اعتماد به نفس و تسلطِ ذهنی در حرف زدن، یک نیاز برای این است که بتوانیم با دیگران، موثر تر و صمیمی تر صحبت کنیم و برای اینکه بتوانیم سخنورِ خوبی باشیم باید با آرامش و بدون دلهره و ترس با دیگران حرف بزنیم.
برای اینکه بتوانید روی دیگران تاثیر بگذارید،فروش بهتری داشته باشید،فرد موفق تری نشان داده شوید و … نیاز به مهارتِ گفت و گو دارید و این مهارت در زندگی بسیار به کارتان خواهد آمد و موفق ترین افرادِ جهان، اغلب سخنوران ماهری هستند.حالا اگر بخواهید یک گفت و گوی عالی داشته باشید و به صورت خارق العاده با هر کسی حرف بزنید، اولین قدم این است که از لحاظ ذهنی مسلط باشید و اعتماد به نفس بالایی داشته باشید.
وقتی صحبت می کنید، هدفتان این است که با اعتماد به نفس از جایتان بلند شوید: خوش بین، آرام، همراه با احساسی فوق العاده نسبت به خودتان. بهترین شرایط این است که درست همان طوری که از یک مهمانی در روز عید لذت می برید، از این که حرف می زنید هم لذت ببرید.
مسئله این است که چگونه می توان در مقابل مخاطبان به آرامش، وضوح و اعتماد به نفس دست یافت؟ در این مقاله جواب این سؤال را می گیرید.
در وهله اول، باید بدانید که ترس، حتی برای افراد حرفه ای که هزاران بار پشت تریبون ایستاده اند، عادی و طبیعی است.
طبق کتاب رکوردها، 54 درصد از بزرگسالان معتقد بودند که ترس از صحبت کردن در جمع ترسناک تر از مرگ است. اما واقعیت این است که دلهره داشتن اشکالی ندارد، مهم این است که دلهره را کنترل کنید.
برای افزایش اعتماد به نفس و تسلط ذهنی، موارد زیر را اجرایی کنید.
1.ترس، اکتسابی است
نکته جالب این است که ترس با انسان به دنیا نمی آید. تمام ترسی که شما در بزرگسالی دارید، نتیجه تجارب و تقویت منفی دیگران و خودتان در دوران کودکی است. چون این ترس ها از جمله ترس از صحبت کردن در مقابل دیگران، کسب شده اند، پس می توانید آنها را فراموش کنید.
دلیل اصلی ترسِ بزرگسالان، انتقاد مخرب در دوران کودکی است. وقتی پدر و مادر به هر دلیلی از کودک به نحوِ مخربی انتقاد می کنند، او به زودی به ترس از شکست و طرد شدن مبتلا می شود. ترس از طرد شدن، یا انتقاد در مراحل بعدی زندگی منجر به حساسیت بیش از حد نسبت به عقاید دیگران می شود.
روان شناسان می گویند تقریبا تمام مشکلات روانی و عاطفی ریشه در «دریغ کردن عشق» در دوران کودکی دارند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که والدین در تلاش برای اصلاح و کنترل کودک، به او عشق می ورزند، یا عشقشان را دریغ می کنند تا این کار، ابزاری برای اصلاح رفتار کودک باشد. در نتیجه، کودک به زودی نتیجه می گیرد، «تا موقعی که هر کاری پدر و مادر بخواهند، انجام بدهم در امان هستم. اما اگر کاری که آنها تأیید نمی کنند انجام بدهم، در امان نیستم.»
کودکان حساس، والدین حساس تر
کودکی که در معرض انتقاد مخرب یا دریغ کردن عشق قرار می گیرد، در دوران بزرگسالی به ایده های دیگران و نظر آنها در مورد خودش به شدت اهمیت می دهد. در برخی موارد، این فرد به اندازه ای نگران و فاقد اعتماد به نفس می شود که تا زمانی که مطمئن نشود افراد مهم در زندگی اش او را تأیید می کنند، نمی تواند کاری انجام دهد.
بسیاری از افراد از تصور این که بایستند و جلوی دیگران صحبت کنند، رنج می کشند. این امر، نمود ترس از شکست و طرد شدن است که قبل از سن پنج سالگی به فرد تلقین می شود. اما می توان حس اعتماد به نفس، آرامش، شایستگی و خویشتن داری را بجای این احساسات جایگزین کرد. بسیاری از سخنرانان برتر امروز، زمانی به اندازهای عصبی بودند که تصور حرف زدن در مقابل دیگران، حتی در جلسات هیئت کارمندان، لرزه بر اندامشان می انداخت.
2.تمرکز خود را بر موضوعی که می خواهید در موردش حرف بزنید، بگذارید
صحبت کردن با اعتماد به نفس در میان جمع با پیامی شروع می شود که واقعا می خواهید مردم آن را بشنوند. این امر بسیار مهم است.
تمرکز خود را بیشتر روی این موضوع بگذارید که در مورد چه چیزی میخواهید حرف بزنید.بیشتر مواقع ما در این فکر هستیم که دیگران در مورد ما چه خواهند گفت؟ آیا خراب می کنم یا می توانم حرفم را درست بزنم؟
تمرکز خود را از این موضوعات بردارید و بیشتر ببینید که چطور می توانید حرفِ تان را بزنید و موضوعی که می خواهید درباره اش حرف بزنید را بهتر بیان کنید.
3.از موضوعاتی که از صمیم قلب آنها را درک کرده اید، حرف بزنید
درباره موضوعی که می خواهید صحبت کنید،سعی کنید از صمیم قلب صحبت کنید.حتما بعضی از افراد را دیده اید که در مورد موضوعی که آن را درک نکرده اند و به آن اعتقادی ندارند، حرف می زنند.در بیشتر مواقع این افراد در حرف زدن خود موفق نمی شوند چون درکِ درستی در مورد موضوعی که می خواهند بزنند ندارند و بر موضوع مسلط نیستند.
سعی کنید با صداقت در مورد موضوعاتی که می دانید و درک کرده اید حرف بزنید، این موضوع باعث می شود به شدت اعتماد به نفس پیدا کنید و تسلطِ ذهنی داشته باشید.
از گفتن کلمه نمی دانم و یا در این موضوع تحقیقی نکرده ام نترسید.به نظرِ من وقتی از شما در مورد موضوعی سوال می کنند و شما در آن موضوع اطلاعاتِ کافی ندارید، اگر بگویید نمی دانم نشانه شهامت و اعتماد به نفسِ تان است.وقتی در مورد موضوعاتی که در آن ها به درکِ درستی نرسیده اید حرف نزنید و بگویید نمی دانم بعد از مدتی اعتبار بسیار زیادی کسب خواهید کرد و دیگران به این باور میرسند که شما هیچ گاه حرفِ بیهوده و بدونِ اطلاع نمی زنید و بر همین اساس، برای حرف های شما بیشتر ارزش قائل خواهند بود و به صورتِ مؤثر تری به حرف های شما گوش خواهند داد و این موضوع به آرامی روی اعتماد به نفس شما در حرف زدن برای دیگران، تاثیرِ مثبت می گذارد.
4.باورِ دیگران حامی من هستند را تقویت کنید
نقطه شروع برای غلبه بر ترس یا اضطراب هنگام صحبت کردن در میان جمع این است که بدانید وقتی برای حرف زدن در جمع می شوید، همه مخاطبان خواستار موفقیت شما هستند. مخاطبان از شما حمایت می کنند. همه آنها موفقیت شما را می خواهند، طوری که گویی در مراسم اهدای جایزه شما شرکت کرده اند. آنها برای این، آنجا هستند که شما را تشویق کنند و مشتاقانه امیدوارند که صحبت کردنِ شما موفقیت آمیز و لذت بخش باشد.
شما باید چنین باوری را در خود ایجاد کنید که همگان دوست دارند من برایشان صحبت کنم و از حرف زدنِ من لذت ببرند و باید این موضوع را به صورت مداوم تصور کنید تا آرام آرام باورتان شود و ایمانِ تان تقویت شود.
شما می توانید با چندین بار صحبت کردن در جمع، بالاخره ترس و اظطراب تان را از بین ببرید.هیچ چیز به اندازه تکرار به افزایش اعتماد به نفس، کمک نمی کند.
5.مراقبِ گفت و گو های درونی تان باشید
دست کم 95 درصد از عواطف شما توسط حرف هایی که به خودتان می گویید تعیین می شود. به عبارت دیگر، صحبت با خودتان تا حد زیادی طرز تفکر، احساسات و نحوه عملکردِ تان را کنترل می کند. شما بر واژه هایی که در ضمیر ناخودآگاهِ تان جریان دارید، تسلط کامل دارید.
مؤثرترین جمله ای که می توانید برای آمادگی ذهنی خود برای حرف زدن یا هر اتفاق دیگری به کار بگیرید، عبارت «خودم را دوست دارم!» است.
قبل از این که برای صحبت کردن با دیگران، اقدام کنید ، چند بار به خودتان بگویید، «خودم را دوست دارم! خودم را دوست دارم! خودم را دوست دارم !»
این واژه ها در افزایش اعتماد به نفس و کاهش ترس، تاثیرِ به سزایی دارند. هرچه خودتان را بیشتر دوست داشته باشید اعتماد به نفسِ تان بیشتر می شود. هر چه خودتان را بیشتر دوست داشته باشید، آرامش بیشتری می یابید. هرچه خودتان را بیشتر دوست داشته باشید، مخاطبانِ تان را هم بیشتر دوست خواهید داشت و هر چه خودتان را بیشتر دوست داشته باشید هنگام حرف زدن عملکرد بهتری خواهید داشت.
البته این موضوع را با تعادل در خودتان ایجاد کنید چون گاهی افراد آنقدر خودپرست می شوند که گفت و گو را خراب می کنند و فقط از خودشان صحبت می کنند.در این باره افراطی عمل نکنید و هرگاه احساس کردید بیش از اندازه مغرور شده اید، خودتان را متعادل کنید تا بتوانید به طورِ مؤثر تری برای دیگران حرف بزنید.
وقتی به هر دلیلی عصبی یا مضطرب هستید، می توانید با تکرار این جمله، ترستان را خنثی کنید: «می توانم این کار انجام بدهم! می توانم این کار را انجام بدهم! می توانم این کار را انجام بدهم!» ترس از شکست یا طرد شدن، در این کلمه خلاصه می شود: «نمی توانم! نمی توانم! نمی توانم !» وقتی می گویید می توانم این کار را انجام بدهم، پیام منفی و ترس را خنثی می کنید. وقتی برای اولین بار این کار را امتحان می کنید از این که احساس بهتری دارید و با اعتماد به نفس صحبت می کنید، تعجب خواهید کرد.
6.تجسم کنید
هر پیشرفتی در عملکرد خارجی با پیشرفت در تصاویر ذهنی شروع می شود. وقتی یک تصویر ذهنی واضح، مثبت و هیجان انگیز از خودتان به وجود می آورید که در آن به نحو مؤثری صحبت می کنید، ضمیر ناخودآگاهِ تان این امر را به عنوان یک فرمان می پذیرد و سپس واژه ها، احساسات و حالاتی ایجاد می کند که با تصویر ذهنی شما مطابق هستند.
باید خودتان را «ببینید» که آرام، با اعتماد به نفس و با لبخندی بر چهره ایستاده اید و با دیگران صحبت می کنید. باید ببینید که دیگران لبخند می زنند، لذت می برند و به تک تک واژه هایی که می گویید گوش می کنند، طوری که گویی شما فرد باهوش و جذابی هستید. برای تجسم کردن دو تکنیک وجود دارد که می توانید به کار بگیرید.
تجسم داخلی و خارجی
در تجسم خارجی طوری خودتان را تجسم می کنید که گویی نفر سوم یا یکی از مخاطبان هستید، خودتان را می بیند که با آرامش و اعتماد به نفس هستید و آرام و مسلط در موضوع موردنظر صحبت می کنید. خودتان را طوری می بینید که گویی کس دیگری شما را در حال صحبت کردن برای یک گروه می بیند. به کمک تجسم داخلی نیز، خودتان و مخاطبانِ تان را با چشم های خود می بینید. تصور می کنید که مخاطبان، واکنش مثبتی به شما نشان می دهند.
می توانید یکی در میان و به صورت سازنده خودتان را از داخل و سپس از خارج ببینید. این امر، ضمیر ناخودآگاهتان را با تصویری از شما، که در آن به بهترین وجه ممکن تلاش می کنید، تحت تأثیر قرار می دهد. سپس ضمیر ناخودآگاه در پاسخ، افکار و عواطف مطابق با تصویر ذهنی تان را به شما می دهد.
7.برنامه ریزی ذهنی درستی داشته باشید
یک راه دیگر برای افزایش اعتماد به نفس و آرامش هنگام صحبت کردن در میان جمع این است که به ویژه قبل از خواب خودتان را تجسم کنید که سخنرانی تان را به بهترین نحو ارائه می دهید. ضمیرِ ناخودآگاه چند دقیقه قبل از خواب و چند دقیقه بعد از بیداری، نسبت به هر زمان دیگری در روز، بیشترین آمادگی را برای برنامه ریزی دارد.
وقتی می خواهید بخوابید خودتان را تجسم کنید که برای دیگران سخنرانی بی نظیری ارائه می دهید. این تصور نهایی در ضمیر ناخودآگاه نفوذ می کند و وقتی خواب هستید شما را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار می دهد. هرچه بیشتر این تمرین را انجام دهید، موقع سخنرانی آرامش و اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت. تمرین ذهنی بسیار مفید است.
8.احساساتِ تان را تحریک کنید
در واقع، شما می توانید به احساساتی دست بیابید که اگر سخنران موفق و معروفی بودید داشتید. به عبارت دیگر، می توانید حس شادی، خوشحالی، هیجان و اعتماد به نفس را با ایجاد این احساسات در خودتان قبل از حرف زدن به وجود بیاورید. برای این کار تصور کنید که سخنرانی بی نظیری ارائه داده اید و در گفت و گو عالی عمل کرده اید و شخصی که شما برایش صحبت کرده اید کاملاً خوشحال و راضی از گفته های شما، در جلوی شما ایستاده است.سپس تصور کنید حس فوق العاده خوبی نسبت به خودتان و کار بی نظیری که انجام داده اید دارید.
وقتی تنها هستید این احساسات را دقیقا طوری به وجود بیاورید که اگر حرف زدنِ تان به همان اندازه که می خواهید موفقیت آمیز باشد، حس خواهید کرد. این احساسات را به وجود بیاورید و آنها را با این جمله ادغام کنید: «من همیشه سخنرانی بی نظیری ارائه می دهم.» این احساسات را با تصویری که از خودتان به وجود آورده اید و در آن یک سخنران توانا و شایسته هستید، ادغام کنید.
یک بار روان شناس و فیلسوف معروف، ویلیام جیمز گفت:
بهترین راه برای رسیدن به یک حس این است که طوری رفتار کن گویی آن احساس را دارید.
اعمال، بیشتر تحت کنترل اراده هستند تا احساسات. اگر طوری عمل کنید که گویی احساس خاصی دارید، آن احساس را تحریک می کنید. این راه، بهترین روش برای رسیدن به عملکرد موفق و برنامه ریزی برای همه کارهاست.
یکی از بهترین تکنیک های تحریک احساسات ، روش – پایان فیلم نام -دارد. برای آشنایی با این روش تصور کنید که به سینما رفته اید تا فیلمی ببینید. اما زود می رسید و نمایش قبلی فیلمی که می خواهید ببینید تمام نشده است. با این وجود، وارد می شوید و 10 دقیقه آخر فیلم را تماشا می کنید. می بینید که نمایش به خوبی پیش می رود و در پایان فیلم همه چیز به خیر و خوشی تمام می شود.
وقتی فیلم تمام می شود به مدت چند دقیقه به سالن انتظار بر می گردید تا فیلم، دوباره شروع شود. سپس دوباره وارد سالن نمایش می شوید و فیلم را از اول تماشا می کنید. اما این دفعه از پایان فیلم مطلع هستید. وقتی داستان پیش می رود احساس آرامش بیشتری دارید. بدون این که احساساتی شوید، از صحنه های مختلف لذت می برید، چون می دانید که فیلم به خوبی تمام می شود و تمام پیچ و خم های داستان با موفقیت برطرف می شوند.
به همین نحو، برای تمام صحبت هایی که می خواهید ارائه دهید، از تکنیک «پایان فیلم» استفاده کنید. تصور کنید که به آخر صحبت های تان رسیده اید و همه در حال لبخند زدن و تشویق کردن شما هستند. شما کارتان را فوق العاده انجام داده اید و حالا خوشحال و هیجان زده هستید.
قبل از این که حرف زدنِ تان را شروع کنید، پایان آن را تصور می کنید.
می توانید قبل از شروع، بارها این روش را امتحان کنید. از این که حرف زدنِ تان دقیقا همان طور که تصور کرده اید پیش رفته است، بسیار شگفت زده خواهید شد.
عمل کنید تا بتوانید عالی حرف بزنید
یک کشف مهم: ضمیر ناخودآگاه نمی تواند به تفاوت بین یک اتفاقِ واقعی و اتفاقی که شما تصور می کنید، پی ببرد. به عنوان مثال، اگر یک تجربه واقعی از یک موفقیت داشته باشید، ضمیر ناخودآگاه تان آن را به عنوان یک تجربه موفق ثبت می کند. هر وقت این موفقیت را به یاد بیاورید، در تجاربِ مشابه بعدی به ویژه در صحبت کردن، اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت.
اما اگر موفقیتی را تجسم کنید، احساساتِ تان را در آن زمینه تحریک کنید و چنین شرایطی را تصور کنید، حتی اگر چنین تجربه ای نداشته باشید تا جایی که به ضمیر ناخودآگاه تان مربوط می شود، احساس می کند که در واقعیت این اتفاق افتاده است.
پس اگر یک تجربه مثبت در صحبت کردن را 10، 20 یا 50 بار تجسم و در ذهنتان مرور کنید، ضمیر ناخودآگاه تان ثبت می کند که شما 10، 20 یا 50 بار سخنرانی موفقیت آمیز برگزار کرده اید.
وقتی این روش را تمرین می کنید و تصویر ذهنی موفقیت تان را چند بار تکرار می کنید، ضمیر ناخودآگاه تان بالاخره متقاعد می شود که شما به اندازه ای در صحبت کردن مهارت دارید که حالا به طور طبیعی مانند سخنرانان حرفه ای احساس آرامش و اعتماد به نفس می کنید.
وقتی سه جنبه حرف زدن ، تجسم کردن و تحریک احساسات را به کار می گیرید در واقع ضمیر ناخودآگاه تان را برای موفقیت و برنامه ریزی و خودتان را برای صحبت کردن در مقابل دیگران آماده می کنید.
9.اگر می خواهید برای جمعی صحبت کنید، زودتر در آن محل حضور داشته باشید
وقتی می خواهید برای جمعی حرف بزنید، زودتر به محل بروید و اتاق را به دقت بررسی کنید.وقتی این کار را می کنید و شما اولین نفری هستید که در جمع می روید، احساس آرامش بیشتری خواهید داشت و هنگامی که دیگران آرام آرام به آنجا می آیند، شما به صورت ناگهان با موجی از افراد روبرو نمی شوید و اضطراب تان کمتر خواهد شد.
در واقع شما با این کارتان، از تکنیک کوچک کردن هدف ها استفاده می کنید.اگر به شما بگویند باید یک کتاب 1200 صفحه ای را بخوانید، شاید در ابتدا بگویید که اصلاً نمی شود و حوصله اش را ندارم ولی اگر به شما بگویند قرار است فقط روزی 20 صفحه بخوانید، بهتر می توانید قبول کنید و ترسِ 1200صفحه را نخواهید داشت و در دو ماه می توانید 1200 صفحه را بخوانید.
از این تکنیک استفاده کنید و تاثیرش را ببینید، مطمئن هستم که از آن شگفت زده خواهید شد.
10.با توکل بر خدا، حرف بزنید
توکل به خداوند یکی از مهمترین موضوعاتی است که می تواند کمکِ بسیار زیادی به شما در زندگی تان بکند و خصوصاً در موضوع حرف زدن.اگر شما بر موضوعاتی که می خواهید در مورد آن حرف بزنید تسلطِ لازم را داشته باشید و از خداوند درخواست کنید تا حامی شما باشد، به بهترین شکل حرف خواهید زد.یادتان باشد که خداوند همیشه حامی ماست و ما جزئی از او حساب می شویم، پس چرا نباید حامی و مراقب ما باشد.طبق آیه زیر در قرآن گفته است که او حامی کسانی است که به او ایمان آورده اند.
اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ
خداوند سرپرستِ کسانی است که ایمان آورده اند، آنان را از تاریکیها به سوی روشنایی به در می برد.
پس شما هم دوست خوبم به خداوند تکیه کن و فقط از او درخواست کمک کن و در نتیجه ببین که چه اتفاقاتی خواهد افتاد و احساس خواهی کرد که او تو را حمایت می کند و اگر نتوانی درست حرف بزنی به تو یاد خواهد داد.