این سوال برای بسیاری از مالکین و سازندگان ساختمانی که قصد اجرای لوله کشی گاز دارند, یک دغدغه شده است, بهترین لوله برای گاز کشی چه نوع و برندی است ؟ البته این سوال یک جواب بیشتر نداشته و پاسخ آن لوله مانیسمان است اما از آنجا که در محاسبه قیمت متری لوله کشی گاز ساختمان توضیح داده شد, نیازی نیست در هر جایی که قصد اجرا و تعمیرات لوله کشی گاز داشتید از لوله های مانیسمان که لوله های گران قیمتی هستند استفاده کنید. انتخاب لوله و اتصالات بستگی به نوع اجرای شما, سایز لوله, محل عبور لوله کشی و جزییات دیگری دارد. به طور کلی در اجرای گازکشی ساختمان از دو روش لوله کشی گاز توکار و لوله کشی گاز روکار استفاده میشود.
از لحاظ مواد اولیه لوله های گاز به لوله گاز مانیسمان یا بدون درز(seamless), لوله گاز درزدار API و لوله گاز درزدار روکار تقسیم بندی میشوند. اتصالات لوله گاز نیز شامل اتصالات مانیسمان و اتصالات درزدار هسند. شیرالات گاز نیز بایستی شیرالات استاندارد باشند و اغلب شیرالات گاز ایرانی دارای نشان استاندارد هستند.
بهترین لوله برای گاز کشی توکار
در اجرای لوله کشی گاز توکار طبق مقررات ملی ساختمان بایستی از لوله و اتصالات مانیسمان استفاده شود. البته در سالهای گذشته و با راه اندازی خطوط تولید لوله های API مجوز استفاده از این لوله ها به همراه اتصالات مانیسمان در لوله کشی گاز توکار داده شد.
قیمت لوله های مانیسمان نسبت به لوله های ای پی آی با توجه به نوسانات بازار بین 60 تا 70 درصد گران تر هستند. از این رو در اجرای لوله کشی گاز توکار بسیاری ترجیح میدهند که از لوله های ای پی آی استفاده کنند. تفاوت کیفی لوله مانیسمان و API اما با این اختلاف قیمت غیرقابل توجیه است و از لحاظ کیفی و ضخامت و وزن لوله های ای پی آی درزدار چیزی از لوله مانیسمان کم ندارند. در اوایل سال 1401 اگر یک شاخه لوله سایز 1/2 مانیسمان در حدود 400 هزار تومان در نظر گرفته شود لوله ای پی آی در حدود 260 هزار تومان قیمت دارد. این تفاوت قیمت دو علت اساسی دارد. نکته اول پاسخگو نبودن تولیدات لوله اهواز برای بازار ایران و نکته دوم وارداتی بودن لوله مانیسمان و وابستگی آن به قیمت دلار است که باعث شده انحصار واردات آن در دست عده ای معدود باشد و این واردکنندگان محترم نیز با هماهنگی یکدیگر اقدام به ارایه قیمت های بالاتر از حد معمول کنند.
از نظر کیفیت اجرایی, جوشکاری لوله گاز با لوله های مانیسمان و ای پی آی به دلیل ضخامت مناسب هیچ تفاوت فاحشی نداشته و طول عمر لوله های هر دو مدل با ضخامت یکسان تقریبا یکسان به نظر میرسد.
بهترین لوله برای گاز کشی روکار
از آنجا که پوسیدگی در لوله کشی گاز روکار نسبت به نوع توکار کمتر است, در لوله کشی گاز روکار مجوز استفاده از لوله های درزدار وجود دارد. اما این لوله اتصالات گاز نیز بایستی استاندارد بوده و از مقررات تولید و وزن های حداقلی تعیین شده برای تولید لوله و اتصالات پیروی کرده باشند. اما استفاده از لوله مانیسمان و ای پی آی نیز در گازکشی روکار بلامانع است.
به غیر از مصرف لوله کشی گاز,, لوله های فولادی سیاه گازی مانیسمان و درزدار کاربردهای دیگر هم داشته و در خطوط لوله کشی آتش نشانی و اطفای حریق و اجرای لوله کشی شوفاژ, ساخت کلکتور موتورخانه و سیستم های حرارتی نظیر رادیاتور و فن کویل کاربرد دارند. به طور کلی کاربرد جوشکاری در لوله کشی ساختمان رنج وسیعی را در بر میگیرد.
انواع لوله اتصالات گاز و برندهای مختلف
تنها تولید کننده لوله گاز مانیسمان در ایران, شرکت فولاد اهواز است که به دلایل خاصی قادر به تامین نیازهای مصرف داخلی نبوده و با وجود کیفیت بالای لوله های تولیدی همواره در بازار کسری موجودی دارد.
بیشترین سهم لوله های مانیسمان در حال حاضر لوله های چینی هستند که به مقدار کم لوله های روس, انگلیس, رومانی, اوکراین و بلوک شرق اروپا نیز در بازار مشاهده میشود.
در لوله های درزدار و ای پی آی کارخانه های ایرانی فعال تر بوده و کارخانه سپاهان و سپنتا بیشترین تولید را در لوله های گازی دارند. شرکت های آریاوا, کاوه و .. از دیگر تولید کنندگان لوله گاز ایرانی هستند.
اتصالات گاز نیز شامل اتصالات مانیسمان و اتصالات درزدار هم تولیدکنندگان ایرانی داشته و هم انواع وارداتی. از برندهای شناخته شده خارجی برند بنکن است که ساخت کشور چین بوده و کیفیت بالایی به خصوص در تولید اتصالات رده 40 دارد.
اتصالات داخلی مانند ایران اتصال, جوش ایران, دلتا, میثاق و بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی که در این صنعت فعالیت داشته و انصافا کیفیت خوبی هم دارند.
در زمینه تولید شیرالات گاز هم تقریبا میتوان گفت که واردات نداشته و یا بسیار محدود است, چرا که کیفیت و قیمت رقابتی تولیدکنندگان داخلی برای وارد کردن شیر گازی توجیه اقتصادی باقی نمگیذارد.