ترس نوعی احساس است که به منظور محافظت از انسان، توسط ضمیر ناخودآگاه آغاز می شود. ذهن، بقا و زنده ماندن را مهم ترین اولویت خود قرار می دهد، در نتیجه ترس به سراغش می آید. ترس از نوع شدید که مانع از انجام فعالیت های روزمره شود، فوبیا نامیده می شود.
فردی که ترس از ارتفاع دارد، ممکن است هنگام قرار گرفتن در آسانسور و یا حین نگاه کردن به بیرون از پنجره، ترس بسیار شدیدی را تجربه نماید. نکته ی دیگر در مورد افرادی که فوبیای ارتفاع دارند، آن است که اگر فردی به ارتفاعی عادت کند، ترسش از آن ارتفاع از بین خواهد رفت و اگر مجددا از پنجره ای جدید به خیابان نگاه کند، دوباره آن ترس را تجربه خواهد کرد.
ترس از ارتفاع چیست
در شرایط فوبیای ارتفاع، فرد کاملا متوجه هست که ترسش غیر منطقی و نامعقول است اما توان غلبه بر ترس خود را ندارد. ترس از ارتفاع در زندگی شخصی و اجتماعی افراد تاثیر منفی می گذارد و این افراد تلاش می کنند تا حد ممکن در این شرایط قرار نگیرند. ترس از ارتفاع ممکن است در زندگی هر انسانی پیش آید ولی تنها در صورتی فرد بیمار شناخته می شود که این ترس زندگی روزانه ی او را مختل نماید.
فردی که ترس از ارتفاع دارد، به صورت غریزی به دنبال چیزی می گردد تا به آن بچسبد و بتواند تعادل خود را حفظ نماید. واکنش های رایج فوبیای ارتفاع عبارت اند از: به سرعت پایین آمدن از ارتفاع، خم کردن و به زانو در آمدن و حالت خزیده به خود گرفتن. واکنشی که بدن در هنگام ترس از ارتفاع از خود نشان می دهد، شبیه ترس های دیگر است.
در این حالت فرد شروع به فریاد زدن می کند، دچار استرس و تپش قلب شدید شده و گریه می کند. فردی که فوبیای ارتفاع دارد، در هنگام ترس قدرت تفکر خود را از دست می دهد و ممکن است فریاد بزند. ترس از ارتفاع مانع از قرار گرفتن فرد در موقعیت های ترس آور می شود، مثل قرار گرفتن در بالای یک نردبان و یا رفتن به طبقه بالای یک هتل و ...
افراد بسیاری هستند که از قرار گرفتن در ارتفاع زیاد واهمه دارند ولی همه آن ها آکروفوبیا ( ترس از ارتفاع ) نیست. ترس از ارتفاع مربوط به موقعیت هایی است که فرد ترسی غیر منطقی و مداوم از ارتفاع داشته باشد. در حالت فوبیای ارتفاع در هنگام مواجه شدن فرد با ارتفاع و یا پیش بینی آن، سیستم عصبی فرد تحریک می شود و مانند آن است که فرد در شرایط اضطراری قرار گرفته است. این تحریک شدن، زمینه ی فرار را برای انسان فراهم می نماید.
حتما بخوانید: ترس از مرگ
علت ترس از ارتفاع
علت ترس از ارتفاع ممکن است متفاوت باشد. داشتن تجربه سقوط در گذشته ( احتمالا کودکی ) می تواند یکی از دلایل اصلی فوبیای ارتفاع باشد که ترس از پرواز نیز به همراه خود می آورد. علت ترس از ارتفاع نیز ممکن است زمینه در مشاهده سقوط فردی دیگر داشته باشد. به طور کلی ضمیر ناخودآگاه برای جلوگیری از رخ دادن آنچه در گذشته به وقوع پیوسته است، هر بار این حس ترس را در انسان تکرار می کند. در ادامه به بیان دلایل فوبیای ارتفاع می پردازیم:
1تجربیات ناگواری که در گذشته برای فرد و یا نزدیکانش اتفاق افتاده است، می تواند از دلایل اصلی ترس از ارتفاع باشد.
2بعضی از افراد در برابر ارتفاع تفکراتی دارند که همین تفکرات علت ترس از ارتفاع را تشکیل می دهد. مثلا فرد تصور می کند که اگر در ارتفاع قرار بگیرم، ممکن است تعادلم را از دست بدهم و سقوط کنم یا اینکه ممکن است فرد دیگری مرا هل بدهد و من سقوط کنم و همه این تفکرات زمینه فوبیای ارتفاع را فراهم می آورد.
3پرهیز از ارتفاع و ترس از ارتفاع در واقع یک مکانیسم حفاظت کنندگی برای انسان دارد.
4با ذکر تمامی دلایلی که در بالا بیان شد، اما گاهی ممکن است ترس از ارتفاع بدون هیچ علت قبلی در انسان به وجود آید یعنی ممکن است این ترس زمینه ی ژنتیک داشته و یا با توجه به عوامل محیطی در فرد به وجود آید. با توجه به در نظر داشتن زمینه ی ژنتیک، اگر فردی در خانواده ی شما فوبیای ارتفاع دارد، احتمال وجود ترس از ارتفاع در شما نیز وجود خواهد داشت.
5گاهی نوع و شیوه تربیت می تواند زمینه ایجاد این ترس را فراهم آورد. آموزش اشتباه توسط والدین و یا پرستار و مربی خود می تواند زمینه ی بروز ترس از ارتفاع را فراهم نموده و خود علت ترس از ارتفاع باشد.
حتما بخوانید: ترایپوفوبیا
درمان ترس یا فوبیا ارتفاع
برای درمان انواع ترس ها و من جمله درمان ترس از ارتفاع روش ها و شیوه های مختلفی مطرح شده است. یکی از موثر ترین روش ها برای درمان، ابتدا باید ترس را به مرحله های کوچکتری تقسیم نمود و با هر مرحله با دقت رو برو شد. در این روش باید مرحله به مرحله با ترس از ارتفاع مواجه شوید و آنقدر این فعالیت را ادامه دهید که برای شما تبدیل به یک فعالیت معمولی شود. یعنی در این روش درمانی به ضمیر ناخودآگاه خود ثابت خواهید کرد که دلیلی برای ترس وجود ندارد. در ادامه به بیان این روش ها می پردازیم:
با ترس خود به شیوه مرحله به مرحله روبرو شوید.
درمان فوبیای ارتفاع از این روش باید به صورت کاملا مرحله به مرحله و به تدریجی باشد. در هر مرحله باید کنترل شرایط را به دست بگیرید و سپس به مرحله بعدی بروید. در افرادی که ترس از ارتفاع در آن ها شدید تر است، گام اول آن است که فرد به ارتفاع فکر کند در عین حال خونسردی خود را حفظ کند.
نفس عمیق کشیدن
درمان فوبیای ارتفاع با استفاده از نفس کشیدن می تواند فرایند سریع تری را به خود بگیرد. در این روش فرد باید نفس عمیق بکشد و سرعت نفس کشیدن اش را کاهش دهد.
به پایین نگاه نکنید.
نگاه کردن به پایین می تواند ترس و اضطراب فرد را افزایش دهد.
مدیتیشن و یوگا
تمدد اعصاب و انجام فعالیت هایی مثل یوگا، تنفس عمیق، مدیتیشن و ورزش منظم ترس از ارتفاع را تا حد بسیار زیادی کاهش می دهد.
روان درمانی و دارو درمانی
روان درمانی و دارو درمانی نیز از دیگر فرایند هایی است که برای درمان ترس از ارتفاع موثر است. مراجعه به یک روان پزشک و استفاده از دوره های روان درمانی مانند قرص های ضد استرس و دارو های موثر برای این ترس می تواند تا حد بسیار زیادی ترس از قرار گرفتن در ارتفاع را کاهش دهد.
در ادامه بخوانید: انواع اختلالات اضطراب
کلام آخر
فردی که ترس از ارتفاع دارد، ممکن است هنگام قرار گرفتن در آسانسور و یا حین نگاه کردن به بیرون از پنجره، ترس بسیار شدیدی را تجربه نماید. برای حل این مسئله در کنار راه های ذکر شده بهترین راه مراجعه به روان درمانگر متخصص است.
سوالات متداول
1- ✔️ ترس از ارتفاع چیست؟
✔️ فردی که ترس از ارتفاع دارد، ممکن است هنگام قرار گرفتن در آسانسور دچار اضطراب شود که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- ✔️ علت ترس از ارتفاع چیست؟
✔️ علت ترس از ارتفاع ممکن است زمینه در مشاهده سقوط فردی دیگر داشته باشد که در متن مقاله توضیح داده شده است.
3- ✔️ درمان ترس یا فوبیا ارتفاع چیست؟
✔️ برای درمان انواع ترس ها و من جمله درمان ترس از ارتفاع روش ها و شیوه های مختلفی مطرح شده است که در متن مقاله مطرح شده است.
منبع : ترس از ارتفاع