وبا یک بیماری باکتریایی است که معمولاً از طریق آب آلوده منتقل می شود. وبا باعث اسهال شدید و کم آبی بدن می شود. در صورت عدم درمان، وبا می تواند در عرض چند ساعت کشنده باشد.
تصفیه فاضلاب و آب مدرن عملاً بیماری وبا را در کشورهای صنعتی از بین برده است. اما وبا هنوز در آفریقا، آسیای جنوب شرقی و هائیتی وجود دارد. خطر اپیدمی وبا زمانی بیشتر می شود که فقر، جنگ یا بلایای طبیعی مردم را مجبور می کند در شرایط شلوغ و بدون بهداشت کافی زندگی کنند.
تخمین زده می شود که سالانه 3 تا 5 میلیون مورد و بیش از 100000 مرگ در سراسر جهان رخ می دهد. موارد ناشی از وبا خفیف یا بدون علامت هستند، اما گاهی اوقات می توانند شدید باشند. معمولاً از هر 10 نفر یک نفر (5 تا 10 درصد) به بیماری شدیدی مبتلا می شود که با اسهال آبکی فراوان، استفراغ و گرفتگی عضلات مشخص می شود. در این افراد دادن سریع بدن باعث کم آبی بدن و شوک می شود. بدون درمان، مرگ ممکن است در عرض چند ساعت رخ دهد.
وبا به راحتی درمان می شود. با یک محلول آبرسانی ساده و ارزان می توان از مرگ ناشی از کم آبی شدید جلوگیری کرد.
علائم وبا
اکثر افرادی که در معرض باکتری وبا (Vibriocholae) قرار دارند، بیمار نمی شوند و نمی دانند که آلوده هستند. اما از آنجایی که آنها باکتری وبا را در مدفوع خود به مدت 7 تا 14 روز دفع می کنند، هنوز هم می توانند دیگران را از طریق آب آلوده آلوده کنند.
اغلب موارد و با عوامل ایجاد کننده آنها باعث خفگی اسهال می شود که از مشکلات ناشی از مشکلات می توان تشخیص داد. سایر علائم و نشانه های جدی تر معمولاً در عرض چند روز ایجاد می شوند.
علائم وبا
اسهال: اسهال مرتبط با وبا به طور ناگهانی ایجاد می شود و می تواند به سرعت باعث از دست دادن مایع خطرناک شود (به اندازه یک لیتر (حدود 1 لیتر) در ساعت.) اسهال ناشی از وبا اغلب ظاهری رنگ پریده و شیری رنگ دارد که شبیه آبی است. که در آن برنج را آبکشی کرد.
حالت تهوع و استفراغ: استفراغ به خصوص در مراحل اولیه رخ می دهد و می تواند ساعت ها طول بکشد.
کم آبی بدن: کم آبی بدن می تواند چند ساعت پس از بروز علائم خفیف تا شدید باشد. 10 درصد یا بیشتر از وزن بدن نشان دهنده کم آبی شدید بدن است.
علائم و نشانه های کم آبی بدن عبارتند از کاهش تحرک، گودی چشم، خشکی دهان، خشکی شدید، پوست خشک و چروکیده که به کندی بهبود می یابد، آسیب کم یا بدون آسیب، فشار خون پایین و ضربان قلب نامنظم.
کم آبی می تواند منجر به کانی سازی سریع شود. این کمبود الکترولیت نامیده می شود.
عدم کنترل الکترولیت
عدم کنترل الکترولیت می تواند منجر به علائم و نشانه های جدی مانند:
انسدادهای جذبی: این انسدادها به دلیل از بین رفتن سریع نمک هایی مانند سدیم، کلرید و پتاسیم ایجاد می شوند.
شوک: این یکی از جدی ترین عوارض کم آبی بدن است. زمانی اتفاق می افتد که حجم کم خون باعث کاهش فشار خون و کاهش مقدار آن در بدن شما شود. در صورت عدم درمان، شوک هیپوولمیک شدید می تواند در عرض چند دقیقه منجر به مرگ شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
خطر ابتلا به وبا در صنعت کم است. حتی در مناطقی که این بیماری وجود دارد، اگر توصیه های ایمنی مواد غذایی را رعایت کنید، بعید است. با این حال، موارد وبا در سراسر جهان رخ می دهد. اگر پس از بازدید از یک منطقه مبتلا به وبا فعال شدید، به پزشک خود مراجعه کنید.
علل بیماری وبا
باکتری به نام ویبریو کلرا باعث ایجاد وبا می شود. سلامت این بیماری نتیجه سمی است که در روده کوچک تولید می کند. این سم باعث هیدراته شدن بیش از حد بدن می شود که باعث از دست دادن آسان و سریع مایعات و املاح (الکترولیت ها) می شود.
باکتری وبا می تواند در هر فردی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری است وجود داشته باشد، اما آنها همچنان باکتری را در مدفوع خود دفع می کنند که می تواند غذا و آب را آلوده کند.
منابع آب شهری منبع اصلی ابتلا به وبا هستند. این باکتری را می توان در موارد زیر یافت:
- آب سطحی یا چاه: چاه های عمومی از منابع مکرر و بزرگ آلوده می شوند. کسانی که در شرایط شلوغ و بدون خدمات بهداشتی کافی زندگی می کنند به ویژه در معرض خطر هستند.
- غذاهای دریایی: خوردن غذاهای دریایی خام یا نیم پز، به ویژه صدف، از مکان های خاص می تواند شما را در معرض خطر قرار دهد. بیشتر و آخرین موارد در ایالات متحده آمریکا به غذاهای دریایی از خلیج مکزیک ردیابی شده است.
- میوه ها و سبزیجات خام: میوه ها و سبزیجات خام و پوست کنده منبع مکرر در مناطق مستعد وبا هستند. در کشورهای در حال توسعه، کود کمپوست نشده یا آب آبیاری حاوی فاضلاب خام می تواند محصولات کشاورزی را آلوده کند.
- دانه ها: در مناطقی که وبا زیاد است، مانند برنج و ارزن که پس از پخت خشک شده و چند ساعت در خاک نگهداری می شوند، تبدیل می شوند و می توانند رشد کنند.
علل بیماری وبا
وبا می تواند به سرعت کشنده باشد. در شدیدترین حالت، با دسترسی سریع به مواد قابل شارژ و الکترولیت ها، می توانند در عرض چند ساعت منجر به مرگ شوند. در شرایط کمتر شدید، افراد درمان نشده ممکن است از کم آبی بدن و شوک در عرض چند ساعت تا چند روز پس از اولین بروز علائم جان خود را از دست بدهند.
شوک و کم آبی شدید بدترین عوارض جانبی وبا است، مشکلات دیگری نیز ممکن است رخ دهد، مانند:
قند خون پایین (هیپوگلیسمی): سطوح پایین و خطرناک قند خون (گلوکز) (منبع اصلی انرژی بدن) ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که افراد در اثر خوردن زیاد بیمار شوند. کودکان در معرض خطر بیشتری برای این عارضه هستند که می تواند باعث تشنج، بیهوشی و حتی مرگ شود.
سطوح پایین پتاسیم: افرادی که پتاسیم از دست می دهند مقدار زیادی از مواد معدنی از جمله پتاسیم را در مدفوع خود از دست می دهند. سطوح بسیار پایین پتاسیم با عملکرد قلب و اعصاب تداخل می کند و تهدید کننده زندگی است.
نارسایی کلیه: هنگامی که کلیه ها توانایی خود را برای پاکسازی مایعات، برخی الکترولیت ها و مواد زائد در بدن از دست می دهند، این یک وضعیت بالقوه خطرناک است. در افراد مبتلا به وبا، شکست همه موارد با شوک همراه است.