تشویق کودکان از جمله ابزارهایی کارآمد تربیت صحیح فرزند در چهارچوب و همچنین در راه اهداف تربیتی والدین میباشد . تشویق کودکان اگر به طرز درست و خوب انجام بپذیرد و از حد تعادل خارج نشود میتواند آینده کودک را تا حد زیادی روشن و درخشان سازد . روانشناسی کودک نیز تشویق کودکان را به والدین توصیه میکند . زیرا تشویق کودکان بعد از انجام کار درست احتمال تکرار و یا ادامه کار انجام شده را توسط کودک به شدت بالا میبرد . تشویق کودکان اگر درست و اصولی انجام گیرد میتواند رابطه مستقیمی با بالا رفتن اعتماد به نفس کودک و حضور او در مشارکت های اجتماعی داشته باشد . در روند مشاوره تربیت کودک به والدین نحوه تشویق کودکان به شیوه صحیح و اصولی آموخته میشود .
بهترین نوع تشویق کودکان
بهترین نوع تشویق کودکان چیست ؟ شاید این سوالی باشد که خیلی از والدینی که درگیر تربیت فرزندان خود بر پایه روانشناسی هستند در سر دارند . در روند مشاوره خانواده به این نکته اشاره میشود که برای پیدا کردن بهترین نوع تشویق برای کودک خود ابتدا باید شخصیت او را بسنجید تا بتوانید متناسب با ویژگی های منحصر به فرد او برایش تشویق و حتی تنبیه مناسب را بیابید . شاید در نگاه اول بهترین نوع تشویق کودکان این مسئله به نظر بیاید که چیزی که کودک دوست دارد را بعد از انجام کار درست و خوب در اختیار او قرار بدهیم .
اما مشاوره اختلال کودکان از سوی دیگر به ما گوش زد میکند که برخی از اختلالات بخاطر تشویق های غیر اصولی کودک به وجود می‌آید . بهترین نوع تشویق کودکان میتواند تشویقی باشد که علاوه بر تحریک کودک برای انجام دادن دوباره عمل مورد نظر ، از اشباع شدن کودک در برابر تشویق های احتمالی بعد نیز جلوگیری کند . در واقع بهترین نوع تشویق کودکان تشویق به موقع به همراه پاداش به اندازه میباشد .
تاثیر تشویق کودکان
تاثیر تشویق کودکان و کیفیتی که به تربیت فرزند میدهد بر هیچ پدر و مادری پوشیده نیست . در ادامه به نکات مثبتی اشاره میکنیم که تحت تاثیر تشویق کودکان در آنها به وجود می‌آید :
افزایش اعتماد کودکان به والدین در مورد اینکه هرگاه کار های محول شده را به خوبی انجام دهند پاداش مناسبی از سوی والدین دریافت میکنند .
افزایش اعتماد به نفس کودک نیز از دیگر آثاری است که در آینده فرزند کاملا مهم است . کودک کم کم آموخته میشود که میتواند کار های سپرده شده را به خوبی و به نحو احسن انجام دهد .
کودک هر چه ببشتر و اصولی تر برای کارهای خوبش تشویق شود استفاده از این ابزار تربیتی راحت تر میشود .
تاثیر تشویق کودکان در زمان هایی که در مکان های آموزشی مخصوصا مدرسه هستند نیز قابل چشم پوشی نیست . اختصاص دادن کارت های امتیاز به دانش آموزان برتر از جمله محبوب ترین انواع تشویق کودکان میباشد .
بدترین نوع تشویق کودکان
بدترین نوع تشویق کودکان قطع به یقین تشویقی است که به جای پیشرفت کودک در مسیر تربیتی ، اخلاق های بد و ناپسند و مضر را در او به وجود بیاورد و یا پرورش دهد . در روانشناسی پرورشی breeding psychology تقویت یکی از مفاهیم مهم در تربیت افراد میباشد که به این معنی است که هر رفتاری که شامل پاداش میشود به احتمال زیاد دوباره و چند باره تکرار خواهد شد . حال این رفتار میتواند خوب یا بد باشد . تعدادی از بدترین نوع تشویق کودکان به شرح زیر است :
تشویقی که با مقدار تلاش کودک متناسب نباشد . تشویق صورت گرفته نباید نسبت به تلاش کودک سطح بالایی داشته باشد که اشتیاق او را در تشویق های بعدی سخت تر تحریک کند . همچنین پاداش نباید کمتر از سطح تلاش کودک باشد .
پاداشی که قبل از تلاش و نتیجه به کودک داده شود نیز میتواند بدترین نوع تشویق باشد .
تشویقی که خیلی دیر و با فاصله از عمل انجام شد اتفاق بیفتد نیز تشویق مناسبی نیست .
تنبیه و تشویق کودکان
تنبیه و تشویق کودکان باید طبق نظم خواست و منظم و مرتب انجام شود . تنبیه و تشویق کودکان حتما باید در شرایطی انجام شود که پدر و مادر به عنوان مراجع اولیه و اصلی قدرت با یکدیگر تعامل و همکاری و هماهنگی داشته باشند . پدر و مادر کودک سر هر چیزی که باهم اختلاف داشته باشند حتما باید بر سر راه و روش تربیت کودک با یکدیگر به یک راه و رسم واحد دست یابند و بعد از توافق بر سر یک برنامه مشخص تشویق و تنبیه را در تربیت فرزندان خود اعمال کنند . اگر پدر و مادر در اجرا کردن تنبیه ها و تشویق ها و در کل نحوه تربیت فرزند ناهماهنگ عمل کنند قطعا نتیجه نخواهند گرفت یا حداقل نتیجه حاصل شده مورد رضایت آنها نخواهد بود .
جدیت در انجام تنبیه و تشویق
از دیگر نکاتی که والدین (parents) اللخصوص والدین کم تجربه تر باید در تربیت کودک به آن دقت کنند این است که خود آنها نیز به طور محکم و متعهد تشویق ها و تنبیه های مورد نظر را انجام دهند . گاهی والدین وقتی که کودک خطایی که باید بخاطر آن تنبیه شود را انجام میدهد ، بخاطر مسائلی مثل حضور در جمع از تنبیه کودک صرفه نظر میکنند . در صورتی که این کار باعث میشود تاثیر این تنبیه و تنبیه های آینده که بر سر آن توافق میشود کم و کمتر شود . برعکس این مورد نیز صدق میکند .
اگر فرزندتان در انجام دادن کارهای خوب و یا انجام ندادن کارهای منع شده موفق و خوب عمل کرد حتما در هر شرایطی پاداش مورد نظر یا تشویق مد نظر خود را انجام دهید . این رفتار باعث میشود که کودک اعتمادی دو چندان در مورد تنبیه و تشویق های وعده داده شده به دست بیاورد .
کودک از تشویق و تنبیه مطلع باشد
گاهی اوقات والدین نزد مشاور (counselor)برای گرفتن مشورت در مورد تربیت کودک خود میروند و اعلام میکنند که تنبیه و تشویق های آنها نتیجه بخش نیست . بعد از بررسی مشخص میشود که تنبیه ها و تشویق های اعمال شده بر کودک بدون اطلاع او در نظر گرفته شده است . در صورتی که این کار بسیار اشتباه و نادرست است . والدین حتما به خاطر داشته باشند که موارد در نظر گرفته شده برای تنبیه و تشویق را با کودک خود در میان بگذارند . این کار دو حسن را در پی دارد : اول اینکه با ابن کار به فردیت و شخصیت و جایگاه کودک احترام و ارزش میگذاریم و دوم احتمال این که کودک با اطلاع قبلی قوانین را جدی تر میگرد .
انواع تشویق کودکان
در آخر به تعدادی از انواع تشویق هایی که میتوان برای کودک در نظر گرفت اشاره میکنیم :
تشویق احساسی که میتواند در آغوش گرفتن نوازش کردن و هر گونه حرکت محبت آمیز باشد .
تشویق کلامی به این منظور است که رضایت خودمان را از اعمال کودک به زبان بیاوریم و به او بگوییم .
پاداش و تشویق مادی .
پاداش و تشویق فعالیتی که در آن به کودک اجازه داده خواهد شد که بعد از انجام دادن کار خوب مورد نظر ما یا انجام ندادن کاری که از او منع شده فعالیتی که دوست دارد را انجام دهد . مثلا تفریح مورد علاقه او را در صورت رضایت از عملکرد به جای هفته ای یک با در آن هفته خاص دوبار محیا بکنیم .
سوالات متداول
آیا تشویق کودکان راه کار مناسبی برای انگیزه دادن به انهاست ؟
بله در صورتی که اصولی و در حد تعادل کودک را تشویق کنیم .
بدترین تشویقی که والدین به کودکان میدهند چیست ؟
تشویقی که به قدری بی موقع و بی کیفت انجام شود که تاثیر محرک بودن خود را برای تکرار کار خوب کودک از دست بدهد .
بهترین راه تشویق کودک چیست ؟
بهترین راه تشویق کودک شناختن شخصیت و خصوصیات منحصر به فرد او و تعیین کردن پاداش هایی متناسب خود اوست .
هدف مرکز مشاوره و روانشناسی آویژه از ارائه اطلاعات لازم در زمینه مشکلات روانی، افزایش آگاهی شماست تا با توسعه دانش خود، جهت ارتقا و بهبود کیفیت زندگی خود، گامی مهم بردارید. لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه نمایید .
در این راستا مرکز مشاوره خانواده تلفنی روانشناسی آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره کودک به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد.
https://psychology.avije.org/family-counselling/
منبع: Does Teacher Encouragement Influence Students ...