قلب و دریچه های آن


دریچه های قلب
دریچه های قلب


آناتومی و فیزیولوژی قلب

قلب یک عضو توخالی و عضلانی است که در وسط قفسه سینه قرار گرفته است. وزن تقریبی آن ۳۰۰ گرم می باشد؛ وزن و اندازه قلب تحت تأثیر سن، جنس، وزن بدن، میزان فعالیت بدنی و بیماری قلبی می تواند متفاوت باشد. قلب، خون را به بافتها پمپ می کند و اکسیژن و سایر مواد مغذی را به آنها عرضه می کند. قلب از سه لایه تشکیل شده است. لایه داخلی یا اندوکارد، شامل بافت اندوتلیال و پوشش داخلی قلب و دریچه هاست. لایه میانی، یا میوکارد که از فیبرهای عضلانی ساخته شده و مسئول عمل پمپ کردن است. لایه خارجی قلب نیز اپیکارد نامیده میشود.

قلب در یک پوشش فیبروزی نازک به نام پریکارد قرار گرفته که از دو لایه تشکیل شده است. لایه ای از پریکارد به اپیکارد چسبیده است و پریکارد احشایی ویسرال) نام دارد. پریکارد احشایی توسط پریکارد جداری (پاریتال ) پوشانده می شود، که یک بافت فیبروزی محکم بوده و به عروق بزرگ، دیافراگم، استرنوم، و ستون فقرات متصل می شود و قلب را در مدیاستن نگه میدارد. فضای بین این دو لایه (فضای پریکارد) با حدود ۲۰ سی سی مایع پر می شود که باعث لغزندگی سطح قلب شده و حین سیستول اصطکاک را کاهش میدهد.

حفرات قلب

بطور معمول دیاستول به دوره پر شدن بطن اشاره دارد. سیستول به رویدادهایی که حین انقباض دو حفره بالایی (دهلیز) و دو حفره پایینی (بطن) رخ می دهد اطلاق می گردد. بر خلاف دیاستول، سیستول دهلیزی و بطنی همزمان رخ نمی دهند. ابتدا سیستول دهلیزی در انتهای دیاستول بطن رخ میدهد و بدنبال آن سیستول بطنی اتفاق می افتد. این هماهنگی اجازه میدهد تا بطنها قبل از تخلیه خون از آنها کاملا پر شوند. سمت راست قلب، از دهلیز راست و بطن راست تشکیل شده است و خون وریدی بدون اکسیژن را جهت اکسیژن گیری از طریق شریان ریوی (گردش خون ریوی) به ریه ها می برد. دهلیز راست خونی که از ورید اجوف فوقانی (سر، گردن و اندامهای فوقانی)، ورید اجوف تحتانی (تنه و اندامهای تحتانی و سینوس کرونری (گردش خون کرونری) برمی گردد را دریافت می کند. سمت چپ قلب، از بطن چپ و دهلیز چپ تشکیل شده و خون اکسیژن دار را از طریق آئورت (گردش خون سیستمیک) به بقیه قسمتهای بدن توزیع می کند. تفاوت ضخامت در دیواره های دهلیز و بطن، مربوط به بار کاری مورد نیاز هر حفره می باشد. بطن چپ دو نیم برابر از بطن راست عضلانی تر است. بطن چپ باید بر فشار بالای آئورت و شریانها غلبه نماید در حالیکه انقباض بطن راست باید بر سیستم کم فشار شریانهای ریوی و مویرگها غلبه کند.

قلب در داخل قفسه سینه چرخش دارد، بطن راست قدامی تر است و بطن چپ بصورت خلفی قرار گرفته است. بعلت نزدیکی با دیواره قفسه سینه، نبض ایجاد شده حین انقباض طبیعی بطن که نبض آپیکال نامیده می شود که نقطه حداکثر ضربان قلب PMI نیز نامیده می شود، براحتی تشخیص داده می شود. در قلب طبیعی PMI در محل تلاقی خط میانی ترقوه چپ و فضای بین دندهای پنجم قرار گرفته است.

دریچه های قلب

چهار دریچه در قلب به خون اجازه می دهند تا تنها در یک مسیر جریان پیدا کند. دریچه ها، که از لت های نازکی از بافت فیبری تشکیل شده اند، در پاسخ به حرکت خون و تغییرات فشار در حفرات قلب، باز و بسته می شوند. دو نوع دریچه وجود دارد: دهلیزی بطنی و نیمه هلالی. دریچه های دهلیزی بطنی: دریچه هایی هستند که دهلیزها را از بطنها جدا می کنند. حین دیاستول دریچه های تریکوسپید و میترال باز هستند و اجازه میدهند تا خون آزادانه به بطنهای در حال استراحت جریان یابد. وقتی سیستول بطنی شروع می شود انقباض بطنها باعث حرکت خون به بالا و به سمت لتهای دریچه های تریکو سپید و میترال میشود بطوری که باعث بسته شدن آنها می گردد. در بخش شامل عضلات پاپیلر و طنابهای وتری (کوردا تندینه) دریچه ها را بسته نگه می دارند. حین سیستول بطنی، انقباض عضلات پاپیلری باعث کشیده شدن طنابهای وتری شده، و لتهای دریچه را بهم نزدیک نموده و می بندد. این عمل از برگشت خون به دهلیزر (رگورژیتاسیون) هنگام تخلیه خون به داخل شریان ریوی و آئورت جلوگیری می کند. دریچه های نیمه هلالی: دریچه ای که بین بطن راست و شریان ریوی قرار گرفته است، دریچه ریوی نامیده میشود. دریچه ای که بین بطن چپ و آئورت قرار گرفته است، دریچه آئورت نام دارد. دریچه های نیمه هلالی حین دیاستول بسته می شوند. در این زمان فشار در شریان ریوی و آئورت کاهش می یابد و باعث می شود خون به سمت عقب و بطرف دریچه های نیمه هلالی جریان یابد. این عمل لتها را با خون پر می کند و دریچه ها را می بندد.

با توجه به تخصص ما در مراقبت از بیماران، اگر برای بیمار خود نیاز به خرید یا اجاره هر دستگاه مرتبط با قلب یا دستگاه تنفسی داشتید، حتما با ما تماس بگیرید. برای مواردی مانند خرید اکسیژن ساز، اجاره اکسیژن ساز، خرید بای پپ، اجاره بای پپ ... یا سایر محصولات مراقبتی پزشکی، از صفر تا صد در کنار شما هستیم.