جرم کودک ازاری توسط پدر و مادر یا هر شخص دیگر، عبارت است از رساندن آزار و اذیت، به کودکان و نوجوانان، به نحوی که موجب آسیب های روانی، جسمانی و اخلاقی گردد. مجازات جرم کودک آزاری، توسط والدین یا هر شخص دیگر، شامل حبس و جزای نقدی است. شکایت از این جرم، توسط شاکی خصوصی یا با گزارش ضابطین قضایی، امکان پذیر بوده و نحوه رسیدگی به آن، از طریق دادسرا و سپس دادگاه کیفری می باشد.
کودکان، سرمایه های یک جامعه هستند و تربیت و حقوق آن ها، از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع، سن کودکی، از مهمترین و اساسی ترین سنین فرد، در طول عمرش بوده و هر گونه آسیب روحی و جسمی در این دوران، می تواند در ادامه زندگی فرد، اثر داشته باشد. به همین دلیل، قوانین و کنوانسیون های زیادی در دنیا، به کودکان اختصاص داده شده است تا از حقوق آن ها دفاع کنند.
در ایران نیز قانون حمایت از کودکان، در سال 1381، تصویب گردیده که مقررات مربوط به حقوق کودکان و مجازات و نحوه اثبات جرم کودک ازاری توسط پدر و مادر یا هر شخص دیگری، در آن، پیش بینی شده است. بر اساس این قانون، هرگونه آزار و اذیتی که سبب آسیب جسمی، روانی و اخلاقی به کودکان گردد، کودک آزاری محسوب شده و مجازات این جرم را برای مرتکب، در پی خواهد داشت.
از این رو، در این مقاله، قصد داریم، به بررسی این موضوع بپردازیم که کودک ازاری چیست و مجازات جرم کودک آزاری چه می باشد؛ سپس، در خصوص نحوه شکایت و نحوه رسیدگی به این جرم، توضیح دهیم. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.
جرم کودک آزاری چیست
در سال 1381، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، تصویب شد که بر اساس ماده 1 آن: "کلیه اشخاصی که به سن هجده سال تمام هجری شمسی نرسیده اند، از حمایت های قانونی مذکور در این قانون، بهره مند می شوند." بر اساس این ماده، می توان گفت: افراد زیر 18 سال، کودک و نوجوان، محسوب شده و تحت حمایت قانون کودکان و نوجوانان، خواهند بود.
ماده 2 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، در تعریف جرم کودک آزاری، مقرر می دارد: "هر نوع، اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان، صدمه جسمانی یا روانی و اخلاقی وارد شود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره اندازد، ممنوع است." بنابراین، هر نوع آزار، اعم از روانی و اخلاقی، کودک ازاری بوده و صرفا محدود به آزار جسمی نیست، اعم از اینکه توسط والدین، یعنی پدر و مادر کودک، صورت بگیرد یا هر شخص دیگری.
پس از تعریف اینکه کودک آزاری چیست، در ادامه، در خصوص مجازات این جرم در صورت اثبات جرم کودک ازاری توسط پدر و مادر کودک یا هر شخص دیگری، توضیح خواهیم داد و به بررسی نحوه شکایت از این جرم خواهیم پرداخت.
حتما بخوانید: حدود آزادی والدین در تربیت فرزندان
مجازات جرم کودک آزاری
در قسمت قبل، به تعریف کودک ازاری پرداختیم و گفتیم که مرتکب جرم کودک ازاری، اعم ار اینکه والدین کودک باشند یا هر شخص دیگر، با مجازات جرم کودک آزاری، روبرو خواهد شد. در این قسمت، قصد داریم، در خصوص مجازات این جرم در صورت اثبات جرم کودک ازاری، توسط پدر و مادر یا هر شخص دیگری که اقدام به آزار کودک نموده است، صحبت کنیم. بر مبنای ماده 3 و 4 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، مجازات کودک آزاری، عبارت است از:
حبس از شش ماه تا یک سال و یا جزای نقدی از یک میلیون تومان تا دو میلیون تومان، به همراه جبران خسارت؛ در صورت هرگونه خرید، فروش، بهره‌کشی و به کارگیری کودکان، به منظور ارتکاب اعمال خلاف، نظیر قاچاق
حبس از سه ماه و یک روز تا شش ماه و یا تا یک میلیون تومان جزای نقدی؛ در صورت هرگونه صدمه، اذیت و آزار، شکنجه جسمی و روحی کودک، نادیده گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی او و ممانعت از تحصیل کودک
حبس تا شش ماه یا جزای نقدی تا پانصد هزار تومان؛ برای کلیه افراد، مؤسسات و مراکزی که به نحوی مسئولیت نگاهداری و سرپرستی کودکان را بر عهده دارند و علی رغم مشاهده کودک آزاری، اقدام به گزارش آن نمی کنند.
نکته قابل توجه، آن است که اگر پدر یا جد پدری، فرزند خود را بکشد، قصاص نمی شوند و فقط مجازات های تعزیری، از قبیل حبس و غیره و مجازات دیه بر وی اعمال خواهد شد. ولی اگر مادر، فرزند خود را بکشد، قصاص می شود.
بیشتر بخوانید: مجازات و اقدامات تامینی نوجوانان بین 15 تا 18 سال
نحوه شکایت از جرم کودک آزاری
در قسمت قبل، در خصوص مجازات کود ک آزاری در صورت اثبات جرم کودک آزاری توسط پدر و مادر یا سایر افراد، توضیح دادیم و گفتیم که حبس و جزای نقدی، از جمله مجازات های کودک آزاری می باشند. در این قسمت، قصد داریم، در خصوص نحوه شکایت از جرم کودک ازاری صحبت کنیم و ترتیب شکایت از این جرم را بر مبنای قانون، بگوییم.
طبق ماده 5 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان: « کودک آزاری، از جرائم عمومی بوده و احتیاج به شکایت شاکی خصوصی ندارد . » به طور مثال، در صورتی که در خیابان و یا به طور کلی در جامعه، والدین کودک یا هر فرد دیگری، اقدام به کودک آزاری نماید، هر شخصی که ناظر این اتفاق است، می تواند، اقدام به گزارش موضوع نماید.
نحوه شکایت از جرم کودک ازاری، توسط شاکی خصوصی، مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت شکواییه کودک آزاری می باشد. البته، گزارش ضابطین قضایی، نظیر مامورین نیروی انتظامی نیز یکی دیگر از شیوه های شکایت و پیگیری جرم کودک آزاری است. نکته مهم اینکه اگر والدین، کودک خود را تنبیه نمایند، فقط در صورتی که از حدود تعیین شده، بیشتر بوده و غیر قانونی باشد، مجازات می گردند.
بیشتر بخوانید: مجازات و اقدامات تامینی و تربیتی کودکان زیر 15 سال
نحوه رسیدگی به جرم کودک آزاری
در قسمت های قبل، مجازات جرم مودک آزاری در صورت اثبات جرم کودک ازاری، توسط پدر و مادر و سایر اشخاص را توضیح دادیم. همچنین، گفتیم که جرم کودک آزاری، نیاز به شاکی خصوصی نداشته و هر کسی که این جرم را مشاهده کند، می تواند، اقدام به گزارش آن نموده و عدم گزارش کودک آزاری در پاره ای موارد، مجازات حبس و جزای نقدی، در پی خواهد داشت. در این قسمت، قصد داریم، در خصوص نحوه رسیدگی به جرم کودک آزاری صحبت کنیم که مطابق مراحل زیر می باشد:
پس از ثبت شکایت یا گزارش کودک آزاری، پرونده فرد کودک آزار، جهت رسیدگی های مقدماتی، به دادسرا، ارسال می گردد.
در دادسرا، بازپرس یا دادیار، پس از انجام تحقیقات مقدماتی، بر مبنای ادله موجود و نتیجه تحقیقات، اقدام به صدور یکی از انواع قرار نهایی در دادسرا می نمایند.
چنانچه ادله کافی، جهت انتساب اتهام، به متهم وجود داشته باشد، پس از صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست، پرونده جهت رسیدگی و صدورحکم مجازات، به دادگاه کیفری، ارسال می شود.
چنانچه، ادله کافی، جهت انتساب جرم، به متهم، موجود نباشد، قرار منع تعقیب صادر شده و پرونده در دادسرا، مختومه می گردد.
چنانچه پرونده، به دادگاه کیفری ارسال شود، دادگاه، با بررسی محتویات پرونده و تشکیل جلسه رسیدگی، چنانچه وقوع جرم را محرز و مسلم بداند، اقدام به صدور حکم محکومیت و مجازات کودک آزاری، برای فرد مرتکب می نماید.
تنبیه کودک، توسط والدین، چنانچه، مشمول موارد خلاف قانون نبوده و خارج از حد و مرز مشخص نباشد، مجازات کودک آزاری را در پی نخواهد داشت.
در ادامه بخوانید: مجازات عدم پرداخت نفقه فرزند
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مجازات کودک آزاری در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مجازات کودک آزاری پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- جرم کودک آزاری چیست؟
جرم کودک آزاری هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان بوده که باعث شود به آن ها آسیب اخلاقی روانی و جسمانی وارد شود که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.
2- مجازات جرم کودک آزاری چیست؟
مجازات جرم کودک آزاری شامل حبس و جزای نقدی می باشد که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.
3- نحوه شکایت از جرم کودک آزاری چگونه است؟
شکایت از کودک آزاری می تواند با شکایت شاکی خصوصی و مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا گزارش ضابطین عمومی باشد که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.
منبع : مجازات جرم کودک آزاری