سهام شناور : تعریف سهام شناور در بازار سرمایه
سهام شناوردرصدی از تعداد سهام شرکت است که در اختیار سهامدار جز (کمتر از ۵%) قرار دارد. سهام شناور آزاد متعلق به سرمایه گذارانی است که هدفشان از خرید و فروش سهام کسب سود و منفعت می باشد و با تعداد سهامی که دارند قصد مدیریت بر شرکت را ندارند. به کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی که مالک بیش از پنج درصد از سهام آن شرکت باشند، سهامدار عمده یا راهبردی گویند که در کوتاه مدت قصد واگذاری سهام خود را ندارند. به عنوان مثال فرض کنید که شرکتی قرار است در بازار سرمایه عرضه اولیه شود و طبق هماهنگی های لازم باید ۱۰ درصد از سهام خود را در بازار عرضه کند تا خریداران در روز عرضه اولیه اقدام به خرید سهام این شرکت کنند. بنابراین از ۱۰۰ درصد سهام این شرکت ۱۰ درصد آن در حال حاضر جز سهام شناور شرکت می باشد. حال اگر سهامدار اصلی شرکت در روزهای آینده اقدام به فروش سهام خود کند به نوعی شناوری سهام شرکت را افزایش داده است.
بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است
درصد سهام شناور آزاد به عنوان عامل اثرگذار بر افزایش نقدشوندگی، عمق و کارایی بازار می باشد. هر چه مقدار سهام در دست افراد افزایش پیدا کند به همان نسبت امکان دستکاری قیمتی و ریسک نقدشوندگی سهم نیز کاهش می یابد. کم بودن درصد سهام در دست مردم نشان دهنده این است که تعداد کمی از سهام شرکت در دسترس قرار دارد و در نتیجه احتمال انحراف قیمت از قیمت منصفانه بالا می باشد. در شرکت هایی که سرمایه پایینی دارند و از طرفی میزان شناوری شرکت هم پایین می باشد احتمال سفته بازی در سهم و بالا بردن قیمت زیاد می باشد. چون عده ای با نقدینگی بالا سهام شناور موجود در سهم را جمع می‌کنند و به راحتی قیمت سهم را افزایش میدهند. پس حتما باید میزان آن را مد نظر قرار داد.
تاثیر سهام شناور آزاد بر قیمت سهام چیست
در کل یک ارتباط نزدیکی بین سهام شناور آزاد شرکت و از طرفی سفته بازی در سهم و تغییرات قیمت سهام وجود دارد. در توضیح سفته بازی و راه های سفته بازی در سهم ابتدا باید مقدار سرمایه شرکت را هم مد نظر قرار داد. البته این موضوع را هم باید مد نظر داشت که عموما شرکت‌های با سرمایه پایین پتانسل بالایی برای رشد قیمتی در آینده دارند ولی میزان ریسک این شرکت ها نیز بالاست. در واقع باید گفت که تغییرات سود در شرکت‌های با سرمایه کمتر، بالاست و برای شرکت‌های بزرگتر هم این فرایند برعکس است یعنی پتانسیل کمتر و از طرفی ریسک کمتر. حال در نظر بگیرید که هر سرمایه‌گذاری باید با توجه به سطح ریسک پذیری خود این شرکت ها را انتخاب کند.
در خصوص میزان سهام شناور آزاد در بورس و ارتباط آ با تغییرات قیمت فرض کنید؛ سرمایه شرکتی ۱۰ میلیارد ( تعداد کل سهام این شرکت ۱۰۰ میلیون برگ سهم است) و قیمت هر سهم این شرکت در بازار ۳۰۰ تومان است. این شرکت ۱۰ درصد شناوری دارد که معادل ۱۰ میلیون برگ سهم است. چند سرمایه‌گذار برای افزایش قیمت سهم با هم توافق کرده و به همین منظور سعی می‌کنند کل شناوری شرکت را آهسته آهسته از بازار جمع کنند. در این حالت با فرض جمع کردن کل شناور حدود ۳ میلیارد تومان سرمایه نیاز هست. به نظر شما آیا این غیر ممکن است؟ زمانی که بخش زیادی از شناوری سهم جمع شد سرمایه‌گذاران خبرهای مثبتی از سهم در بازار منتشر کرده و دیگر سرمایه‌گذاران را به خرید سهم ترغیب می‌کنند و به همین راحتی قیمت سهم افزایش پیدا میکند چرا که همگام با افزایش قیمت سهم، عرضه کننده دیگری در بازار نیست و کل شناوری سهم قبلا جمع شده بود. این یکی از مصادیق افزایش قیمت سهم (سفته بازی) برای شرکت‌های با سرمایه و شناوری پایین بود.
مقدار سهام شناور آزاد شرکت های بورسی
مقدار سهام شناور برای شرکت ها متفاوت می باشد و همانطور که در ابتدای بحث توضیح دادیم درصد سهام شناور شرکت ها به میزان عرضه اولیه و از طرفی مقدار فروش سهامدار عمده در بازار ثانویه بستگی دارد. برای شرکت های بورسی درصد سهام شناور ازاد آنها در صفحه نماد در سایت tsetmc نشان داده شده است ولی برای شرکت های فرابورسی این درصد مشخص نیست و در بازه های زمانی ۳ ماهه درصد سهام شرکت های فرابورسی اطلاع رسانی می شود. در شکل زیر برای سهم شلعاب سهام شناور آزاد شرکت ۴۱ درصد می باشد. البته بعد از مدتی فعالیت در بازار و خرید و فروش سهام قادر به تشخیص مقدار مناسب سهام شناور در بازار خواهید بود. به عنوان مثال در شکل زیر شرکت دارای ۱۰۰ میلیون برگ سهم می باشد که ۴۱ درصد آن شناور است. در واقع تعداد سهام شناور این شرکت ۴۱ میلیون برگ سهم می باشد. سهام شناور شرکت ها دائما یکسان نمی باشد چرا که ممکن است سهامداران اصلی شرکت در هنگام رشد قیمت سهم اقدام به فروش سهم در بازار کنند و به همین علت میزان سهام شناور خود را در بازار کاهش دهند. همانطور که در شکل بالا مشخص شده است سهام شناور در بازه های زمانی درصد آن تغییر میکند.
سهام شناور آزاد شرکت های بورسی
شکل زیر درصد شناوری در فرابورس را نشان میدهد.
همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است سهام شناور ازاد برای شرکت های فرابورسی به صورت % نشان داده می شود. برای یافتن سهام شناور شرکت های فرابورسی کافی است که در قسمت سهامدارن عمده هر نماد درصد هایی که بالای ۵ درصد هستند را جمع کرده و از ۱۰۰ کم کنیم. در این صورت سهام شناور شرکت های فرابورسی به دست می آید. به عنوان مثال در شکل زیر درصد سهامداران بالای ۵ درصد ۷۲ درصد می باشد. پس درصد سهام شناور ازاد شرکت ذوب ۲۸ درصد می باشد.
حداقل سهام شناور آزاد به چه میزان است
گفتیم که میزان سهام شناور شرکت ها ممکن است به مرور افزایش و کاهش داشته باشد و از طرفی در تعریف سهام شناور آزاد ذکر کردیم که سهام شناوردرصدی از تعداد سهام شرکت است که در اختیار سهامدار جز (کمتر از ۵%) قرار دارد. بنابراین حداقل مقدار سهام شناور ازاد شرکت ها می تواند ۵ درصد باشد ولی برای آن حداکثری وجود ندارد چرا که یک سهامدار عمده می تواند کلیه سهام خود را با رعایت ضوابط و شرایط خاص در قالب عرضه خرد در بازار به فروش برساند و به همین ترتیب میزان شناوری سهام شرکت را افزایش دهد.
سهام شناور و اثرات آن بر قیمت سهم
هر چقدر شرکتی سهام شناور بیشتری داشته باشد، دستکاری قیمت در آن کمتر می شود چرا که بازی کردن در سهم و افزایش قیمت آن به صورت مصنوعی سخت تر می شود. همچنین برای این سهام نمی توان شایعه درست کرد، مردم را گیج کرد و توهم ایجاد نمود که قیمت این سهم افزایش می یابد و بعد سهم را فروخت و از آن خارج شد. اما شرکتی که کوچک است و سهم شناور آن کم می باشد، به سادگی دچار دستکاری قیمت می‌شود. لذا یک توصیه این است که اگر کسی از بازار چیزی نمی داند، به سمت شرکت های بزرگ با سهام شناورآزاد بالا برود و صرفا با ورود اولیه به بازار بورس، به سراغ سهامی که به لحاظ بازاری کوچک هستند و امکان سفته بازی در ان زیاد است نروند. مطالبی از این دست بیشتر در مورد تابلو خوانی و بازار خوانی در بورس می باشد که سرمایه گذاران با آموزش آن قادر به یادگیری تکنیک های معاملاتی در بورس خواهند بود.