در خصوص اینکه شرایط اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع چیست باید به آیین نامه نحوه اجرای حکم مجازات شلاق توجه نمود که مواردی در این خصوص مقرر داشته است . البته گفتنی است که در برخی موارد ، امکان تبدیل حکم شلاق رابطه نامشروع به جزای نقدی وجود دارد و اگر مجازات شلاق تا سی ضربه باشد ، ممکن است دادگاه با وجود جهات مخففه ، متهم را معاف از مجازات نماید .
جرم رابطه نامشروع یکی از انواع جرایم منافی عفت است که در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری و مجازات آن مشخص شده است . رابطه نامشروع شامل هر گونه رابطه غیر شرعی میان زن و مردی است که رابطه زوجیت با هم ندارند و معمولا شامل رابطه کلامی غیر شرعی ، رابطه تلفنی ، پیامکی یا حتی رابطه جنسی ای است که به حد زنا نرسیده است .
بر اساس قانون عمده ترین مجازاتی که می توان برای ارتباط نامشروع میان زن و مرد در نظر گرفت ، شلاق تا 99 ضربه می باشد که صدور آن در اختیار قاضی است . اما سوال مهمی که در خصوص اجرای مجازات رابطه نامشروع وجود دارد آن است که شرایط اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع چیست و نحوه اجرای حکم شلاق زدن رابطه نامشروع چگونه است ؟ از طرف دیگر ، پاسخ به این سوال ضروری است که نحوه تخفیف حکم شلاق رابطه نامشروع یا تبدیل آن به جزای نقدی به چه صورت است ؟
برای پاسخ دادن به این سوالات ، در ادامه این مقاله به بررسی این موضوعات خواهیم پرداخت که شرایط اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع و نحوه اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع چگونه است و پس از اینکه به این سوال پاسخ دادیم که مجازات شلاق رابطه نامشروع چگونه اجرا می شود ، شرایط تبدیل و عدم اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع را نیز مطرح خواهیم کرد .
شرایط اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع
بر اساس ماده 637 قانون مجازات اسلامی ، مجازات جرم رابطه نامشروع مشخص شده است که به موجب این ماده " هر گاه زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت نباشد ، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل ( بوسیدن ) یا مضاجعه ( هم آغوشی ) شوند ، به شلاق تا نود و نه ضربه محکوم خواهند شد و اگر عمل با عنف و اکراه باشد فقط اکراه کننده تعزیر می‌شود " .
همچنین از آن جهت که ممکن است رابطه نامشروع در فضای عمومی جامعه ارتکاب یافته باشد ، ماده 638 قانون مجازات اسلامی نیز مجازات رابطه نامشروع در فضای عمومی را بیان کرده است : " هر کس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید ، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می گردد" .
همانطور که مشاهده می شود ، بر اساس قانون مجازات اسلامی ، جرم رابطه نامشروع و مجازات آن ، یک مجازات تعزیری است ؛ چرا که در بیان مجازات رابطه نامشروع ، تا 99 ضربه شلاق بیان شده است و این بدان معناست که قاضی مجاز است تا با توجه به اوضاع و احوال هر پرونده ، مجازات تا 99 ضربه شلاق یا تا 74 ضربه شلاق را مقرر دارد و خلاصه اینکه اختیار تعیین مجازات در دست قاضی است . بر خلاف جرم زنا که مجازات آن حدی است ؛ یعنی مقدار آن توسط شارع مشخص شده است .
اما اگر پرسیده شود که شرایط اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع چیست ، باید گفت که جرم رابطه نامشروع نیز مانند سایر جرایم منافی عفت همچون زنا یا لواط باید ابتدا در دادگاه و نزد قاضی به اثبات رسیده باشد تا شرایط اجرای مجازات آن یعنی شلاق فراهم باشد که از جمله دلایلی که به واسطه آن می توان رابطه نامشروع را ثابت و مجازات شلاق را در خصوص آن اعمال نمود ، می توان به اقرار خود فرد یا شهادت شهود اشاره نمود .
علاوه بر این ، در جرایم رابطه نامشروع از طریق فضای مجازی همچون تلگرام ، اینستاگرام یا واتساپ نیز می توان از طریق اسکرین شات پیام ها و تصاویر رد و بدل شده ، اقدام به اثبات رابطه نامشروع نمود و در نهایت ، پس از اینکه وقوع جرم در دادگاه محرز شد ، شرایط اجرای مجازات رابطه نامشروع ( یعنی حکم شلاق ) به وجود خواهد آمد .
لذا مجازات رابطه نامشروع صرفا ناظر بر روابط نامشروع فیزیکی نبوده و در مورد روابط نامشروع مجازی هم ممکن است حکم به مجازات صادر شود و گاها ملاحظه می شود برای رابطه نامشروع پیامکی نیز حکم شلاق صادر و اجرا می شود که همانطور که گفته شد ، تشخیص وجود شرایط اجرای مجازات حکم شلاق رابطه نامشروع و تعیین میزان مجازات شلاق ، در اختیار قاضی است .
حتما بخوانید: تفاوت رابطه نامشروع و زنا
نحوه اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع
در هر صورت ، بعد از اینکه میزان مجازات شلاق رابطه نامشروع ( تا 99 ضربه ) توسط قاضی تعیین شد ، نوبت به اجرای مجازات حکم شلاق رابطه نامشروع می رسد . در این خصوص گاهی این سوال مطرح می شود نحوه اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع چیست ؟
در خصوص نحوه اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع ، می توان در آیین نامه نحوه اجرای احکام حدود ، سلب حیات ، قطع عضو ، قصاص نفس و عضو و جرح ، دیات ، شلاق ، تبعید ، نفی بلد ، اقامت اجباری و منع اقامت در محل یا محل های معین " مواردی را ملاحظه نمود که ذیلا مطرح می شود :
بر اساس این آیین نامه راجع به نحوه اجرای احکام کیفری ، قاضی به محض اینکه پرونده را وصول نمود ، آن را ثبت کرده و پیش از اینکه حکم شلاق رابطه نامشروع را اجرا نماید ، وجود موارد زیر را بررسی کرده و در صورتجلسه منعکس می کند :
ابلاغ شدن صحیح حکم و قطعی یا قابل اجرا بودن حکم شلاق رابطه نامشروع و نبود مانع قانونی برای اجرای حکم شلاق و همچنین نبود ابهام یا اجمال در خصوص حکم مجازات شلاق رابطه نامشروع . سپس اگر حکم شلاق رابطه نامشروع قابل اجرا بود ، قاضی اجرای احکام موظف است قبل از اجرای حکم ، هویت محکوم را با توجه به اوراق هویتی وی یا دلایل قطعی دیگر تطبیق داده و سپس دستور اجرای حکم شلاق را صادر نماید .
البته در خصوص نحوه اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع باید گفت که به موجب ماده 10 آیین نامه نحوه اجرای شلاق ، در صورتی که پس از اثبات رابطه نامشروع و صدور حکم مجازات ، هر یک از این موانع قانونی وجود داشته باشد ، قاضی اجرای احکام باید با تنظیم صورتمجلس و ذکر علت ، انجام تشریفات قانونی و همچنین اخذ نظر پزشکی قانونی ، دستور تعویق اجرای مجازات شلاق رابطه نامشروع را تا رفع مانع یا سپری شدن مدت آن صادر نماید :
" دوران بارداری ،
دوران پس از زایمان تا حداکثر شش ماه و صرف نظر از زنده یا مرده بودن مولود ،
دوران شیردهی توسط مادر حداکثر تا رسیدن طفل به سن دو سالگی ،
بیماری جسمی یا روانی محکوم تا زمان بهبودی ؛ منوط به آنکه اجرای مجازات موجب تشدید بیماری یا تاخیر در بهبودی شود ،
ایام حیض یا استحاضه و اجرای مجازات شلاق در این ایام ؛
جنون پس از صدور حکم قطعی در مجازات های تعزیری " .
در خصوص محل اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع نیز ماده 15 این آیین نامه تعیین تکلیف نموده که به موجب آن " در مواردی که حکم به اجرای علنی مجازات در مکان معین صادر شده است ، حسب تصمیم دادگاه اقدام می شود . اما چنانچه مکان خاصی برای اجرای علنی مجازات مشخص نشده باشد ، محل اجرای مجازات با پیشنهاد قاضی اجرای احکام کیفری و موافقت دادستان تعیین می شود " . البته معمولا حکم شلاق رابطه نامشروع در مکان علنی اجرا نمی شود .
همچنین نحوه اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع در خصوص اشخاصی که در زندان هستند به این ترتیب است که قاضی بلافاصله پس از اجرای حکم ، دستور آزادی فرد را صادر می کند و رئیس زندان هم مکلف است اگر محکوم علیه به علت دیگری بازداشت نباشد ، وی را فورا آزاد نماید . همچنین بر اساس قانون معمولا یک هفته قبل از اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع مفاد حکم به محکوم اعلام و تفهیم می شود .
بیشتر بخوانید: شکایت از جرم رابطه نامشروع
مجازات شلاق رابطه نامشروع چگونه اجرا می شود
در رابطه با نحوه اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع مطالبی در قسمت قبل ذکر شد و در قسمت آینده نیز نحوه تبدیل حکم مجازات شلاق رابطه نامشروع و عدم اجرای آن بررسی می شود ؛ با این حال در آیین نامه مذکور ، موادی اختصاصی در مورد نحوه اجرای مجازات شلاق ، ضمن مبحث پنجم ارائه شده است که در ارتباط با نحوه اجرای مجازات شلاق بر محکومان است .
اجرای مجازات شلاق رابطه نامشروع به وسیله نوار چرمی به هم تابیده شده به طول 100 الی 120 سانتی متر و به قطر تقریبی 1/5 سانتی متر که فاقد گره باشد انجام می شود و نحوه اجرای شلاق باید به گونه ای باشد که ضربات به جلوی بدن ، سر ، صورت ، گردن و عورت برخورد نکند . اگر مجازات شلاق رابطه نامشروع در فضای سرپوشیده است ، باید دمای هوا معتدل باشد و اگر در فضای باز اجرا می شود نباید هوا بسیار گرم یا بسیار سرد باشد ؛ همچنین است اجرای مجازات تهمت رابطه نامشروع توسط دیگری .
استفاده از هرگونه داروی بی حسی و ضد درد قبل از اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع ممنوع است . اگر محکوم هنگام اجرای مجازات شلاق بیهوش شد ، اجرای حکم متوقف می شود و تا زمان بهبودی به تاخیر می افتد . همچنین ، اگر فرد همزمان به شلاق حدی و تعزیری محکوم باشد ، پس از اجرای حکم اولیه ، تا زمان بهبودی از محل اصابت ضربات قبلی، شلاق مجدد وی به تاخیر می افتد ؛ مگر اینکه خود وی خواهان اجرای حکم دوم باشد و برای سلامتی وی خطری نداشته باشد .
شلاق تعزیری در حالتی بر بدن محکوم نواخته می شود که وی بر روی شکم خوابیده باشد و پوشش او متعارف باشد . در این صورت ، ضربات شلاق به پشت بدن زده می شود ولی به صورت و سر و گردن و عورت زده نخواهد شد . ضربات شلاق به نحو یکنواخت و در یک جلسه زده می شود و بر خلاف شلاق جرم زنا و تفخیذ و شرب خمر ، شلاق های تعزیری با شدت متوسط زده می شود ؛ به صورتی که خطر جانی یا نقص عضو محکوم نشود .
لازم به ذکر است که حکم شلاق در مورد محکومی که خانم یا مونث است ، به دستور قاضی اجرای احکام کیفری و توسط مامور زن و بدون حضور مردان اجرا می شود . مگر اینکه محل اجرای حکم شلاق در رای دادگاه ، یکی از اماکن عمومی تعیین شده باشد که در این صورت ، حضور مردان مانع اجرای حکم نیست . هر چند در خصوص رابطه نامشروع معمولا اجرای حکم علنی نیست . اجرای حکم مجازات شلاق برای خانم ها در حالتی که نشسته هستند اجرا می شود .
بیشتر بخوانید: آیا رابطه نامشروع زندان دارد
شرایط تبدیل و عدم اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع
در قسمت های قبل در خصوص نحوه و شرایط اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع صحبت کردیم و همچنین گفتیم که تعیین میزان مجازات شلاق رابطه نامشروع ، تا 99 ضربه شلاق است که قاضی با توجه به پرونده ، تعداد آن را مشخص کرده و نهاد اجرای احکام کیفری حکم شلاق رابطه نامشروع را اجرا خواهد کرد .
اما پرسش آن است که آیا حکم شلاق رابطه نامشروع همیشه اجرا می شود ؟ آیا امکان تبدیل یا تغییر مجازات شلاق رابطه نامشروع وجود دارد ؟ چرا که برخی تصور می کنند تحت هر شرایطی با پرداخت جریمه ، مجازات شلاق رابطه نامشروع منتفی شده و یا قاضی با تخفیف حکم شلاق رابطه نامشروع موافقت کرده و آنها می توانند اقدام به خریدن شلاق رابطه نامشروع نمایند . لذا در این قسمت قصد داریم در خصوص شرایط و نحوه تبدیل حکم شلاق رابطه نامشروع به جزای نقدی و عدم اجرای آن توضیح دهیم .
تخفیف یا تبدیل مجازات شلاق رابطه نامشروع به جزای نقدی
بر اساس ماده 37 قانون مجازات اسلامی ، در صورتی که یک یا چند مورد از جهات تخفیف مجازات در متهم وجود داشته باشد ، دادگاه می تواند مجازات تعزیری را به نحوی که به حال متهم مناسب تر باشد ، تقلیل داده یا آن مجازات را تبدیل نماید که در این شرایط ، قاضی در میزان مجازات شلاق رابطه نامشروع تخفیف می دهد یا آن را تبدیل می کند . از جمله جهات تخفیف مجازات بر اساس ماده 38 قانون ، می توان به موارد زیر اشاره نمود :
اوضاع و احوال خاص موثر در ارتکاب جرم رابطه نامشروع ، اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار موثر وی حین تحقیق و رسیدگی ، ندامت ، حسن سابقه یا وضعیت خاص وی از لحاظ کهولت سن یا بیماری ، خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده ، کوشش وی به منظور تخفیف آثار جرم یا مسائلی از این قبیل .
در این شرایط ، قاضی می تواند حکم مجازات شلاق رابطه نامشروع را تخفیف داده و در حکم خود ، به جای آنکه حکم به مجازات شلاق تا 99 ضربه دهد ، حکم به شلاق کمتری صادر کند و یا اینکه اقدام به تبدیل مجازات شلاق رابطه نامشروع نماید . البته تبدیل مجازات شلاق رابطه نامشروع یا تخفیف آن کاملا به قاضی و اوضاع و احوال خاص هر پرونده بستگی دارد ولی در نحوه تبدیل شلاق به جزای نقدی ، حدودا هزینه هر سه ضربه شلاق معادل 40 هزار تومان است .
همچنین اگر متهم به دلیل صدور حکم ورود به منزل در رابطه نامشروع ، قبل از صدور حکم در زندان بوده باشد ، تحت شرایطی ممکن است که مجازات حبس وی سبب کاهش یا تخفیف مجازات شلاق شود . چرا که بر اساس ماده 27 قانون مجازات اسلامی ، در شرایطی که مجازات فرد ، شلاق تعزیری باشد ، هر روز بازداشت قبلی وی ، معادل سه ضربه شلاق است و به این ترتیب ممکن است مجازات شلاق تبدیل به حبس شده باشد .
البته لازم به ذکر است که پس از اینکه قاضی حکم شلاق صادر کرد ، دیگر در مرحله اجرای حکم امکان تبدیل یا تخفیف مجازات شلاق رابطه نامشروع وجود ندارد و در واقع ، تنها قاضی است که با استناد به جهات مخففه ، اختیار تخفیف مجازات شلاق ، تبدیل مجازات شلاق یا لغو مجازات شلاق رابطه نامشروع را خواهد داشت .
لغو مجازات شلاق رابطه نامشروع
علاوه بر تخفیف یا تبدیل حکم شلاق رابطه نامشروع ، گاهی ممکن است حکم شلاق رابطه نامشروع اجرا نشود . عدم اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع ممکن است به استناد ماده 39 قانون مجازات اسلامی باشد که در این خصوص چنین مقرر داشته است :
" در جرائم تعزیری درجه های هفت و هشت ، در صورت احراز جهات تخفیف ، چنانچه دادگاه پس از احراز مجرمیت تشخیص دهد که با عدم اجرای مجازات نیز مرتکب اصلاح می شود ، در صورت فقدان سابقه کیفری موثر و گذشت شاکی و جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران آن می تواند حکم به معافیت از کیفر صادر کند " .
جرایم تعزیری درجه هشت شامل شلاق تا ده ضربه است و جرایم تعزیری درجه هفت عبارت است از شلاق از 11 ضربه تا سی ضربه . پس اگر حکم مجازات شلاق رابطه نامشروع تا سی ضربه صادر شده باشد و جهات تخفیف مجازات وجود داشته و دادگاه شرایطی همچون فقدان سابقه کیفری متهم را احراز نماید می تواند حکم به معافیت از مجازات شلاق رابطه نامشروع صادر نماید .
در ادامه بخوانید: مجازات جرم رابطه نامشروع و تبدیل آن به جزای نقدی
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط اجرای حکم شلاق رابطه نامشروع پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- اجرای حکم مجازات شلاق رابطه نامشروع چگونه است ؟
مجازات شلاق رابطه نامشروع مطابق آیین نامه نحوه اجرای احکام کیفری مورد اجرا قرار می گیرد که برای اطلاع کامل از جزییات مربوط به نحوه اجرای شلاق در خصوص محکومان مرد و زن می توانید مقاله را مطالعه نمایید .
2- شرایط اجرای حکم مجازات شلاق در خصوص محکومان رابطه نامشروع چیست ؟
پس از اینکه جرم رابطه نامشروع در دادگاه ثابت شد و قاضی حکم مجازات شلاق صادر نمود پرونده به واحد اجرای احکام رفته و در صورتی که منع قانونی همچون بیماری در محکوم وجود نداشت حکم شلاق قابل اجراست که جزییات آن در مقاله ذکر شده است .
3- شرایط تبدیل مجازات حکم شلاق رابطه نامشروع چیست ؟
در صورتی که جهات مخففه مذکور در قانون وجود داشته باشد قاضی می تواند اقدام به تخفیف یا تبدیل مجازات شلاق نموده و یا حکم به عدم اجرای شلاق بدهد که برای اطلاع بیشتر در خصوص این شرایط می توانید متن مقاله را ملاحظه نمایید .