«ما توی خونه اصلا فحش نمی‌دیم، نمی‌دونم بچه این حرفا رو از کجا یاد گرفته…» «مدام حرف‌های زشت می‌زنه، هر کاری هم می‌کنیم دست بردار نیست…»، «از مدرسه خبر دادن که به همکلاسی‌هایش فحش می‌ده، مانده‌ایم که چی کار کنیم…».
نارضایتی والدین از استفاده فرزندشان از کلمات مبتذل معمولاً در جملاتی مشابه مثال های بالا بیان می شود. از طرفی دلایل فحش دادن بچه ها را نمی دانند و از طرف دیگر نمی دانند چگونه از به کار بردن این کلمات جلوگیری کنند.
تنبیه، خشم و عصبانیت ابزارهایی هستند که والدین در چنین موقعیت‌هایی از آن استفاده می‌کنند، اما توجه به این نکته مهم است که یافتن راه‌حلی برای یک مشکل با یافتن دلیل وقوع آن شروع می‌شود.
شما می دانید که هر حرکت، گفتار یا ابراز نظر مثبت خود در مورد یک عمل یا رفتار از نظر کودکان بسیار مهم است. اگر این را ندانید، پس با فرزند پروری مشکل خواهید داشت. تصور کنید با همسرتان شوخی می کردید و در حین شام ته فنجان را روی او می ریختید، و اگر فرزندتان پشت میز می نشست، فقط یک نتیجه از رفتار شما می گرفت: «من مجبورم آب پاشم، زیرا این کار باعث می شود پدر و مادر خوشحال هستند.” اما وقتی به سمت شما آب می زند با واکنش عصبی شما روبرو می شود! کودک نمی تواند دلیل این عصبانیت را بفهمد.
همین امر در مورد کلمات نیز صدق می کند. شما بالغ هستید یا حق دارید در هنگام عصبانیت از برخی کلمات تند استفاده کنید، اما تکرار همان کلمات از زبان کودکی که سخنان شما را می شنود یک اتفاق منفی محسوب می شود. به یاد داشته باشید که کودکان مانند یک آینه یا هر وسیله انعکاسی دیگر عمل می کنند.
خوب! حق با شماست! تو آدم جدی هستی و از هیچ حرف بی ادبی استفاده نکردی. یک روز فرزند شما از کلمه ای استفاده می کند که در دسته فحش دادن قرار می گیرد. ابتدا باید توجه کنید که آیا فرزندتان معنی این کلمه را می داند یا خیر. به احتمال زیاد او نمی دانست منظورش چیست. او ممکن است فقط آن را از تلویزیون، هنگام تماشای فیلم و سریال یا از یک آهنگ بشنود.
او حتی ممکن است بفهمد که این یک کلمه شفاهی است که هنگام عصبانیت از آن استفاده می کند، اما نمی داند معنی آن چیست. شاید اگر با فرض اینکه معنی کلمه را بداند واکنش تند و عصبی نشان دهید یا به دلیل رفتار او را خجالت زده کنید، دیگر توضیح را جلوی شما تکرار نکند، بلکه دلیل استفاده نابجا از آن کلمه است. برایش مبهم بود. در این صورت ممکن است در غیاب پدر یا مادر دوباره از این کلمه استفاده کند؛ بنابراین بهتر است به فرزندان خود بیاموزیم که احساسات خود را به گونه ای دیگر ابراز یا ابراز کنند تا اینکه خشم یا نارضایتی خود را با الفاظ رکیک بیان کنند.
کلماتی که برای ابراز خشم و ناراحتی خود یا تحقیر طرف مقابل به کار می بریم نیز خشم مخاطب را برمی انگیزد. هنگام عصبانیت معمولاً از نفرین استفاده می شود و نفرین معمولاً بیانگر تمایل به آسیب رساندن به حریف است. استفاده از لعن و نفرین در میان بزرگسالان به قدری رایج است که نمی توان تکرار آن را برای کودکان امری عجیب دانست.
آخرین نوع فحش دادن، کلماتی است که شخصیت طرف مقابل را بیان می کند. این کلمات عموماً نشان دهنده فقدان هوش و درک مخاطب، فقدان توانایی ها یا اندام های دیگر و یا به صورت استفاده از نام حیوانات است. بزرگسالانی که ادعا می کنند از کلمات ناسزا استفاده نمی کنند نیز به طور مکرر از گروه دوم کلمات ناسزا استفاده می کنند. اکثر فحش هایی که والدین در هنگام عصبانیت به فرزندان خود می گویند و در صورت استفاده از این کلمات بسیار ناراحت می شوند در گروه های ذکر شده قرار می گیرند.
گاهی ممکن است به نمونه های دیگری هم برسیم؛ مثلاً شاید کودکی به اندازه کافی از اطرافیان خود توجه نمی کند و می خواهد از برخی رفتارهای منفی برای جلب توجه بزرگترها استفاده کند. حتی ممکن است این عمل برای شوکه کردن اطرافیانش انجام شده باشد. البته بیشتر فحش‌ها توسط کودکان و نوجوانان بیان می‌شود تا نشان دهند که در حال بزرگ شدن هستند، نشان دهند که وارد دنیای بزرگسالان شده‌اند و استقلال را به آنها یادآوری می‌کنند، زیرا آنها یاد گرفته‌اند قبل از بزرگسالی از کلمات فحش‌آمیز استفاده کنند. از ویژگی های جهان
قرار گرفتن با گروهی از دوستان و گرفتن تاییدیه آنها برای پیوستن به آن حلقه نیز می تواند یکی از دلایل استفاده از فحاشی باشد. کلمات خام یا نامناسب اغلب در هر موقعیتی در هنگام عصبانیت، زمانی که اوضاع عادی مختل می شود یا هنگام برخورد با موقعیت های ناخوشایند استفاده می شود. در واقع، کودکان و نوجوانان در بخشی از دوران کودکی خود از ممنوعیت این عبارات آگاه هستند، اما مانع استفاده از زبان خود نمی شوند. اگر از ابتدا به آنها آموزش داده شده بود که چگونه در این شرایط احساسات خود را بدون استفاده از کلمات ناسزا بیان کنند، به دلایلی که قبلاً ذکر شد، استفاده از کلمات ناسزا را متوقف می کردند.
فحش دادن برای کودکان کار خوبی نیست و والدین باید سعی کنند رفتار فرزندان خود را تغییر دهند. اولین قدم در انجام این کار می تواند حذف فحاشی از مکالمات روزمره آنها باشد. کودکان تحت تأثیر محیط خانه، خیابان ها و مدارس قرار می گیرند. زبان نامناسب در فیلم ها و سریال ها یا صحبت با گروه های دیگر از سیاستمداران در رادیو و تلویزیون می تواند بر رفتار و گفتار کودکان و نوجوانان تأثیر بگذارد.
کمدین هایی هم هستند که به راحتی با الفاظ کثیف مخاطب را به خنده می اندازند. البته در سنت ما گاهی بزرگترها به خاطر علاقه به بچه ها یا به قصد شیطنت و خنده به بچه ها فحش می دهند. با توجه به مورد فوق، حذف فحش ها از دایره لغات کودک کاری از پیش نمی برد و در عین حال والدینی که آگاهی بیشتری نسبت به رفتار صحیح و روش های فرزندپروری دارند، موفق تر خواهند بود.
منبع : اختاپوس