میکروب معده یا هلیکوباکتر احتمالا بیش از نیمی از جمعیت کره ی زمین را مبتلا کرده است. این باکتری می تواند یکی از علل اصلی ایجاد زخم معده باشد. در افراد مبتلا به هلیکوباکتر، ممکن است علائمی مانند احساس درد و سوزش در شکم، حالت تهوع، نفخ، کاهش اشتها، کاهش وزن ناخواسته و همچنین مدفوع تیره و یا استفراغ خونی رخ دهد. البته در بسیاری از افراد نیز این عفونت بدون ایجاد علائم است. در طولانی مدت هلیکوباکتر می تواند با التهاب لایه ی داخلی معده، ایجاد زخم و سرطانی شدن سلول های معده همراه باشد.
در نتیجه ریشه کن کردن هلیکوباکتر در پیشگیری از ابتلا به گاستریت و سرطان معده در افراد مبتلا موثر است. رژیم غذایی و تغذیه می تواند در بهبود، تشدید علائم ابتلا به میکروب معده و یا پیشگیری از رشد باکتری نقش داشته باشد.
در ادامه به نکات تغذیه ای مهم در کنترل و درمان هلیکوباکتر می پردازیم. همچنین در این بیماری پزشک معمولا از ترکیبی از آنتی بیوتیک ها برای درمان استفاده می کند. این داروها می توانند با برخی مواد غذایی تداخل داشته باشند که به آن ها نیز خواهیم پرداخت.
در صورت ابتلا به میکروب معده به چه نکاتی توجه کنیم؟
مواد غذایی خاصی وجود دارند که می توانند اثرات ضدباکتری داشته و به ریشه کن کردن میکروب معده کمک کنند. همچنین برخی از این مواد غذایی با کاهش التهاب در معده می توانند در بهبود زخم و گاستریت ناشی از هلیکوباکتر نقش داشته باشند.
موادغذایی موثر در بهبود میکروب معده
خانواده ی کلم ها: به خصوص کلم بروکلی و جوانه های آن، گل کلم. همچنین سوئرکرات (نوعی کلم تخمیری) نیز می تواند در کنترل میکروب معده نقش داشته باشد.
میوه های قرمز و بنفش: مثل توت فرنگی، شاه توت، تمشک، آقطی سیاه و بلوبری. به دلیل آنتی اکسیدان های قوی مصرف آن ها اثرات ضدسرطانی و ضد باکتری دارد. مصرف میوه ها به صورت روزانه باید جزئی از رژیم غذایی شما باشد.
منابع امگا-3: در رژیم غذایی خود به مقدار کافی از منابع امگا-3 استفاده نمایید. منابع خوب امگا-3 ماهی های چرب مثل سالمون، ساردین یا قزل آلا، همچنین سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، دانه هایی مانند گردو و تخم کتان می باشد. این نوع چربی می تواند در کاهش التهاب اثرات مفیدی داشته باشد.
زردچوبه: هرچند در افراد مبتلا به میکروب معده، مصرف غذای های کم ادویه توصیه می شود، اما زردچوبه استثنا است. زردچوبه با دارا بودن خواص آنتی اکسیدان، ضدالتهاب و ضد میکروب نقش خوبی در بهبود علائم معده و ریشه کن کردن هلیکوباکتر دارد. توصیه می شود در غذاهای خود در حد متعادل از این ادویه ی پر خاصیت استفاده نمایید.
پروبیوتیک ها: در نهایت استفاده از منابع پروبیوتیک، از جمله مکمل ها، لبنیات پروبیوتیک مثل پنیر یا کفیر و ترشی های تخمیر شده می توانند به تقویت میکروب های مفید دستگاه گوارش کمک کرده و در درمان و پیشگیری از ابتلا به میکروب معده موثر باشند.
بیشتر بدانید: بهترین رژیم غذایی در ورم معده کدام است؟
مواد غذایی که می توانند در تشدید علائم بیماری موثر باشند
در مقابل در برخی از افراد مصرف بعضی مواد غذایی می تواند باعث تشدید علائم گردد. به این مواد غذایی فکر کنید و علائم خود را بعد از مصرف آنها بررسی کنید. در صورت تشدید علائم، بهتر است از مصرف این مواد غذایی اجتناب کنید:
مواد غذایی اسیدی: مانند مرکبات، آب مرکبات، گوجه فرنگی و ترشیجات
غذا های پر ادویه: به خصوص غذاهای تند و حاوی فلفل قرمز یا فلفل سیاه
توصیه می شود از مصرف الکل و نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید. الکل می تواند باعث تحریک ترشح اسید معده و همچنین تشدید التهاب و درد معده گردد.
همچنین مصرف مواد غذایی حاوی کافئین شامل قهوه، چای پررنگ، نوشابه سیاه، نوشیدنی های انرژی زا و شکلات نیز می تواند باعث افزایش ترشح اسید معده و سوزش سر دل گردد. به همین خاطر بهتر است در مصرف این مواد غذایی احتیاط کنید.
از طرفی دیده شده است که مصرف بالای نمک با افزایش خطر ابتلا به این باکتری همراه است. توصیه می شود از مصرف مواد غذایی شور شامل انواع فست فود ها، گوشت های فرآوری شده، زیتون شور، شور سبزیجات و … تا جای ممکن پرهیز شود.
بیشتر بدانید: پنج گیاه با خواص درمانی موثر برای رفع درد معده
تداخلات غذا و دارو در درمان میکروب معده
در ریشه کردن کردن میکروب باکتری معمولا یک رژیم دارویی متشکل از چندین آنتی بیوتیک استفاده می گردد. این آنتی بیوتیک ها شامل آموکسی سیلین، مترونیدازول، تتراسایکلین و آزیترومایسین هستند.
در طول درمان با این آنتی بیوتیک ها به نکات زیر نوجه کنید:
شیر و سایر لبنیات: آنتی بیوتیک ها را همزمان با لبنیات مصرف نکنید.
مکمل های کلسیم، منیزیم، زینک و آهن: آنتی بیوتیک ها را همزمان با این مکمل ها استفاده نکنید. بهتر است این مکمل ها 2 ساعت قبل و یا 4 ساعت بعد از مصرف آنتی بیوتیک ها باشد.
تتراسایکلین را همراه غذا مصرف نکنید. بهتر است تتراسایکلین 1 ساعت قبل و یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف شود.
مصرف همزمان آزیترومایسین با غذا باعث کاهش جذب دارو می شود. اما می تواند عوارض گوارشی کمتری به همراه داشته باشد.
همزمان با مصرف تتراسایکلین از دریافت دز های بالای ویتامین A اجتناب کنید.
شما عزیزان می توانید در صورت نیاز به مشاوره برای تغذیه، با کلینیک دکتر لادن گیاهی تماس بگیرید و از خدمات و مشاوره کلینیک ایشان بهره مند شوید،
همچنین می توانید به صورت آنلاین وقت مشاوره تنظیم بفرمایید.