معمولا به آبی که توسط انسان برای مصارف بهداشتی استفاده می شود را فاضلاب بهداشتی می گویند. امروزه به دلیل کمبود آب و از بین رفتن محیط زیست در سراسر کره زمین، تمام کشور های جهان با تصفیه فاضلاب های خود در مصرف آب صرفه جویی می کنند؛ اما به چه صورتی؟
بدین گونه که آب تصفیه شده را برای مصارف کشاورزی و یا کارخانه جاتی که از آب برای خنک کردن دستگاه های شان استفاده می کنند، مورد استفاده قرار می دهند. پساب بهداشتی همان طور که گفتیم توسط انسان استفاده شده است و آلودگی فاضلاب های صنعتی را ندارد و همین دلیل باعث شده تا پساب بهداشتی از اهمیت ویژه ای برخوردار شود. یکی از اصلی ترین آسیب های این فاضلاب ها می تواند آسیب به محیط زیست، سلامت انسان، موجودات دریایی و... باشد.
ما در این مقاله به بررسی روش های تصفیه فاضلاب بهداشتی می پردازیم تا بتوانیم با استفاده از آن کمک شایانی به خود و محیط زیستمان کرده باشیم.
مراحل تصفیه فاضلاب بهداشتی
تصفیه فاضلاب بهداشتی عموما در سه مرحله، تصفیه فیزیکی، تصفیه شیمیایی و تصفیه بیولوژیکی صورت می پذیرد که هر کدام از این مراحل روش های خاص خود را دارند.
1- تصفیه پساب بهداشتی به روش فیزیکی با استفاده از نیرو فیزیکی انجام می پذیرد که شامل دانه گیری، آشغالگیری، ته نشینی و فیلتراسیون می باشد.
2- تصفیه فاضلاب بهداشتی به روش شیمیایی با استفاده از مواد و واکنش های شیمیایی انجام می گیرد که مراحل بسیار پیچیده ای نیز دارد. این روش نسبت به سایر روش ها هزینه بالایی دارد و نگهداری از این مواد کار دشواری است و نیاز به انباری بزرگ دارد. این روش شامل مراحل انعقاد، لخته سازی، ترسیب می باشد.
3- تصفیه فاضلاب به روش بیولوژیکی با استفاده از باکتری ها صورت می پذیرد. این میکروارگانیسم ها مواد آلی موجود در پساب را جذب کرده و از آن برای تکثیر سلولی استفاده می نمایند. روش بیولوژیکی یک روش متداول در تصفیه پساب بهداشتی می باشد.
فرایند های تصفیه فاضلاب بهداشتی
در تصفیه پساب های بهداشتی معمولا از سه روش فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی به صورت تلفیقی استفاده می شود. فرایند های تصفیه پساب بهداشتی عبارت است از:
1- فرایند تصفیه به روش MBBR
2- فرایند تصفیه به روش لجن فعال هوادهی گسترده یا EAAS
3- فرایند تصفیه فاضلاب به روش A2O
4- فرایند تصفیه به روش IFAS
فرایند تصفیه به روش MBBR
از این فرایند در محل هایی که فضای زیادی برای تصفیه ندارند، استفاده می شود و تصفیه به روش لجن فعال با هوادهی گسترده است. در این روش با بالا بردن سطح تماس و افزایش میکروارگانیسم ها در حوض هوادهی این فرایند صورت می گیرد و راندمان تصفیه فاضلاب را بالا می برد.
فرایند تصفیه به روش لجن فعال با هوادهی گسترده یا EAAS
لجن فعال با هوادهی گسترده یا Extended Aeration Activated Sludge یکی از فرایند های پیشرفته لجن فعال است که در آن مرحله ته نشینی کاملا حذف شده است و به جای آن از مرحله آشغالگیر استفاده می شود. این روش در کشور ما بسیار مورد استفاده قرار می گیرد و برای فاضلاب های بهداشتی و صنعتی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
فرایند تصفیه فاضلاب به روش A2O
ارتقا فرایند لجن فعال با هوادهی گسترده فرایند A2O را به وجود می آورد. در این روش برای حذف نیتروژن و فسفر دو مرحله اضافه شده است که به واحد هوازی و انوکسیک شناخته شده است.
فرایند تصفیه به روش IFAS
این روش با استفاده از فرایند های رشد معلق و چسبیده با صفحات لاملا پر می شود و محلی را برای میکروارگانیسم ها فراهم می آورد تا آنها با استفاده اکسیژن، مواد آلی را در فاضلاب جذب نمایند.
سخن پایانی
تصفیه فاضلاب بهداشتی یکی از مهمترین و ضروری ترین کارهایی است که اکثر کارخانه جات به آن نیاز پیدا می کنند. تصفیه فاضلاب نه تنها باعث کاهش هزینه های کارخانه ها می شود بلکه با استفاده از آن می توان کود شیمیایی نیز تهیه کرد. از این پساب می توان در آبیاری محصولات کشاورزی نیز استفاده کرد و مصرف آب را تا حد زیادی کاهش داد.
ن