ورق فلز پایهی ساخت بسیاری از قطعات صنعتی است و به همین علت است که شناخت انواع و کاربرد آن بسیار مهم است. همچنین ورق فلزی صنعتی ارزش زیادی در صنایع ساخت و تولیدات فلزی و آهنی کشور دارد. ورق های فلزی در حقیقت آلیاژی تهیه شده از آهن و دیگر عنصر ها هستند که به روش های مختلفی تهیه می شوند و به علت خاصیت و تنوع زیادی که دارد در بسیاری از صنایع کاربرد دارند.
روش تولید ورق
کلیه ورق ها از ماده ای به نام اسلب تهیه میشوند. اما اسلب چیست؟ اسلب که نام دیگر آن تختال میباشد، محصولی میان خطی فولادی است و از طریق نورد یا تولید شمش به دست می آید و سطح مقطع مستطیلی شکل دارد.
روی این محصولات نیز فرآیند های شکل دهی انجام می شود اما همواره شکل مستطیلی آن حفظ می شود و پس از شکل دهی به شیت یا همان ورق تبدیل می شود. جنس اصلی این محصولات اصولا کربنی و ترکیبات شیمیایی آن شامل آهن، کروم، مس، نیکل، سیلیسوم، منگنز می باشد.
بد نیست بدانید که اسلب ها از دو طریق قابل شناسایی هستند:
کد رنگ: شمارهی حکاکی شده روی اسلب
شماره ذوب: برای تشخیص کلاس یا درجه آن
برای تهیه ورق از اسلب، اسلب را داخل کوره پخت قرار می دهند و تا ۱۲۰۰ درجه به آن حرارت وارد میکنند. سپس محصول در مرحله بعد به خط تولید منتقل شده و به کمک غلطکی ضخامت آن کاهش می یابد. به این روش اصطلاحا نورد گرم گفته می شود.
انواع گوناگونی از ورق ها با نورد گرم تولید می شوند و هرکدام ویژگی های خاص خود را دارند و این تفاوت به عناصر به کار رفته در آن مثل درصد کربن، تیتانیوم، منگنز و… بستگی دارد، مانند ورقهای سیاه و گالوانیزه که در ادامه با آنها بیشتر آشنا میشویم.
روش دیگری که برای تولید ورق فلزی وجود دارد روش نورد سرد است و فرآیند چندان سختی ندارد. در این روش شمش آهنی که قرار است به ورق فلزی تبدیل شود، بین دو نورد چرخان که بالا و پایین آن هستند قرار میگیرد و با اعمال فشار از سوی آنها و حرکت پیوسته دو نورد بالا و پایین، شروع به تغییر شکل دادن می کند تا ضخامتش کم و کمتر شود.
تولیدات با نورد سرد از ظاهر بهتری برخوردار هستند. زیرا در روند تولید ورق فولادی با نورد سرد ابتدا لازم است که شمش آهنی را اسید شویی کرد تا اگر لایهی اکسید شدهای در سطح آن باشد کاملا پاک شود.
بنابراین بهتر است در مواردی که شکل ظاهری جسم اهمیت دارد، از این نوع ورق ها استفاده شود. همچنین ورقهای نورد سرد به مراتب از کیفیت بالاتری نسبت به ورقهای فولادی تولید شده به روش نورد گرم برخوردار هستند. بنابراین از ورق های نورد سرد در صنعت خودروسازی، تولید لوازم خانگی، لوازم اداری، ساختمان سازی، تانکرسازی، تابلوسازی، کشتی سازی و ساخت انواع قفل و یراق استفاده می شود.