
شناخت اشتباهات رایج در خرید ترموکوپل میتواند از هدر رفتن هزینه، از کار افتادن خط تولید و دریافت دادههای نادرست جلوگیری کند. ترموکوپلها فقط یک سیم ساده نیستند، بلکه سنسورهای دقیقی هستند که انتخاب اشتباه آنها عواقب جدی دارد.
در ادامه، ۱۰ اشتباه رایج و کلیدی در خرید ترموکوپل به همراه راه حل آنها آورده شده است:
۱. نادیده گرفتن محدوده دمایی دقیق (مهمترین اشتباه)
اشتباه: خریدار فقط میگوید “یک ترموکوپل برای دمای بالا میخواهم” بدون اینکه حداقل، حداکثر و دمای کاری نرمال را مشخص کند. هر نوع ترموکوپل (Type) در یک محدوده دمایی خاص بهترین عملکرد و دقت را دارد.
عواقب: استفاده از ترموکوپل خارج از محدوده مجاز باعث فرسودگی سریع، از دست رفتن دقت و حتی ذوب شدن سنسور میشود.
راه حل: همیشه حداقل و حداکثر دمایی که سنسور با آن مواجه میشود را مشخص کنید. همچنین دمای کاری مداوم را نیز اعلام کنید. برای مثال، ترموکوپل نوع K برای کار مداوم تا ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد مناسب است اما برای دماهای بالاتر باید سراغ نوع S, R یا B رفت.
۲. انتخاب نوع (Type) نامناسب برای محیط
اشتباه: تمرکز صرفاً روی دما و نادیده گرفتن اتمسفر و محیطی که ترموکوپل در آن قرار میگیرد.
عواقب: برخی ترموکوپلها در محیطهای خاصی (مثلاً اتمسفر کاهنده یا اکسیدکننده) به سرعت خورده شده و از کار میافتند.
مثال: ترموکوپل نوع J (آهن-کنستانتان) در محیطهای مرطوب یا اکسیدکننده بالای ۵۴۰ درجه سانتیگراد به سرعت زنگ میزند و خراب میشود. در این شرایط نوع K انتخاب بهتری است.
راه حل: نوع گازها، مواد شیمیایی، رطوبت و فشار محیط را به فروشنده اطلاع دهید تا بهترین نوع ترموکوپل را پیشنهاد دهد.
۳. بیتوجهی به جنس غلاف محافظ (Sheath)
اشتباه: انتخاب یک ترموکوپل با غلاف استاندارد (معمولاً استیل ۳۰۴ یا ۳۱۶) برای همه کاربردها.
عواقب: در محیطهای خورنده شیمیایی، دماهای بسیار بالا یا جایی که سایش وجود دارد، غلاف استاندارد به سرعت از بین میرود.
راه حل: جنس غلاف را متناسب با شرایط انتخاب کنید:
استیل ۳۱۶: مقاومت خوب در برابر خوردگی عمومی.
اینکونل ۶۰۰ (Inconel 600): مقاومت عالی در برابر دما و خوردگی بالا (بهویژه در برابر ترکیبات گوگردی).
سرامیک (آلومینا یا مولیبدن): برای دماهای بسیار شدید (بالای ۱২০০ درجه سانتیگراد) و محیطهای غیر فلزی.
۴. عدم توجه به نوع اتصال سنسور (Junction)
اشتباه: ندانستن تفاوت بین سه نوع اتصال اصلی و انتخاب تصادفی یکی از آنها.
عواقب: انتخاب اشتباه میتواند روی سرعت پاسخ، مقاومت در برابر نویز الکتریکی و طول عمر سنسور تأثیر مستقیم بگذارد.
راه حل: تفاوتها را بشناسید و درست انتخاب کنید:
Exposed (آشکار): سریعترین پاسخ دمایی را دارد اما در برابر آسیب فیزیکی و خوردگی بسیار ضعیف است.
Grounded (زمینشده): پاسخ نسبتاً سریعی دارد اما در برابر نویزهای الکتریکی (Ground Loop) حساس است.
Ungrounded (ایزوله یا زمیننشده): کندترین پاسخ را دارد اما بهترین محافظت را در برابر نویز الکتریکی ارائه میدهد و طول عمر بالاتری دارد. در اکثر کاربردهای صنعتی، این نوع بهترین و ایمنترین انتخاب است.