برخی کمال گرایی Perfectionism را واژه و ویژگی مثبت برای انسان در نظر می گیرند، در حالی که این صفت در بسیاری مواقع منفی بوده و آسیب های زیادی به افراد دارای این خصوصیت وارد می کند. کمالگرایی منجر به افکار، رفتار و تصمیماتی شده که راه فرد را برای رسیدن به اهداف دشوار می کند. علاوه بر این فرد را دچار تنش و استرس زیاد نیز می کند.
گاهی کمال گرایی افراد آن قدر زیاد بوده که به اختلال تبدیل شده و نیاز به مراجعه به متخصص پیدا می کند. این افراد معمولا به هیچ دستاورد و موفقیتی راضی نبوده و همیشه احساس کمبود می کنند. در این مقاله در مورد کمال گرایی اطلاعات کاملی ارائه شده است.
کمال گرایی چیست
کمال گرایی Perfectionism یک ویژگی در افراد است که زندگی را تبدیل به یک کارنامه بی پایان در مورد دستاورد ها می کند، کمالگرایی سالم توانایی ایجاد انگیزه و غلبه بر سختی ها و رسیدن به موفقیت را فراهم می کند. اما مقدار ناسالم و زیاد کمالگرایی، منجر به ناراحتی و نارضایتی فرد می شود و انرژی روانی زیادی را صرف می کند.
آن چه کمال گرایی افراطی را بسیار مضر می کند این است که در حالی که افراد در شرف موفقیت هستند، بیشتر تمرکز خود را بر جلوگیری از شکست و در نتیجه جهت گیری منفی قرار می دهند. آن ها به عشق بی قید و شرط اعتقاد نداشته و انتظار دارند محبت و تأیید دیگران به عملکرد بی عیب و نقص وابسته باشد. این افراد با وجود دستاورد ها و موفقیت های زیاد همچنان راضی نبوده و به دنبال موفقیت بیشتر هستند.
حتما بخوانید: مقابله با نا امیدی از زندگی
ویژگی افراد کمال گرا چیست
اغلب افراد گه گاه یا در زمینه های خاصی از زندگی درگیر کمال گرایی می شوند. افرادی که تقریباً تمام وقت کمال گرا هستند ممکن است نیاز به دستیابی به کمال را دائماً احساس کنند. در این جا برخی ویژگی افراد کمال گرا شرح داده شده است.
تفکر همه یا هیچ
افراد کمال گرا در صورتی که احساس کنند در یک فعالیت توانایی به کارگیری نهایت تلاش و کمال خود را ندارند، سراغ آن فعالیت نمی روند. این افراد دارای خطای شناختی همه یا هیچ بوده و تنها در صورتی که صد در صد توان خود را گذاشته و یا موفقیت کامل را به دست آورند یک فعالیت را شروع می کنند. برای مثال فرد کمالگرایی که توانایی بهترین پیانیست شدن را در خود نمی بیند، به دنبال یادگیری پیانو نمی رود، هر چند علاقه زیادی به آن داشته باشد.
انتقاد گر شدید
افراد کمال گرا بیشتر از بقیه از خود و دیگران انتقاد می کنند، در حالی که افراد موفق به دستاورد خود افتخار کرده و از دیگران نیز حمایت می کنند. افراد کمالگرا به دنبال تشخیص اشتباهات و نقص دیگران هستند. در صورت شکست افراد کمالگرا به شدت از خود انتقاد منفی کرده و یا دیگران را در صورت شکست قضاوت می کنند.
جلو رفتن با ترس
افراد کمالگرا با ترس از نرسیدن و اشتباه کردن به سمت هدف های خود قدم بر داشته و هر دستاوردی کمتر از هدف مد نظر را شکست می پندارند، در صورتی که افراد موفق با هدف دستیابی به موفقیت و بدون ترس حرکت می کنند و از هر دستاوردی خوشحال می شوند.
استاندارد های غیر واقعی
اهداف افراد دارای کمال گرایی، در بیشتر مواقع واقع بینانه و منطقی نبوده و این افراد عموما اهداف اولیه و کوچک خود را نیز غیر قابل دسترس و یا دشوار انتخاب می کنند.
تمرکز بر نتیجه
کمالگرایی منجر شده تا افراد از مسیر خود برای رسیدن به هدف لذت نبرده و تنها به نتیجه فکر کنند، بنابراین این افراد زودتر انرژی روانی خود را در مسیر رسیدن به هدف از دست می دهند.
به تعویق انداختن
کمال گرایی با اهمال کاری ظاهرا متناقض بوده اما، جالب است بدانید افراد کمال گرا معمولا اهمال کار نیز هستند. این امر به این دلیل است که افراد کمال گرا به دلیل ترس از شکست گاهی اوقات آن قدر نگران انجام کاری می شوند که بی حرکت شده و اقدام به انجام هیچ کاری نمی کنند.
عدم انتقاد پذیری
افرادی که درگیر کمالگرایی هستند عموما انتقاد پذیر نبوده و در برابر انتقاد سازنده افراد گارد می گیرند. در حالی که افراد موفق انتقاد های سازنده را پذیرفته و روی آن ها تمرکز می کنند.
عزت نفس پایین
افراد دارای کمالگرایی معمولا خود انتقادگر بوده و از خود ناراضی هستند، این افراد به همین دلیل عزت نفس پایین داشته و آن ها همچنین می توانند تنها یا منزوی باشند زیرا ماهیت انتقادی و سختگیر آنها می تواند دیگران را نیز از خود دور کند همین امر می تواند منجر به کاهش عزت نفس شود.
حتما بخوانید: راه های افزایش عزت نفس
علت کمال گرایی
کمال گرایی افراد ناشی از از عوامل مختلفی بوده، برای مثال گاهی والدین کمالگرا، فرزندان کمال گرا نیز تربیت می کنند، اما طبق تحقیقات کمال گرایی در درجه اول تحت تأثیر فشارهای درونی است، مانند تمایل به اجتناب از شکست یا قضاوت سخت دیگران. احتمالا یک مولفه اجتماعی نیز وجود دارد ، زیرا گرایش های کمال گرایی در 30 سال گذشته، بدون توجه به جنسیت و فرهنگ، در بین جوانان به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
این امر می تواند ناشی از رقابت علمی و حرفه ای بیشتر بین افراد همراه با حضور گسترده رسانه های اجتماعی و مقایسه های مضر اجتماعی که در پی دارد، نیز باشد. برخی مشکلات و بیماری های روانی مانند اضطراب، اختلال وسواس جبری و ... ارتباط نزدیکی با کمالگرایی دارند. همچنین افرادی که دلبستگی نا ایمن با والدین خود داشته نیز گاهی دچار کمالگرایی می شوند.
حتما بخوانید: بی انگیزه بودن
راه های درمان کمالگرایی چیست
چگونه کمال گرا نباشیم؟ این سوال خیلی از افراد کمال گرا است، همانطور که ذکر شد کمالگرایی با برخی اختلالات مانند افسردگی، اختلالات تغذیه و ... همپوشانی داشته و در بسیاری مواقع در صورت درمان اختلال کمال گرایی نیز کاهش می یابد. راه های زیر برای درمان کمالگرایی پیشنهاد می شود.
مراجعه به متخصص: موثرترین و بهترین راه برای درمان کمال گرایی مراجعه به یک رواندرمانگر متخصص بوده تا با تشخیص علت این آسیب بهترین راه را پیشنهاد دهد. تراپیست بر روی ویژگی هایی مثل ترس از شکست، تمایل بیش از اندازه به راضی کردن دیگران و ... تمرکز می کند. این درمان ها شامل هیپنوتیزم، شناختی رفتاری و درمان خانواده مدار است.
به چالش کشیدن افکار: فرد باید افکار و خطاهای شناختی همه یا هیچ یا سیاه و سفید دیدن همه چیز را به چالش بکشد و به خود یاداوری کند همه اشتباه می کنند.
یک هدف را خراب کنید: برای درمان کمال گرایی خود، یک فعالیتی که نسبت به آن کمال گرا هستید را انتخاب کرده و صد در صد توان خود را نگذارید، ببینید چه اتفاقی می افتد.
در ادامه بخوانید: افسردگی اساسی
سوالات متداول
1- ✔️ کمال گرایی چیست؟
✔️ کمال گرایی یک ویژگی در افراد است که آن ها را به سمت کامل بودن در حوزه های مختلف می کشاند و در متن مقاله شرح داده شده است.
2- ✔️ ویژگی افراد کمال گرا چیست؟
✔️ اغلب افراد گه گاه یا در زمینه های خاصی از زندگی درگیر کمال گرایی می شوند ویژگی هایی دارند که در متن مقاله توضیح داده شده است.
3- ✔️ درمان کمالگرایی چیست؟
✔️ کمالگرایی با برخی اختلالات همپوشانی داشته و در بسیاری مواقع در صورت درمان اختلال کمال گرایی نیز کاهش می یابد که در متن مقاله شرح داده شده است.
منبع : کمال گرایی چیست