بر اساس قانون مدنی، یکی از مهم ترین شرایط ازدواج موقت دختر باکره هستند ، آن است که پدر و یا جد پدری وی اجازه و یا رضایت خود را اعلام کرده باشند . علاوه بر این ، دو شرط مهم دیگر نیز برای صحت عقد موقت و صیغه دختر باکره وجود داشته که عبارتند از: مشخص شدن مدت زمان عقد موقت و همچنین مهریه برای دختران باکره یا دوشیزه .
ازدواج موقت یا صیغه موقت یکی از انواع عقد ازدواج است که برای مدت زمان مشخص شده بین طرفین ، رابطه زوجیت و محرمیت ایجاد می کند و پس از گذشت مدت زمان عقد موقت ، رابطه زوجیت نیز خاتمه پیدا می کند . ازدواج موقت دختر باکره ، برای اینکه به نحو صحیحی منعقد شود، باید دارای شرایط خاصی باشد.
یکی از شرایط مهمی که برای ازدواج دائم دختران باکره و دوشیزه در نظر گرفته شده است ، آن است که عقد نکاح صرفا در صورت رضایت پدر یا جد پدری آنان صحیح بوده و اصولا بدون اخذ رضایت یا اجازه پدر ( مگر در شرایط استثنایی ) ، امکان ازدواج نیست . به همین دلیل در خصوص عقد موقت یا صیغه دختران مجرد دوشیزه نیز این سوال مطرح می شود که آیا در عقد و ازدواج موقت دختران باکره نیز احتیاج به اجازه یا رضایت ولی قهری هست ؟
برای پاسخ دادن به این سوال مهم در خصوص شرایط ازدواج موقت دختر باکره ، نیاز است که ابتدا حکم ازدواج موقت دختر باکره را مورد بررسی قرار دهیم و سپس عقد موقت دختر باکره بدون اجازه پدر یا جد پدری را بررسی کنیم و در خاتمه ، شرایط صیغه دختر باکره را ذکر نماییم .
حکم ازدواج موقت دختر باکره
همه ما می دانیم که برای ازدواج دائم ، دختران باکره یا دوشیزه، نیازمند اخذ رضایت از پدر یا جد پدری خود می باشند و به این خاطر ، هنگام عقد در دفترخانه پدر یا جد پدری باید حاضر بوده و یا رضایت خود به ازدواج دائم دختر باکره را اعلام دارند . البته در صورتی که بدون دلیل موجه از دادن رضایت پدر برای ازدواج دختر خودداری کند ، تحت شرایطی دختر می تواند از دادگاه اجازه گرفته و ازدواج بدون رضایت پدر داشته باشد .
حکم ازدواج دختر باکره در عقد موقت یا صیغه نیز شبیه عقد دائم است ؛ یعنی اینکه برای عقد موقت هم دختر، نیازمند اخذ رضایت یا اجازه از ولی قهری خود یعنی پدر یا جد پدری خود می باشد . چه بسا در ازدواج موقت ، چون صیغه ازدواج صرفا برای مدت زمان محدودی واقع شده و ثبات و پایداری ازدواج دائم را ندارد ، باید ازدواج موقت دختر دوشیزه با اذن پدر انجام شود .
همچنین به دلیل اینکه بسیاری از حقوق مالی همچون ارث یا نفقه زن در صیغه ممکن است به زن تعلق نگیرد ، ریسک این چنین ازدواج هایی برای دختران باکره بسیار بالاتر است و به همین دلیل ، مصلحت دختران باکره اقتضا می کند که عقد موقت نیز با اجازه پدر باشد و حتی الامکان با عقد دائم ازدواج کنند .
البته در این خصوص باید به مفهوم دختران باکره پرداخته شود . منظور از دختران باکره دخترانی هستند که سابقه ازدواج و رابطه زناشویی را نداشته باشند و به عبارت دیگر ، دوشیزه باشند . چرا که دخترانی که به خاطر شوهر کردن و برقراری رابطه زناشویی ، دوشیزگی خود را از دست داده باشند ، نیازی به اخذ رضایت پدر یا جد پدری برای ازدواج موقت یا دائم ندارند .
البته اگر در اثر شرایط دیگری غیر از ازدواج ( همچون بیماری ، صدمه دیدن و مسائلی از این قبیل ) نیز بکارت دختران از بین رفته باشد ، بنا بر صحیح ترین نظر شرعی ، باید باز هم رضایت پدر گرفته شود و با احتیاط عمل شود . چون چنین دخترانی علی رغم از دست دادن بکارت خود ، در حکم باکره محسوب می شوند .
حتما بخوانید: صیغه موقت و شرایط آن
ازدواج موقت دختر باکره بدون اجازه پدر و جد پدری
در قسمت قبل به توضیح حکم صیغه یا ازدواج موقت دختر باکره و دوشیزه پرداخته و توضیح دادیم که عقد موقت دختر دوشیزه، نیازمند رضایت توسط ولی قهری اوست . با این حال این پرسش مکررا مطرح می شود که ازدواج موقت دختر باکره بدون اجازه پدر چه حکمی دارد و در صورتی که ازدواج موقت دختر باکره بدون رضایت پدر یا جد پدری باشد، چه آثار یا پیامدهای شرعی و قانونی دارد ؟ این سوال مخصوصا توسط کسانی که قصد عقد موقت شفاهی دارند پرسیده می شود .
از سوی دیگر پاسخ به این سوال مهم است که اگر دختر دوشیزه و باکره پدر و یا جد پدری نداشته باشد باید از چه کسی برای ازدواج موقت یا صیغه اش رضایت بگیرد ؟ همچنین اینکه اگر پدری برای ازدواج موقت دختر باکره خود رضایت ندهد تکلیف چیست و چه اقدامی می توان انجام داد ؟
به طور کلی احکام مربوط به ازدواج موقت در قانون مدنی ، مطابق شرع اسلام و مذهب شیعه تدوین شده است و به همین خاطر اگر بخواهیم احکام و شرایط ازدواج موقت دختر باکره بدون اذن پدر را ذکر کنیم ، ناگزیر از مراجعه به فتاوای فقهای شیعه نیز می باشیم . نظرات فقها در مورد صیغه کردن دختران باکره بدون رضایت پدرشان تا حدودی با هم تفاوت هایی دارد .
برخی از فقها فتوا به باطل بودن صیغه موقت دختر باکره بدون رضایت پدر داده اند . بر این اساس ، اگر عقد موقتی بدون رضایت پدر خوانده شده باشد ، از اساس باطل بوده و رابطه ایجاد شده بین زن و مرد ، غیر شرعی بوده است .
عده دیگری از مراجع تقلید به این حد از باطل بودن اشاره نکرده و صرفا گفته اند که بنا بر احتیاط ، عقد موقت باکره بدون رضایت پدر صحیح نمی باشد که این نظر توسط بسیاری از فقها نیز ذکر شده است . به همین خاطر چون ازدواج موقت دختر باکره بدون رضایت پدر، یک موضوع فقهی و شرعی است ، لازم است تا در صورت لزوم چنین امری ، حکم شرعی آن از مرجع تقلید مربوطه پرسیده شود .
همچنین گفتنی است که اگر دختر باکره پدر و یا جد پدری نداشته باشد ، نیازی به اخذ اجازه از شخص دیگری همچون مادر ، برادر یا سایرین وجود ندارد و می توان اقدام به عقد موقت نمود . به استناد ماده 1043 قانون مدنی در صورتی هم که پدر یا جد پدری بدون دلیل موجهی از دادن اذن عقد موقت و صیغه دوشیزه مضایقه کنند و نیاز به ازدواج توسط دختر باکره وجود داشته باشد ، ولایت قهری آنها ساقط می شود و تحت شرایطی می توان نسبت به عقد ازدواج دائم و یا حتی موقت ، بدون اخذ اجازه آنها اقدام نمود .
حتما بخوانید: مندرجات عقد نامه موقت
شرایط ازدواج موقت دختر باکره
در قسمت قبل به توضیح حکم ازدواج موقت دختر باکره و ازدواج موقت دختر دوشیزه بدون اذن پدر پرداخته شد . با این حال علاوه بر شرط رضایت پدر یا جد پدری برای ازدواج دختر باکره یا دوشیزه که در قسمت قبل توضیح داده شد ، برای صحت صیغه دختران باکره و ثبت صیغه موقت ، دو شرط دیگر نیز لازم و ضروری است که این دو شرط ، در تمام انواع ازدواج موقت باید حتما وجود داشته باشند و در غیر این صورت ، صیغه یا عقد موقت باطل می شود که این دو شرط عبارتند از تعیین مدت و ذکر مهریه .
بنابراین ، اولین شرط ازدواج موقت دختر باکره این است که مدت زمان عقد ازدواج موقت به صورت دقیق مشخص شده باشد و حین عقد برای طرفین معلوم باشد که مدت عقد از چه زمانی شروع می شود و چه زمانی به پایان می رسد . در غیر این صورت ازدواج موقت با دختر باکره صحیح نمی باشد .
دومین شرط عقد موقت با دختر دوشیزه آن است که مهریه دختر باکره در حین عقد، مشخص و معلوم شده باشد و طرفین با توافق یکدیگر، مهریه را مشخص کرده باشند . لذا اگر مهریه مشخص نشده باشد، باز هم ازدواج با دختر باکره باطل بوده و اگر هم ارتباطی میان دختر باکره و مرد ایجاد شده باشد ، شرعی نخواهد بود . بنابراین ، شرایط عقد موقت و صیغه دوشیزه را می توان شامل تعیین مهریه دختر ، تعیین مدت صیغه و رضایت پدر یا جد پدری دانست .
در ادامه بخوانید: شرایط صحت صیغه موقت
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط ازدواج موقت دختر باکره در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط ازدواج موقت دختر باکره پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- آیا دختران باکره بدون اخذ رضایت یا اجازه از پدر می توانند عقد موقت یا صیغه نمایند ؟
بر اساس نظر غالب فقها و مراجع تقلید ازدواج موقت یا صیغه دختران باکره یا دوشیزه نیازمند آن است که پدر یا جد پدری رضایت داشته و اجازه بدهند که این موضوع به صورت کامل در مقاله توضیح داده شده است .
2- در صورتی که پدر یا جد پدری رضایتی برای ازدواج موقت یا صیغه دختر باکره نداشته باشند چه اقدامی می توان انجام داد ؟
هر چند به دلیل ریسک بالای ازدواج موقت پدر یا جد پدری با ازدواج دختران باکره موافقت نمی کنند اما اگر در شرایطی نیاز به ازدواج موقت توسط دختر وجود داشته و نتواند با دیگری ازدواج کند بر اساس قانون ولایت پدر سلب می شود و می توان تحت شرایطی عقد موقت منعقد نمود که این موضوع در مقاله توضیح داده شده است .
3- علاوه بر رضایت پدر یا جد پدری در خصوص ازدواج دختران دوشیزه چه شرایط دیگری باید وجود داشته باشد تا صیغه دوشیزگان صحیح باشد ؟
علاوه بر لزوم اجازه از ولی قهری یعنی پدر و جد پدری هنگام صیغه باید مدت زمان عقد موقت و همچنین مهریه دختر مشخص شده باشد و در غیر این صورت عقد موقت باطل می باشد که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید مقاله را مطالعه نمایید .
منبع : شرایط ازدواج موقت دختر باکره