خارش شبانه پوست یک مشکل بسیار شایع است که برای بسیاری از افراد اتفاق افتاده است و اتفاق نادری نیست. برای درمان این مشکل پمادها و داروهای موضعی وجود دارد که بدون نسخه در دسترس عموم قرار می‌گیرند. برای خارش های مقطعی و سطحی این درمان جواب داده و تقریبا می‌توان از خارش شبانه بدن خلاصی پیدا کرد.
نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه کرد این است که خارش بدن در شب می‌تواند از علام بیماری های دیگری باشد. پس حتما در صورت تداوم این خارش ها و غیرطبیعی بودن آنها به پزشک مراجعه کنید.
علت خارش بدن در شب
همانند بسیاری از بیماری‌های پوستی، خارش پوست ممکن است هنگام شب افزایش پیدا کند. چرخه طبیعی برخی از هورمون‌ها، مولکول‌ها و مواد شیمیایی که هنگام شب در بدن رخ می‌دهد نیز می‌تواند باعث خارش پوست شود.
در برخی موارد، تنها به این دلیل که هنگام شب عاملی جهت پرت شدن حواس وجود ندارد، پوست دچار خارش می‌شود. البته این موضوع را فراموش نکنید که خارش‌های شبانه می‌توانند خبر از یک بیماری جدی‌تر بدهند.
در ادامه به بررسی علت خارش شبانه پوست می‌پردازیم.
عوامل طبیعی بروز خارش شبانه
برای اغلب افراد، مکانیسم‌های طبیعی می‌تواند علت خارش پوست در شب باشد. ساعت بیولوژیکی یا همان چرخه‌ی ۲۴ ساعته طبیعی بدن بر عملکرد پوست مانند تنظیم دما، تعادل مایعات و سد محافظتی بدن تأثیر می‌گذارد.
این عملکردها هنگام شب تغییر می‌کنند. به عنوان مثال، درجه حرارت (دمای) بدن و جریان خون، هر دو، هنگام عصر به سمت پوست افزایش پیدا کرده و پوست را گرم می‌کنند. افزایش یکباره دمای پوست می‌تواند باعث احساس خارش شود.
آزاد شدن برخی از مواد در بدن نیز در طول ساعت‌های مختلف روز، متفاوت است. بدن، هنگام شب، سیتوکین‌های بیشتری آزاد می‌کند که این موضوع می‌تواند باعث افزایش التهاب شود. در همین زمان، تولید کورتیکواستروئیدها (هورمون‌هایی که به کاهش التهاب کمک می‌کنند)، کند می‌شود.
در کنار این عوامل، پوست در شب آب بیشتری را از دست می‌دهد. همان‌طور که احتمالاً در ماه‌های خشک زمستان متوجه شده‌اید، پوست خشک و دچار عطش، بیشتر دچار خارش می‌شود.
خارش پوست در طول روز به دلیل کار و فعالیت‌های دیگر، چندان آزاردهنده نخواهد بود. اما هنگام شب، چون ذهن فراغت بیشتر و حواس پرتی‌های کمتری دارد، میزان خارش بیشتری را احساس خواهید کرد.
یائسگی و بارداری
تغییر در سطح هورمون استروژن در دوران یائسگی در زنان ممکن است باعث خشکی، خارش، سوزش، برافروختگی و سرخی پوست شود. برخی از زنان یائسه این احساس را به این شکل توصیف می‌کنند که گویا مورچه زیر پوست‌شان در حال خزیدن است.
در مداد بخوانید : مهم‌ترین علائم یائسگی را بشناسید
ابتلا به برخی بیماری‌ها
در برخی موارد نادر، خارش پوست هنگام شب می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به نوعی بیماری جدی باشد. مانند:
- اگزما
- پسوریازیس
- عفونت‌های قارچی پوست
- اختلال‌های تیروئیدی (به خصوص پرکاری تیروئید)
- سرطان پوست
- برخی انواع دیگر سرطان (به ویژه سرطان‌های مرتبط با سیستم ایمنی و سلول‌های خونی مانند لنفوم و لوسمی)
- ویروس انسانی نقص ایمنی (HIV)
- نارسایی کلیه یا کبد
- کم‌خونی (آنمی) فقر آهن
- افسردگی یا اضطراب شدید
- اختلالاتی که بر سیستم عصبی تاثیر می‌گذارند (مانند دیابت، زونا و بیماری ام اس)
سایر دلایل خارش بدن در شب
سایر دلایل شایع خارش بدن در شب عبارتند از:
- کهیر
- نیش حشراتی مانند ساس، شپش، مگس یا کک
- واکنش‌های آلرژیک به مواد شیمیایی، رنگ‌ها یا عطرها
- خشکی پوست
- آفتاب سوختگی
- آبله مرغان
- استرس
- تعریق بیش از حد
- عادت‌های عصبی (مانند حرکات عصبی دست و پا، جویدن ناخن و …)
- داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، ضد قارچ‌ها، استاتین‌‌ها و برخی مسکن‌های اوپیوئیدی (مخدر)
در مقاله بعدی درباره روش های درمانی این مشکل صحبت خواهم کرد.
در مداد بخوانید : پیشگیری از سرطان کشنده پوست با رعایت چند نکته کلیدی