مجازات جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی

تهدید به آبروریزی در فضای مجازی جرم است . اما در خصوص اینکه مجازات جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چیست ، می توان به ماده 669 قانون مجازات اسلامی اشاره نمود که بر اساس آن مجازات تهدید عبارت است از شلاق یا حبس . نحوه شکایت از این جرم ، تنظیم شکواییه از طریق دفاتر خدمات قضایی بوده و رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرا و دادگاه کیفری است .

بی شک یکی از مهم ترین سرمایه های هر فرد ، آبرو ، اعتبار ، حرمت و احترام وی در فضای جامعه ، خانواده ، دوستان و محیط کاری وی می باشد که به هیچ دلیل ، نباید این آبرو مورد خدشه قرار گیرد . در دین مبین اسلام نیز حفظ آبرو و احترام و شخصیت مومنان نیز در درجه ای والا از اهمیت قرار گرفته است و افراد توصیه به رعایت آن شده اند .

 با این وجود ، متاسفانه هستند اشخاصی که همواره تهدیدی برای آبرو و حرمت دیگران ایجاد می کنند و از هر طریقی برای آبروریزی از اشخاص دیگر استفاده می کنند . به خصوص در زمان حاضر که با گسترش فضاهای مجازی و شبکه های اجتماعی آبروریزی و هتک حیثیت و حرمت دیگران در این فضا به طور مکرر صورت می گیرد . به همین دلیل ، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چه مجازاتی دارد و نحوه شکایت و رسیدگی به آن به چه صورت است ؟

 بنابراین ، در ادامه به بررسی این موضوعات می پردازیم که جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چیست ، مجازات تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چیست ، نحوه شکایت از تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چگونه است و نحوه رسیدگی به تهدید به آبروریزی در فضای مجازی به چه صورت خواهد بود .

جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی

حفظ آبرو و حرمت دیگران یکی از ارزش های انسانی پذیرفته شده می باشد که لزوم آن بر هیچ کس پوشیده نیست . به همین دلیل ، این موضوع مورد توجه قانونگذار نیز قرار گرفته است و در رابطه با رفتارهایی که موجب خدشه دار شدن حرمت و آبروی افراد می شود ، جرایم و مجازات هایی در نظر گرفته شده است .

به عنوان مثال ، در صورتی که تهمت رابطه نامشروع به دیگری زده شده باشد ، ممکن است شخص ، به حبس و شلاق محکوم شود و یا اینکه اگر موضوعی را که منتسب به دیگری است ، منتشر نماییم و آن موضوع ، مشمول جرم اشاعه فحشا محسوب شود ، باز هم منتشر کننده به مجازات محکوم می شود . علاوه بر اینها ، در صورتی که ارتکاب جرمی به دیگری نسبت داده شده و نتوان صحت آن را اثبات نمود ، ممکن است که شخص به مجازات اعاده حیثیت محکوم شود .

مطالب مذکور ، نشان دهنده آن است که افراد باید هنگام انتشار مطالبی در خصوص دیگران ، به این موضوع دقت داشته باشند که به هیچ وجه آبرو ریزی برای دیگران ایجاد نکنند ؛ لذا صرف بردن آبروی دیگران در مواردی ممکن است مشمول جرم و مجازات قانونی قرار گیرد .

با این حال ، گاهی با این موضوع مواجه می شویم که شخصی ، اقدام به تهدید کردن دیگران بابت آبروریزی می نماید و هنوز تهدید خود را عملی نکرده است . مثلا اینکه فرد ، تهدید می کند عکس های بدون حجاب خانمی را یا عکس هایی از روابط شخصی و خصوصی آقایی را منتشر می کند . سوالی که اینجا مطرح می شود آن است که آیا صرف تهدید به انتشار عکس و فیلم خصوصی دیگران که منجر به از بین رفتن آبروی دیگران می شود هم جرم است ؟

پاسخ به این سوال مثبت می باشد ؛ چرا که به طور کلی تهدید دیگران جرم مستقلی است ؛ مانند جرم توهین به دیگران که در قانون مجازات اسلامی ، برای این تهدید کردن مجازات پیش بینی شده است . در قسمت بعد مجازات تهدید به آبروریزی را مطرح می کنیم ؛ اما در خصوص جرم تهدید به آبروریزی دیگران در فضای مجازی یا در فضای حقیقی ، می توان به ماده 669 قانون مجازات اسلامی اشاره نمود که بر اساس این ماده :

« هر گاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید ، اعم  از اینکه به این واسطه ، تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد ... » ، در این صورت جرم تهدید به آبروریزی دیگران محقق شده است که تفاوتی ندارد تهدید به آبروریزی در فضای مجازی باشد یا حقیقی .

در توضیح جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی باید گفت که نیازی نیست حتما شخص در ازای تهدید به آبروریزی وجهی را مطالبه کرده باشد ؛ بلکه همین که فردی تهدید شود که اسرار خود یا بستگانش منتشر می شود و یا اینکه ضرر شرافتی و آبروریزی برای او بوجود می آید ، این جرم محقق است . لذا نیازی نیست که حتما انتشار عکس و فیلم های خصوصی فرد پس از تهدید به آبروریزی در فضای مجازی محقق شده باشد تا بتوان وی را مجازات کرد .

حتما بخوانید: جرم تهدید چیست و عناصر آن کدامند

مجازات تهدید به آبروریزی در فضای مجازی

در قسمت قبل توضیح دادیم که تهدید به آبروریزی در فضای مجازی خود یک جرم مستقل است ؛ در واقع به دلیل تهدید نمودن فردی به امری که از آن می ترسد ، موجب می شود که فرد تهدیدکننده به مجازات قانونی محکوم شود ؛ اما این پایان ماجرا نیست ؛ یعنی اینکه اگر فردی تهدید خود را عملی کند و در واقعیت ، برای دیگری آبروریزی و هتک حیثیتی اتفاق افتاده باشد ، علاوه بر مجازات جرم تهدید در فضای مجازی ، بسته به جرم ارتکابی ممکن است مجازات های دیگری نیز بر فرد اعمال شود .

ابتدا در مورد مجازات تهدید در فضای مجازی توضیح می دهیم . بر اساس ماده 699 قانون مجازات اسلامی که می توان برای جرم تهدید به آبرو ریزی در فضای مجازی نیز به آن استناد کرد ، « هر گاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید ، ‌اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد ، به مجازات شلاق تا 74 ضربه یا زندان از دو‌ ماه تا دو سال محکوم خواهد شد » .

بنابراین ماده ، مجازات جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی عبارت است از شلاق تا 74 ضربه و یا زندان به مدت دو ماه تا دو سال . البته نکته مهمی که در مورد مجازات جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی وجود دارد آن است که این مجازات ، در صورت گذشت شاکی قابل اجرا نخواهد بود ؛ چرا که جرم تهدید یک جرم قابل گذشت است .

علاوه بر مجازات جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی ، در صورتی که تهدیدات مذکور عملی شود نیز ممکن است شخص به مجازات عمل غیر قانونی خود یا جرم انتشار عکس و فیلم مستهجن در فضای مجازی محکوم شود . به طور کلی آبروریزی در فضای مجازی ممکن است به صورت انتشار عکس و فیلم خصوصی دیگران باشد که این موضوع در ماده 17 قانون جرایم رایانه ای جرم انگاری شده است . بر اساس این ماده :

« هر کس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی ، صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد ، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود ، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد » .

علاوه بر این ، گاهی جرم تهدید آبروریزی در فضای مجازی به این صورت عملی می شود که شخصی ، تصویر یا صدای دیگران را تحریف یا مونتاژ کرده و سپس آنها را منتشر می کند که این موضوع نیز در ماده 16 قانون جرایم رایانه ای با عنوان جرم تغییر و انتشار عکس و فیلم خصوصی دیگران جرم انگاری شده است :

« هرکس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی ، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند ، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود ، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد . تبصره : چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد ، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد » .

علاوه بر اینها ، تهدید به آبروریزی در فضای مجازی گاهی به این صورت انجام می شود که از طریق فضای مجازی اکاذیب یا مطالب دروغی به نقل از دیگران منتشر شده و به این طریق آبرو و حیثیت فرد تحت الشاع قرار می گیرد . لذا در صورتی که تهدید به آبروریزی در فضای مجازی از طریق جرم نشر اکاذیب در فضای مجازی عملی شود ، طبق ماده 18 قانون جرایم رایانه ای عمل می شود :

« هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله سامانه رایانه ای یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت ، رأسا یا به عنوان نقل قول ، به شخص حقیقی یا حقوقی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد ، اعم از اینکه از طریق یاد شده به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود ، افزون بر اعاده حیثیت در صورت امکان ، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد » .

بیشتر بخوانید: مجازات جرم تهدید چیست

نحوه شکایت از تهدید به آبروریزی در فضای مجازی

تهدید به آبروریزی در فضای مجازی یک جرم مستقل است که ممکن است علاوه بر تهدید به آبروریزی ، این تهدید نیز واقعا محقق شده و مثلا با انتشار فیلم و عکس خصوصی دیگران در فضای مجازی مثل تلگرام و واتساپ و اینستاگرام از فرد هتک حیثیت شده باشد . همانطور که اشاره شد ، هم تهدید قابلیت پیگیری و شکایت دارد و هم آبروریزی در فضای مجازی . البته به یاد داشته باشید که گاها ممکن است جرم فرستادن عکس خود برای نامحرم نیز بر فرد قابل اعمال باشد .

لذا سوالی که در این قسمت قصد داریم به آن پاسخ دهیم آن است که نحوه شکایت از تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چگونه است و اگر تهدید به آبروریزی و هتک حیثیت در فضای مجازی شویم ، چطور باید شکایت کنیم ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که نخستین کاری که پس از تهدید به آبروریزی باید انجام دهید ، آن است که به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و شکواییه تهدید به آبروریزی و انتشار عکس و فیلم خصوصی ارائه نمایید .

البته باید تمامی اسناد و مدارکی که در خصوص این جرم در اختیار دارید ، به شکواییه تهدید به آبروریزی ضمیمه نمایید . به عنوان نمونه ، اگر تهدید در فضای واقعی صورت گرفته است و شهودی آن را شنیده اند می توانید به شهادت شهود استناد کنید . همچنین اگر تهدید به آبروریزی از طریق فضای مجازی انجام شده و مثلا ضمن یک پیام تهدید به آبروریزی شده اید ، می توانید اسکرین شات تهدید را به عنوان مدرک ضمیمه شکایت نمایید .

اسکرین شات پیام ها اگر چه دلیل قطعی برای تهدید به آبروریزی نیست ، اما در ایجاد علم قاضی برای اثبات جرم تهدید به آبروریزی موثر است . علاوه بر این ، اگر تهدید به آبروریزی در فضای مجازی عملی شده باشد و مثلا شخصی فیلم و عکس خصوصی شما را لو داده باشد ، باز هم می توانید شکایت و تقاضای رسیدگی نمایید ؛ اما در این مورد می توانید به جای شکواییه تهدید ، شکواییه انتشار فیلم و عکس خصوصی را به استناد مواد قانون جرایم رایانه ای مطرح نمایید .

این شکواییه را نیز باید با ارائه مدارک کافی ارائه نمایید . به عنوان نمونه ، در صورتی که شخصی از طریق صفحه ای فیلم و عکس خصوصی شما را منتشر کرده است ، می توانید آدرس آن صفحه را ضمیمه شکایت نمایید که در این صورت ، رسیدگی به این جرم ، به دلیل اینکه در فضای مجازی صورت گرفته است و در واقع جرم رایانه ای بوده است ، توسط دادسرای جرایم رایانه ای و پلیس فتا انجام می شود .

بیشتر بخوانید: جرم هتک حیثیت در فضای مجازی

نحوه رسیدگی به تهدید به آبروریزی در فضای مجازی

پس از اینکه از جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی طرح شکایت نمودید ، موضوع جهت رسیدگی به مراجع قضایی صالح ارجاع داده می شود . لذا در این قسمت قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که نحوه رسیدگی به تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چگونه است و در مقاله ای جداگانه به توضیح این سوال می پردازیم که اگر عکسمان پخش شد چه کنیم .

جرم تهدید به آبروریزی از طریق فضای مجازی پس از طرح شکواییه به دادسرا ارجاع می شود . نحوه رسیدگی به تهدید به آبروریزی در فضای مجازی توسط دادسرا به این صورت است که مقامات دادسرا ابتدا یک بررسی و تحقیقات مقدماتی در خصوص جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی انجام می دهند . به عنوان مثال ، از شاکی درخواست می شود که ادله استنادی برای اثبات جرم تهدید به آبروریزی را ارائه نموده و مثلا اگر شهودی هست ، شهادت بدهند .

همچنین اگر اقدامات مجرمانه مثل تهدید از طریق فضای مجازی انجام شده باشد ، می توانند موضوع را به پلیس فتا ارجاع نمایند تا نتیجه بررسی کارشناسان پلیس فتا نیز ضمیمه پرونده شود . در هر حال ، پس از رسیدگی مقدماتی دادسرا ، نتیجه بررسی ها در خصوص جرم تهدید به آبروریزی فضای مجازی دو حالت دارد ؛ یا اینکه از نظر دادسرا جرم محقق شده که در این صورت پرونده را برای رسیدگی بیشتر به دادگاه کیفری می فرستند ، یا اگر دلایل و مدارک را کافی تشخیص ندهند قرار منع تعقیب صادر می کنند .

اگر پرونده جرم تهدید به آبروریزی برای دادگاه کیفری ارجاع داده شد ، این بار قاضی دادگاه مجددا شکایت از جرم را مورد رسیدگی قرار می دهد و اگر تهدید به آبروریزی در فضای مجازی و یا سایر جرایمی که نسبت به انجام آنها تهدید صورت گرفته است ( همچون انتشار تصاویر خصوصی و وقوع آبروریزی ) را محقق بداند ، اقدام به صدور حکم مجازات تهدید به آبروریزی در فضای مجازی صادر می نماید .

در ادامه بخوانید: جرم انتشار عکس و فیلم خصوصی دیگران و تهدید به آن

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مجازات تهدید به آبروریزی در فضای مجازی در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مجازات تهدید به آبروریزی در فضای مجازی پاسخ دهند .

سوالات متداول

1- تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چیست ؟

تهدید به آبروریزی در فضای مجازی به این معناست که شخصی دیگری را تهدید می کند که اسرار یا تصاویر خصوصی وی را در فضای مجازی منتشر و آبروی وی را ببرد که شرح این موضوع ضمن مقاله ذکر شده است .

2-  مجازات تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چیست ؟

بر اساس ماده 669 قانون مجازات اسلامی مجازات جرم تهدید می تواند شامل شلاق تا 74 ضربه و یا حبس از دو ماه تا دو سال باشد که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید مقاله را مطالعه نمایید .

3- نحوه شکایت و رسیدگی به جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی چگونه است ؟

برای شکایت از این جرم می توانید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی شکایت کنید و رسیدگی مقدماتی به این جرم در دادسرا انجام و سپس برای صدور حکم به دادگاه کیفری ارجاع می شود که جزییات آن ضمن مقاله آورده شده است .  

منبع : مجازات جرم تهدید به آبروریزی در فضای مجازی