پس بدان این اصل را ای اصل جو **** هر که را درد است او برده است بو
مولوی
در مورد وجود درد در انسانها بحثی نیست و هر کس به نسبت موقعیتش درد و غمی دارد. آنچه که در مورد درد، بیشتر بحث شده است تحمل بی سر و صدای آن می باشد. در قرآن مجید به صراحت اعلام شده است: «لَقَدْ خَلَقْنَا الإِنْسانَ فی کَبَدٍ؛ که ما انسان را در رنج آفریدیم.»(بلد، آیه4) طبرسی در تفسیر این آیه می نویسند: «یعنی در تعب و سختی و رنج؛ مصیبت‌های دنیا و سختی‌های آخرت را متحمّل می‌شود و فرزند آدم همواره متحمّل سختی و ناراحتی می‌شود تا از دنیا بیرون رود.»(مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج10، ص747)
با توجه به این آیه، انسان در همه ادوار زندگی خود با انواع ناگواری ها و دردها رو به رو خواهد شد؛ به طوری که لذتی بدون درد و رنج نخواهد بود. نگاهی به زندگی انبیا و اولیاء الله نشان می دهد که زندگی این گلهای سرسبد آفرینش با انواع درد و رنج قرین بوده است. هنگامی که دنیا برای آنها چنین باشد، وضع دیگران مشخص است.
در عالم بی‌وفا کسی خرم نیست **** شادی و نشاط در بنی‌آدم نیست
آن کس که در این زمانه او را غم نیست **** یا آدم نیست، یا از این عالم نیست
هلالی جغتایی
اگر کسی با لب خندان مشاهده شود، دلیل بر نبود مشکل در زندگیش نیست؛ بلکه به خاطر نحوه برخورد صحیح و نگرش مثبت به زندگی است که توانسته است با تحمل بی سر و صدای مشکل، زندگی شاد و آرامی داشته باشد. از این جهت کسی که رنج خود را پنهان کرده و بدون داد و فریاد آن را تحمل می‌کند از احترام بیشتری برخوردار است نسبت به کسی که درد خود را به دیگران اعلام می کند.
ناگفته نماند که انسان در طول عمر چند ساله اش با انواع درد مواجه می شود که یکی از آنها، درد عشق است؛ تحمل این درد نه تنها سخت نیست بلکه لذت و شیرینی خاص خود را دارد. از لحاظ معرفت نفس تنها درد حقیقی و واقعی، درد عشق است، بقیه دردها مجازی و دروغین می باشند.
در طریق عشقبازی، امن وآسایش بلاست **** ریش باد آن دل که با درد تو خواهد مرهمی
حافظ
مرد را دردی اگر باشد خوش است **** درد بی دردی علاجش آتش است
مجذوب تبریزی