منظور از رزولوشن چیست؟

وضوح یا قدرت تفکیک‌پذیری یا رزولوشن (Resolution) در حوزه فناوری به توانایی یک سیستم برای متمایز نمودن جزئیات یک کمیت سنجشی گفته می شود.

وضوح صفحه نمایش یا رزولوشن در دستگاه‌هایی مانند تلویزیون، مانیتور یا گوشی همراه، به تعداد پیکسل‌هایی گفته می‌شود که می‌توان در بُعد طول و عرض نمایش داد. وضوح صفحه نمایش معمولا بصورت طول × عرض نشان داده می‌شود. برای مثال رزولوشن 720×1280 به این معنی است که صفحه نمایش دارای 1280 پیکسل در عرض و 720 پیکسل در ارتفاع صفحه نمایش است.

رزولوشن Resolution

رزولوشن شاید یکی از واژه های بیگانه ای باشد که کم و بیش به گوش شما هم خورده است مخصوصاً وقتی که قصد خرید تلویزیون یا مانیتور را داشته باشید بارها این کلمه را می بینید یا از زبان فروشنده آن را می شنوید. در دوره های قبلی مفهوم رزولوشن چندان مطرح نبود و در واقع اهمیت چندان نیز نداشت. رزولوشن های نچندان متنوع و عدم وجود نمایشگرهایی که رزولوشن چندان بالایی داشته اند دلیلی برای این اهمیت پایین است. البته چند سال پیش تنها رزولوشن تا حدی در کامپیوترهای شخص مطرح بود که در آن شرایط هم تنها کافی بود کارت گرافیکی به نسبت قدرتمندی موجود باشد و در موارد به روز رسانی، ارتقاء کارت گرافیک مناسب خواهد بود. اما تنوع کنونی در تفکیک پذیری و رزولوشن سبب اهیمت یافتن بیشتر این قابلیت خواهد شد.

مفهوم رزولوشن

کسانی که با کار تصویر سر و کار دارند، حتما با کلمه رزولوشن آشنا هستند. رزولوشن در حقیقت به معنای وضوح است و شاخصی برای میزان کیفیت می‌باشد. البته باید بدانیدکه کلمه رزولوشن در خط، صوت، فضا و … نیز استفاده می‌شود. ما در اینجا منظورمان، وضوح تصویری است.و وضوح در اصل به جزئیات تصویر اشاره دارد.

روش های بیان رزولوشن تصویر – رزولوشن چیست؟

تعداد پیکسل های به کار رفته در نمایشگر را رزولوشن نمایشگر می نامند. هرچه تعداد این پیکسل ها و نقاط تشکیل دهنده ی بیشتر باشد، کیفیت تصویر نیز بالاتر خواهد بود. روش های مختلفی برای تعیین میزان رزولوشن در نمایشگرها وجود دارد که تمامی آن ها هم مفهوم اند. برای مثال کیفیت تصویر Full HD با روش هایی از جمله 1080×1920 پیکسل و 1080P بیان می شود. این نشان می دهد که کیفیت تصویر فول اچ در دارای 1920 پیکسل در راستای افق و 1080 پیکسل در راستای عمود می باشد. با توجه به عریض بودن نمایشگرها و نسبت تصویرهایی که در آن ها مطرح است معمولا عدد اول از عدد دوم بزرگ تر خواهد بود. در رزولوشن FULL HD تعداد پیکسل هایی که تصویر را تشکیل خواهند داد بیش از 2 میلیون عدد هستند. پس در این مقاله رزولوشن چیست باید بدانید که هر چه تعداد این پیکسل ها بیشتر باشد، وضوح تصویر بالاتر خواهد بود و تصویر با جزئیات بالاتری پخش می شود.

رزولوشن HD یا 720p

رزولوشن 720p، از 1280 × 720 پیکسل ساخته شده است که به نام HD شناخته می‌شود. HD مخفف High Definition به معنای کیفیت بالاست. مهم نیست که صفحه نمایش گوشی شما چقدر بزرگ است، تعداد پیکسل های طول و عرض آن بر اساس همین اعداد طراحی شده است. می توانیم بگوییم که هر چقدر نمایشگر کوچکتر باشد، در رزولوشن HD تراکم پیکسل ها بالاتر می رود و تصویر بهتری به کاربر ارائه خواهد کرد. برای مثال روی صفحه نمایش 4.3 اینچی، تراکم پیکسلی 342 پیکسل در هر اینچ است و در صفحه نمایش 4.7، این تراکم پیکسل به 312 پیکسل در هر اینچ کاهش می یابد، اما باز هم کیفیت HD را ارائه می دهد.

رزولوشن FULL HD

Full HD بعد از HD قرار دارد و رزولوشن 1080p را نشان می دهد که در برخی گوشی های هوشمند مطابق جدول فوق مورد استفاده قرار گرفته است. رزولوشن Full HD برابر است با 1920×1080 پیکسل. در این جا هم میزان تراکم پیکسل به ابعاد صفحه نمایش بستگی دارد. در گوشی‌های هوشمند 5 اینچی، تراکم پیکسل حدود 440 خواهد شد؛ در حالی که در صفحه نمایش 5.5 اینچی این رقم به 400 ppi کاهش می‌یابد.

رزولوشن QHD، Quad HD یا 2K

QHD یا Quad HD چهار برابر استاندارد HD است. این بدان معناست که شما می‌توانید رزولوشن و کیفیت تصویر بسیار بالاتری را دریافت کنید. در اصل این رزولوشن یعنی 2560×1440 پیکسل که برای صفحه نمایش 5.5 اینچی Quad HD، تراکم پیکسل 538 ppi خواهیم داشت؛ در حالی که تراکم پیکسل صفحه نمایش 5.5 اینچی Full HD برابر با 400 ppi است.

رزولوشن 4K یا Ultra HD

4K دارای رزولوشن 3840 × 2160 پیکسل است و به آن رزولوشن 4K یا اولترا HD نیز گفته می‌شود. این کیفیت 4 برابر Full HD است. تعداد پیکسل های عمودی از 1080 در Full HD به 2160 در 4K افزایش می یابد و تعداد پیکسل های افقی نیز از 1920 در Full HD به 3840 در 4K افزایش می یابد. گوشی سونی Xperia XZ premium و سونی Xperia Z5 premium از نمونه دستگاه هایی هستند که دارای رزولوشن 4K می باشند.

رزولوشن 8K یا 4320p

این رزولوشن که از 7680×4320 پیکسل تشکیل شده و به نام 8K شناخته می‌شود، کیفیتی 16 برابر Full HD را فراهم می‌کند. این کیفیت، بالاترین رزولوشنی‌ست که تاکنون اختراع شده و چشم انسان حتی از کمترین فاصله نیز توانایی تشخیص پیکسل‌های آن را ندارد.

رکورد بالاترین تراکم پیکسلی بین گوشی‌های موبایل تا این لحظه در دست گوشی Sony Xperia 1 و پس از آن LG G8 ThinQ است که به ترتیب تراکم پیکسلی 643 و 564 را دارند. رکورد بالاترین رزولوشن موبایل نیز در دست شرکت سونی با گوشی‌های Sony Xperia XZ Premium و Sony Xperia Z5 Premium است.

وضوح پایین در پیکسل چیست؟

اگر تصویر حاوی داده‌های رنگی ناکافی در فضاهای مربعی باشد، در این صورت، تصویر کاملاً بی‌کیفیت به نظر می‌رسد، مخصوصاً این بی‌کیفیتی زمانی بیشتر مشخص می‌شود که بخواهیم تصویر را برای مشاهده در اندازه بزرگتری، بزرگ کنیم یا اصطلاحاً زوم کنیم.

بنابراین، هنگام انتخاب و یا ایجاد تصویر، باید وضوح صحیح را با توجه به کاربردی که تصویر ما در نهایت خواهد داشت، تعیین کنیم که در هر مربع باتوجه به ابعاد اثر، داده‌های رنگی کافی وجود داشته باشد.

مثلا باید بدانیم که این تصویر قرار است در یک بنر بزرگ خیابانی چاپ شود یا یک کارت ویزیت کوچک! که باتوجه به آن، وضوح مناسب را انتخاب کنیم.

رزولوشن در چاپ

متداول‌ترین مقدار رزولوشن‌ها در طراحی و چاپ، اعداد ۷۲ ،۱۵۰ و ۳۰۰ dpi است. حال آنکه گاهی مقادیر ۹۶، ۱۰۰، ۲۰۰، ۴۰۰، ۶۰۰، ۱۲۰۰ هم استفاده می‌شود.

وضوح تصویر در نمایشگر

برای دیدن تصاویر بر روی نمایشگرهای عریض تر لازم است تعداد نقاط تولید کننده ی تصویر بیشتر باشند یا به عبارتی رزولوشن تصویر بالاتر باشد. رایج ترین کیفیت تصویر در حال حاضر رزولوشن 4K است که سطح بالایی از وضوح تصویر را به نمایش خواهد گذاشت و در تلویزیون هایی که در سال های اخیر تولید شده اند مورد استفاده قرار گرفته است. هر کدام از رزولوشن های تصویر در پستی جداگانه به تفصیل شرح داده شده اند که شما می توانید آن را مطالعه نمایید. البته استاندارهای بالاتری نیز برای نمایش تصاویر موجود است که در حال حاضر کاربرد کمتری دارند، از جمله ی این کیفیت های تصویر 8K می باشد که تراکم پیکسل در آن دو برابر رزولوشن 4K است.

افزایش رزولوشن

روش‌هایی هستند که ادعا می‌کنند کیفیت تصاویر را افزایش می‌دهند. تمام اینها کارشان را با شبیه‌سازی پیکسلی انجام می‌دهند. البته نه اینکه سودمند نیستند، وقتی تصویر خوب در اختیار ندارید استفاده از آن کار را کمی بهتر خواهد کرد.

نرم‌افزار فتوشاپ برای جبران این مشکل در عکس ابزارهایی را فراهم کرده است که با استفاده از این امکانات تقریبا می‌توانید نتیجه خوبی بگیرید که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

افزایش کیفیت عکس با high pass

کم کردن نویز عکس با Reduce noise

واضح کردن عکس با فیلتر unsharp mask