حمله پانیک دوره کوتاهی از اضطراب شدید است که باعث ایجاد احساسات فیزیکی ترس می شود. اینها می تواند شامل ضربان قلب تند، تنگی نفس، سرگیجه، لرزش و تنش عضلانی باشد. حملات پانیک به طور مکرر و غیرمنتظره رخ می دهد و اغلب به هیچ تهدید خارجی مربوط نمی شود. حمله پانیک می تواند از چند دقیقه تا نیم ساعت طول بکشد. با این حال، اثرات فیزیکی و احساسی حمله ممکن است تا چند ساعت ادامه داشته باشد.
حملات پانیک رایج هستند. بیش از 35 درصد از جمعیت در دوره ای از زندگی خود دچار حمله پانیک می شوند. حمله پانیک را می توان حمله اضطراب نیز نامید.
بدون درمان، حملات پانیک مکرر و طولانی مدت می تواند به شدت ناتوان کننده باشد. ممکن است فرد از ترس تجربه حمله از طیف وسیعی از موقعیت ها (مانند ترک خانه یا تنها ماندن) اجتناب کند.
چه افرادی ممکن است دچار اختلالات پانیک شوند؟
برای بسیاری از افراد، احساس وحشت تنها گاهی در دوره‌های استرس یا بیماری رخ می‌دهد. گفته می شود فردی که حملات پانیک مکرر را تجربه می کند به اختلال پانیک مبتلا است که نوعی اختلال اضطرابی است. آنها معمولاً حملات پانیک مکرر و غیرمنتظره و ترس مداوم از حملات مکرر دارند.
علائم
علائم حمله پانیک می تواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش هوشیاری برای خطر و علائم فیزیکی
- تفکر مضطرب و غیر منطقی
- احساس شدید ترس، خطر یا پیش‌بینی
- ترس از دیوانه شدن، از دست دادن کنترل یا مردن
- احساس سبکی سر و سرگیجه
- سوزن سوزن شدن و لرز، به ویژه در بازوها و دست ها
- لرزیدن یا لرزش، عرق کردن
- گرگرفتگی
- ضربان قلب تسریع شده
- احساس انقباض در قفسه سینه
- مشکلات تنفسی، از جمله تنگی نفس
- حالت تهوع یا ناراحتی شکمی
- عضلات منقبض
- دهان خشک
- احساس غیر واقعی بودن و دوری از محیط.
پاسخ به حملات
هنگامی که بدن با خطر فوری روبرو می شود، مغز به سیستم عصبی خودمختار دستور می دهد تا پاسخ "فرار یا مبارزه" را فعال کند. بدن پر از مواد شیمیایی از جمله آدرنالین است که باعث تغییرات فیزیولوژیکی می شود. به عنوان مثال، ضربان قلب و تنفس تسریع می شود و خون به عضلات منتقل می شود تا برای مبارزه فیزیکی یا فرار آماده شود.
گفته می‌شود که حمله پانیک زمانی رخ می‌دهد که پاسخ «فرار یا بجنگ» راه‌اندازی می‌شود اما هیچ خطری در حال وقوع نیست. فرد ممکن است علائم حمله پانیک را در موقعیت های بی ضرر و ظاهراً بدون استرس، مانند تماشای تلویزیون یا در هنگام خواب تجربه کند.
برخی از عواملی که می توانند بدن را برای فعال کردن نامناسب پاسخ «فرار یا مبارزه» تحریک کنند عبارتند از:
استرس مزمن (مداوم)
این باعث می شود بدن سطوح بالاتر از حد معمول مواد شیمیایی استرس مانند آدرنالین تولید کند.
استرس حاد (مانند تجربه یک رویداد آسیب زا)
می تواند به طور ناگهانی بدن را با مقادیر زیادی از مواد شیمیایی استرس پر کند.
هیپرونتیلاسیون معمولی
تعادل گازهای خون را به هم می زند زیرا دی اکسید کربن کافی در خون وجود ندارد.
ورزش شدید بدنی
برای برخی افراد، این ممکن است واکنش‌های شدیدی ایجاد کند.
مصرف بیش از حد کافئین - کافئین موجود در قهوه، چای و سایر نوشیدنی ها یک محرک قوی است.
بیماری - ممکن است باعث تغییرات فیزیکی شود.
تغییر ناگهانی محیط - مانند راه رفتن در یک محیط شلوغ، گرم یا گرفتگی.
تحت چه شرایطی بیماری پانیک شدت می‌یابد؟
بررسی مشاوران روانشناسی آویژه نشان می دهد عوامل تشدید کننده حملات پانیک به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند که هر یک را در ادامه به طور مختصر بررسی می‌کنیم.
عوامل تشدید کننده اختلالات روانی
برخی از عوامل با ایجاد استرس و حال بد در فرد باعث بروز یا تشدید این بیماری می‌شود. به عنوان مثال شکست و ناکامی عاطفی، ازدواج، بچه‌دار شدن، مهاجرت و ترک خانواده، از دست دادن عزیزان و... مواردی است که باعث می‌شود اضطراب زیادی به فرد وارد شود و زمینه ساز برخی اختلالات روانی مانند پانیک باشد.
عوامل تشدید کننده اختلالات عصبی
هنگامی که شخص به حمله پانیک دچار می‌شود، علائم جسمانی مانند تپش قلب، تنگی نفس، تعریق زیاد و دیگر موارد، باعث ایجاد ترس شده و با گذشت زمان این هراس و وحشت افزایش یافته و سبب بروز اختلال و حمله عصبی در فرد می‌شود. در نتیجه کار‌هایی که باعث شدت گرفتن این علائم می‌شود، در نهایت منجر به تشدید پانیک نیز خواهد شد. برای مثال زمانی که فرد ورزش می‌کند و تپش قلب او زیاد می‌شود ممکن است به حمله پانیک ختم شود. همچنین مصرف برخی داروها و مواد محرک و هرگونه هیجان ممکن است منجر به تشدید این بیماری شود.
منبع:
https://psychology.avije.org/