صاعقه گیرها را برای کاهش خسارت ناشی از بروز صاعقه در ساختمان ها و دکل های برق نصب می‌شوند. صاعقه گیرها یک مسیر امن برای انتقال جریان عظیم صاعقه به زمین را ایجاد می‌کنند.هدف از نصب صاعقه گیر حفظ امنیت جانی افراد و ایمنی تجهیزات است.
صاعقه گیرها بر اساس عملکرد به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: فعال و غیرفعال
صاعقه گیر فعال (active)
به صاعقه گیرهایی که با دریافت انرژی از منبع خارجی یا به صورت خودکفا، اثر پدیده هایی مثل پدیده کرونا یا پدیده نوک تیز را تشدید می‌نمایند، صاعقه گیر فعال (active) می‌گویند.
صاعقه گیر غیرفعال(passive)
این صاعقه گیرها پدیده هایی مثل اثر میله نوک تیز (POINT EFFECT) را به وسیله شکل و خاصیت فیزیکی خود تشدید کرده، در مسیر خود از هیچ عامل تشدید کننده ای غیر از شکل ظاهری خود استفاده نمی‌کنند.
این صاعقه گیر منتظر وقوع صاعقه می‌ماند و دلیل نامگذاری آن این مسئله است. به همین دلیل؛ اغلب بر روی مخازن سوخت، دکل های مخابراتی و مواد اشتعال زای تاسیسات پتروشیمی نصب می‌شوند.
جنس این صاعقه گیر ها معمولا از استیل ضد زنگ، مس خالص و یا روکش مس می‌باشد. چند صاعقه گیر غیر فعال: صاعقه گیر فرانکلینی، صاعقه گیر میله ای، ژوپیتر، جوجه تیغی، با قوس طولانی و ....
با چند صاعقه گیر پرکاربرد آشنا شوید.
صاعقه گیر الیپس
صاعقه گیر الیپس محصول کشور فرانسه بوده و از نوع اکتیو می‌باشد. دارای شعاع پوششی متفاوت است. حداکثر شعاع آن 120 متر است. عملکرد صاعقه گیر الکترونیکی الیپس برپایه پونیزاسیون و بصورت خازنی هوای محیط اطراف استو انرژی موردنیاز خود را از اختلاف پتانسیل ایجاد شده درجو زمان وقوع صاعقه تامین می‌کندو
شرکت معتبر ELLIPS یکی از بزرگترین تولیدکننده‌های مطرح صاعقه گیر الکترونیکی در قاره اروپا است. بخاطر کیفیت و کلاس بالا و همچنین قیمت پایین محصولات آن‌ها شهرت جهانی دارند.
این صاعقه گیر استانداردهای NFC ، UNE ، EN را دارد و گواهی نامه معتبر تایب از آزمایشگاه PAU’S فرانسه را دارد.
نوع میله ای این صاعقه گیر فرانسوی، توانایی تست سیمی و تست از راه دور (بوسیله ریموت کنترلر) را برای اطمینان از صحت عملکرد آن دارند.
صاعقه گیرهای تولید شده شرکت ELP فرانسه، ماحصل ترکیب تکنولوژی پیشرفته و مواد خالص هستند. صاعقه گیرهای میله ای الیپس و پاراتون از محصولات این شرکت، سیسام حفاظتی توانمند دربرابر صاعقه هستند.
خصوصیات این صاعقه گیر:
- طراحی خاص که مانع تداخل الکترومغناطیسی می‌شود.
- در 4 سطح حفاظتی مطابق با استاندارد NFC 17-102ا رائه می‌شود
- تکنولوژی انحصاری کشور فرانسه
- همه محصولات در آزمایشگاه بین اللملی با استاندارد EN, UNE, NFC تست شده‌اند.
صاعقه گیر لیوا (LIVA)
صاعقه گیر لیوا ساخت کشور ترکیه و جزء صاعقه گیرهای اکتیو یا یونیزاسیون خازنی می‌باشد. این شرکت از سال 2000 در زمینه ساخت تجهیزات الکترونیکی و الکتریکی صاعقه گیر در شهر ازمیر ترکیه فعال است.
قطعات تشکیل دهنده صاعقه گیر لیوا از جنس استیل بوده و در مقابل مواد شیمیایی مقاوم هستند. این ویژگی باعث شده تا در زمان طولانی و با کارکرد روز اول خود کار کند.
حفاظت اولیه (جذب کننده صاعقه در اولین زمان انتشار) را به وسیله 4 سری صاعقه گیر با شعاع پوششی و مشخصات متفاوت تامین می‌نماید.
کیفیت مطلوب، کلاس قیمتی مناسب و تستهای متعددی چون؛ تست زمان فعالسازی و ولتاژ ضربه صاعقه، تست ولتاژ ضربه و جریان قوی (KA) ضربه ای صاعقه، تست محیطی و شرایط آب و هوایی و تست نفوذ ناپذیری مایع و جامد را از آزمایشگاه ها و مراکز علمی معتبر در دنیا را دارد.
صاعقه گیر امگا (OMEGA)
صاعقه گیر امگا از نوع الکتریکی یا فعال است، بر اساس تولید یونیزاسیون و تشکیل مجرایی برای تخلیه جریان صاعقه و هدایت آن به سمت هادی نزولی عمل می‌کند.
صاعقه گیر امگا محصول شرکت فرانسوی Piroteh است و در چهار نوع تولید می‌شود.
• صاعقه گیر OMEGA-x 25
• صاعقه گیر OMEGA-x 35
• صاعقه گیر OMEGA-x 45
• صاعقه گیر OMEGA-x 60
بر اساس تست های آزمایشگاهی،کارآمدی و تاثیرگذاری این صاعقه گیر در قیاس با میله های فرانکلینی کلاسیک بسیار بالاتر می‌باشد. از جمله ویژگی های صاعقه گیر امگا میتوان به؛ استحکام و ساختار قدرتمند، تاب آوری در برابر برخورد چندین صاعقه بصورت همزمان، نصب و نگهداری آسان، اطمینان بالا در شرایط آب و هوایی مختلف و هزینه نصب کمتر نصب به سیستم های سنتی و .. اشاره کرد.
استانداردهایNF C17-102 (09/2011) و PN-EN 50164-1:2010 دارد و در آزمایشگاه فشار قوی انستیتو فیزیک پلاسما و لیزر دانشگاه فرانسه و لابراتوار ITB ورشو تست شده است.
صاعقه گیر تندر
این صاعقه گیر الکترونیکی یک محصول ایرانی است و از نوع اکتیو می‌باشد. با رعایت استاندارد NFC 17-102 طراحی و ساخته شده است. صاعقه گیز تندر به روش تبادل بار الکتریکی با زمین و تشکیل میدان مغناطیسی در محدوده شعاع مورد نظر خود، جریان صاعقه را جذب و به سیستم ارت انتقال می‌دهد. دقیقا مانند صاعقه گیر Early Streamer Emission عمل می‌کند.
صاعقه گیر تندر انرژی موردنیاز خود را از میدان مغناطیسی اطرف خود، در زمان وقوع صاعقه تامین می‌کند و نیازی به برق و باتری و منبع انرژی ندارد.
این صاعقه گیر با نمونه های ترک و فرانسوی موجود در بازار از لحاظ کیفیت و قیمت قابل رقابت است. به دلیل قیمت مناسب بسیاری ازکارفرمایان بزرگ ایرانی در صنایع مختلف از صاعقه گیر تندر استفاده می‌کنند.