رفلاکس چیست و راه درمان رفلاکس نوزاد

رفلاکس در نوزادان به چه معنا است؟

بالا آوردن محتویات معده در نوزادان امری طبیعی است که اصولا به معده آن‌ها کمک می‌کند تا مقدار اضافه غذا را خالی کند و کودک به خاطر پر بودن معده اذیت نشود. به صورت کلی این مشکل نگران‌کننده نیست و نیازی به درمان پزشکی ندارد. با این حال شما می‌توانید با انجام کارهایی از بروز این مشکل جلوگیری کنید. پیش از هر چیزی توجه شما را به نکات زیر جلب می‌کنیم:

رفلاکس زمانی رخ می‌دهد که اسفکتر تحتانی مری (LES) که عضله‌ای در بالای معده است، ضعیف و شل شده باشد یا هنوز تکامل پیدا نکرده باشد.

حدود ۷۰ درصد نوزادان سالم به طور منظم رفلاکس دارند که این اتفاق در ۴ ماهگی به اوج خود می‌رسد. علت این امر هم آن است که سیستم گوارش آن‌ها هنوز به طور کامل رشد نکرده است.

اصولا رفلاکس کودک در سنین ۶ الی ۱۲ ماهگی برطرف می‌شود زیرا رژیم غذایی آن‌ها شکل گرفته است و رده هم به خوبی رشد کرده است.

تا زمانی که نوزاد شما سالم است و دارد به طور طبیعی رشد می‌کند، بالا آوردن شیر مشکلی را نشان نمی‌دهد و نیازی نیست نگران شوید.

درمان رفلاکس نوزاد با تشک آنتی رفلاکس کارتز

نوع شدیدتر رفلاکس که به آن رفلاکس گاستروازوفاژیال یا بازگشت اسید به معده (GERD) گفته می‌شود هم ممکن است در نوزادان دیده شود اما نادر است. در این حالت نوزاد به درمان دارویی و گاهی جراحی نیاز دارد. در اکثر نوزادان میزان رفلاکس خفیف است و نیازی به درمان ندارد و با راه‌های ساده می‌توانید آن را کاهش دهید. که در ادامه مقاله با آنها آشنا می‌شوید.

علائم رفلاکس در نوزادان

رفلاکس علائم مختلفی دارد که عبارت‌اند از:

استفراغ کردن و بالا آوردن: اصولا بالا آوردن در نوزادان امری طبیعی است اما کودکانی رفلاکس دارند، ممکن است بیشتر و همچنین با شدت بالاتری این کار را انجام دهند.

تغذیه ضعیف: رفلاکس موجب تحریک مری می‌شود. به همین دلیل ممکن است نوزاد شما به صورت معمول غذا نخورد و در زمان شیر خوردن کمر خود را قوس کند و نوک پستان را مدام رها کند.

بدخلقی: نوزادانی که مبتلا به رفلاکس هستند، پس از شیر خوردن بداخلاقی می‌کنند و تحریک‌پذیر می‌شوند.

مشکلات تنفسی: نوزادان مبتلا به رفلاکس ممکن است مدام سرفه کنند و از سینه آن‌ها صدای خس خس شنیده شود. معمولا این نشانه‌ها زمانی که نوزاد به صورت صاف دراز کشیده باشد، بیشتر می‌شوند.

سکسکه کردن: معمولا این نوزادان به دلیل وجود هوای اضافی در شکم و تحریک مری بیشتر سکسکه می‌کنند و موقع آروغ زدن آب دهان بیرون می‌ریزند.

در موارد شدید رفلاکس ممکن است علائم زیر را هم مشاهده کنید:

مشکل خواب و بیدار شدن مداوم در شب

گرفتگی بینی

گرفتگی صدا

سرفه‌های مزمن

احساس درد در سینه یا شکم

عوارض رفلاکس در نوزادان

رفلاکس مانند. هر عارضه ای دیگری ممکن است برای نوزاد شما دارای عوارضی باشد. مهم ترین عوارض رفلاکس نوزاد عبارتند از:

استفراغ یا تف کردن

نوزادان مبتلا به رفلاکس اغلب پس از تغذیه، مقدار کمی شیر یا شیر خشک را تف می کنند. این موضوع نه تنها تمیزی و بهداشت نوزاد را به خطر می اندازد بلکه باعث ناآرامی و ناراحتی او نیز می شود.

کاهش وزن

استفراغ مکرر یا تف کردن مکرر می تواند منجر به دریافت ناکافی مواد مغذی و در برخی موارد منجر به کاهش وزن یا حتی ضعف بدن شود.

تحریک پذیری و بی حوصلگی

رفلاکس نوزاد می تواند باعث ناراحتی و درد و در نهایت منجر به خلق و خوی نامناسب، بداخلاقی و تحریک پذیری در او شود. این نوزادان ممکن است بیشتر گریه کنند، مخصوصاً در حین یا بعد از تغذیه.

مشکل در تغذیه

نوزادان مبتلا به رفلاکس ممکن است در حین تغذیه با مشکلاتی مانند امتناع از غذا خوردن، دور شدن از شیشه یا سینه یا قوس دادن پشت خود مواجه شوند.

مشکلات تنفسی

در برخی موارد، محتویات استفراغ ناشی از رفلاکس می تواند وارد مجاری تنفسی نوزاد شده و در نهایت منجر به سرفه، خس خس سینه یا عفونت های تنفسی مکرر شود. این عارضه گاهی به عنوان آسپیراسیون شناخته می شود و ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد.

اختلالات خواب

ناراحتی ناشی از رفلاکس می تواند خواب نوزاد را مختل کند و منجر به بیداری مکرر یا مشکل در خوابیدن او شود.

التهاب مری

قرار گرفتن مداوم در معرض اسید معده می تواند باعث التهاب مری شود که به ازوفاژیت معروف است. علائم ازوفاژیت عمدتاً شامل درد، مشکل در بلع، و تحریک پذیری در طول یا بعد از غذا خوردن است.

اگر مشکوک هستید که نوزادتان رفلاکس دارد یا اگر متوجه عوارض جانبی نگران کننده ای شدید، با یک متخصص اطفال مشورت کنید. آن‌ها می توانند راهنمایی مناسب ارائه داده و گزینه های درمانی مفیدی را پیشنهاد کنند.

کدام نوزادان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) هستند؟

ابتلا به بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) در نوزادان زیر ۱ سال بسیار شایع است اما با این وجود، عوامل خاصی می توانند خطر ابتلا به GERD را در نوزادان افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:

زایمان زودرس

نوزادان نارس یا زودرس به دلیل سیستم گوارشی توسعه نیافته و ضعیف تر، بیشتر از سایر نوزادان مستعد ابتلا به GERD یا رفلاکس نوزادان هستند.

سابقه خانوادگی

نوزادانی که سابقه خانوادگی GERD یا سایر اختلالات گوارشی دارند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری ریفلاکس معده به مری باشند.

فتق هیاتال

نوزادان مبتلا به فتق هیاتال، که در آن معده از طریق سوراخی در دیافراگم به قفسه سینه فشار می آورد، ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به بیماری ریفلاکس معده به مری یا همان GERD باشند.

شرایط پزشکی

برخی شرایط پزشکی مانند اختلالات عصبی، آسم، فیبروز کیستیک یا اختلالات ژنتیکی می توانند خطر ابتلا به GERD در نوزادان را افزایش دهند.

ذکر این نکته ضروری است که در اکثر موارد رفلاکس نوزاد طبیعی است و بدون مداخله پزشکی خود به خود برطرف می شود. اما اگر مشکوک هستید که کودکتان به GERD مبتلا است یا علائم شدیدی را تجربه می کند، توصیه می شود برای تشخیص دقیق و درمان مناسب با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

درمان خانگی رفلاکس در نوزادان

پیش از هر کاری نوزاد خود را نزد متخصص ببرید و مطمئن شوید که مشکل خاصی وجود ندارد. پس از اطمینان حاصل کردن از این امر، می‌توانید با انجام کارهایی رفلاکس کودک خود را کاهش دهید. در ادامه به بررسی این راهکارها می‌پردازیم.