
کانتینرهای حامل خودرو مخصوص حمل‌ونقل اتومبیل در مسافت‌های طولانی ساخته شده‌اند. آنها دارای کناره‌های تاشو هستند که به خودرو کمک می‌کند تا محکم داخل کانتینر قرار گیرد، بدون اینکه آسیب ببیند یا تکان بخورد.
منبع: sepahanhamrah