در پاسخ به این سوال که چه کسانی باید در سامانه املاک ثبت نام کنند، باید گفت که بر خلاف تصور رایج در جامعه که این سامانه را مختص ثبت نام املاک دانسته، ثبت نام در سامانه املاک اختصاص به مالکین نداشته و افراد مشمول ثبت ملک در سامانه املاک، کلیه سرپرستان خانوار اعم از مالکین و مستاجرین بوده که در صورت عدم ثبت نام در موعد مقرر، با ضمانت اجرای جریمه مالیاتی و محرومیت از خدمات اجتماعی مواجه خواهند شد.
پس از چند سال صحبت در مورد مساله املاک خالی و تاثیر این املاک بر افزایش قیمت مسکن، سرانجام با تصویب اصلاحیه ماده 54 مکرر قانون مالیات های مستقیم در دی ماه 1399 و به دنبال آن با راه اندازی سامانه املاک ، وزارت راه و شهرسازی ، در سال 1400 ثبت نام در سامانه املاک را اجباری اعلام نمود.
با توجه به اینکه عدم ثبت نام در سامانه املاک ، با جریمه های مالیاتی سنگینی برای مالکین همراه بوده و در مورد غیر مالکین نیز موجب محرومیت از دریافت خدمات اجتماعی نظیر افتتاح حساب بانکی، دریافت دسته چک، دریافت یارانه و سایر خدمات دولتی می شود، ضروری است که تا در قدم اول، مشخص نمود که افراد مشمول ثبت ملک در سامانه املاک چه کسانی می باشند.
بر این اساس، در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد که چه کسانی باید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟ چه کسانی نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟ و در نهایت، کسانی که در سامانه املاک ثبت نام نکرده اند باید چه کنند؟
چه کسانی باید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟
اصلاحیه ماده 54 مکرر قانون مالیات های مستقیم مصوب دی ماه 1399 در مورد افرادی که باید در سامانه املاک ثبت نام کنند، مقرر داشته: «کلیه سرپرستان خانوارها اعم از شهری و روستایی، مالک و مستاجر و تمامی مالکین واحد های مسکونی مکلفند اطلاعات محل سکونت ( اقامتگاه ) و املاک تحت مالکیت خود ( با مالکیت های رسمی، وکالتی، تعاونی شهری و روستایی) را ظرف مدت 2 ماه از تاریخ 1400/01/19 در سامانه املاک درج نمایند»
بنابراین همانطور که ملاحظه می شود، بر خلاف آنچه در میان عامه مردم رایج شده و سامانه املاک را سامانه ای ویژه ثبت املاک می دانند، ثبت نام در سامانه یکتا اختصاص به مالکین نداشته و کسانی که باید در سامانه املاک ثبت نام کنند، کلیه سرپرستان خانوار اعم از مالکین و مستاجرین می باشند.
همچنین با توجه به ماده مذکور، اطلاعاتی که باید از سوی سرپرستان خانوار در این سامانه وارد شود، برای مالکین، اطلاعات مربوط به املاک آنها بوده و نحوه ثبت نام مستاجران در سامانه املاک نیز به این صورت بوده که اطلاعات سکونتی آنها باید وارد سامانه شود. در مورد مالکین نیز، نوع سند مالکیت اعم از رسمی و عادی تفاوتی نداشته و کلیه مالکین املاک با هر نوع از سند، ملزم به ثبت نام در سامانه املاک می باشند.
بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، نحوه ثبت نام برخی از افراد مشمول ثبت ملک در سامانه املاک یعنی اشخاص حقوقی، اشخاص حقیقی با سن کمتر از 18 سال ، اتباع خارجی و ایرانیانی که در خارج از کشور ساکن بوده، در آینده اطلاع رسانی شده که تا لحظه نگارش این مقاله، اطلاعیه ای از جانب این وزارت خانه در این رابطه اعلام و منتشر نشده است.
حتما بخوانید : سامانه ثبت املاک
چه کسانی نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟
با توجه به آنچه در بخش قبل گفته شد و با در نظر گرفتن این نکته که بر اساس اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم، سرپرستان خانوار موظف به ثبت نام در سامانه املاک می باشند، در پاسخ به این سوال که چه کسانی نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟ می توان گفت که غیر از سرپرستان خانوار، بقیه اعضا خانواده در صورتی که مالک ملکی نباشند، نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند و به عبارت دیگر، این گروه افراد مشمول ثبت ملک در سامانه املاک نمی باشند.
اگرچه مالیات بر خانه های خالی صرفا به املاک خالی واقع شده در شهرهای با جمعیت بالای 100 هزار نفر تعلق می گیرد، اما کلیه مالکین املاک که در شهرهای با جمعیت کمتر از 100 هزار نفر واقع شده و روستاها نیز ملزم به ثبت املاک خود در سامانه املاک و از طریق امکانات متعدد آن مانند اپلیکیشن املاک و اسکان بوده و در صورت عدم ثبت اطلاعات املاک خود، مشمول جریمه مقرر در قانون مالیات های مستقیم خواهند شد. بنابراین نباید چنین تصور شود که مالکین املاک واقع شده در شهرهای با جمعیت کمتر از 100 هزار نفر و روستاها، نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند.
بیشتر بخوانید : ویرایش اطلاعات هویتی و ملک در سامانه املاک
کسانی که در سامانه املاک ثبت نام نکرده اند باید چه کنند؟
علاوه بر جریمه های مالیاتی که در صورت عدم ثبت نام در سامانه سماوا برای مالکین املاک در نظر گرفته شده است، مطابق تبصره ۸ ماده ۵۴ مکرر قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم، پس از پایان مهلت ثبت نام در سامانه املاک، ارائه کلیه خدمات از سوی دستگاه های اجرایی صرفا بر اساس ثبت نام در سامانه املاک و کد یکتای صادره از این سامانه انجام می گیرد.
بنابراین افرادی که تا پایان مهلت تعیین شده اقدام به ثبت نام و دریافت کد یکتا نکنند، از خدماتی نظیر افتتاح حساب بانکی، دریافت دسته چک، دریافت یارانه و سایر کمک های معیشتی دولت،دریافت پاسپورت، ثبت نام فرزندان در منطقه محل سکونت و سایر خدمات دستگاه های اجرایی دولت محروم خواهند شد.
با توجه به اهمیت مساله ثبت نام در سامانه املاک و با در نظر گرفتن جریمه های سنگین عدم ثبت نام که توضیح داده شد، اکنون این سوال مطرح می شود که کسانی که در سامانه املاک ثبت نام نکرده اند باید چه کنند؟
با توجه به تمدید مهلت ثبت نام در سامانه املاک تا مهرماه 1400 که با تصمیم ستاد کرونا تصویب و از سوی وزارت راه و شهرسازی اعلام گریده، کسانی که در سامانه املاک ثبت نام نکرده اند، می توانند تا مهرماه 1400 با مراجعه به این سامانه به نشانی amlak.mrud.ir و بدون در نظر گرفتن آخرین رقم کد ملی، اقدام به ثبت املاک و اطلاعات سکونتی خود نمایند.
در ادامه بخوانید : نحوه ثبت نام در سامانه املاک
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد کسانی که باید در سامانه املاک ثبت نام کنند در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون کسانی که باید در سامانه املاک ثبت نام کنند پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- چه کسانی باید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟
کسانی که باید در سامانه املاک ثبت کنند کلیه سرپرستان خانوار اعم از مالکین و مستاجرین می باشند که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.
2- چه کسانی نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟
غیر از سرپرستان خانوار بقیه اعضا خانواده در صورتی که مالک ملکی نباشند ملزم به ثبت نام در سامانه املاک نمی باشند که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.
3- کسانی که در سامانه املاک ثبت نام نکرده اند باید چه کنند؟
کسانی که در سامانه املاک ثبت نام نکرده اند می توانند تا مهرماه 1400 با مراجعه به این سامانه اقدام به ثبت املاک و اطلاعات سکونتی خود نمایند و برای اطلاع از جزییات متن مقاله را مطالعه نمایید.