رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتو یا کتوژنیک رژیمی بسیار کم کربوهیدرات است که امروزه در بین افراد بسیار شایع شده و افراد زیادی حداقل برای یک دوره نسبت به گرفتن رژیم کتو اقدام کرده اند.
وقتی شما رژیم کتو بگیرید میزان کربوهیدرات رژیم شما باید به زیر ۵۰ گرم در روز باید کاهش پیدا کند.
این مسئله باعث کاهش وزن و کاهش سطح قند خود در شما میگردد.(۱، ۲) در این مقاله به طور کامل در مورد رژیم کتو توضیح داده شده است.
در مورد رژیم کتو باید این نکته را مد نظر داشته باشید که آن را به درستی اجرا کنید، زیرا بسیاری از افراد این رژیم را به درستی اجرا نمیکنند و نتیجه مطلوب را از رژیم غذایی خود نمیگیرند.
در ادامه ۸ دلیل اصلی که باعث میشود در رژیم کتو نتیجه نگیرید و کاهش وزن نداشته باشید را برای شما بیان میکنیم:
۱- یکی از دلایلی که در رژیم کتو وزن کم نمیکنید مصرف زیاد کربوهیدرات است
یکی از دلایلی که افراد در رژیم کتو وزن کم نمیکنند استفاده زیاد از کربوهیدرات در رژیم غذایی است، برای رسیدن به مرحله کتوز - یک مرحله متابولیکی که در آن بدن به جای گلوکز از چربی برای تامین انرژی بدن استفاده میکند- باید میزان کربوهیدرات دریافتی از طریق رژیم کتو کاهش پیدا کند.
در واقع نهایتا باید در حدود ۵ درصد از کالری دریافتی شما در رژیم غذایی از کربوهیدرات ها تامین شود.(۳) این در حالیست که در یک رژیم غذایی استاندارد در حدود ۴۵-۶۵% از انرژی دریافتی از طریق مصرف کربوهیدرات ها تامین میشود.(۴)
این مسئله که شما کربوهیدرات رژیم غذایی را محدود کنید به طور طبیعی در ابتدا کمی مشکل به نظر میرسد و شاید حتی در نظر شما این مسئله نشدنی باشد.
ببا این حال باید در نظر داشته باشید که محدودیت کربوهیدرات اصلی ترین نکته در رژیم کتو است و باید میزان آن در دامنه مشخص شده مصرف گردد.
برای گرفتن رژیم کتو حتما با متخصص تغذیه خود مشورت کنید تا بتوانید بدون عوارض آن را پشت سر بگذارید.
۲- از غذاهای مغذی در رژیم کتوژنیک خودتان استفاده نمیکنید
مهم نیست که شما چه نوع رژیم غذایی را رعایت میکنید، در هر حال باید در برنامه غذایی خود از مواد غذایی سالم و مغذی استفاده کنید.
استفاده از غذاهای فراوری شده حتی اگر در رژیم کتو مجاز هم باشند میتوانند در روند کاهش وزن شما اختلال ایجاد کنند.
استفاده از غذاهای پرکالری نظیر فست فود ها، هات داگ سرخ شده و ... میتوانند با فراهم آوردن کالری بسیار زیاد سرعت کاهش وزن در شما را کند کنند. علاوه بر این مسئله، این غذاها دارای مقدار کمی از مواد مغذی مثل ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و املاح هستتند.
برای بهینه سازی دریافت غذایی خودتان در رژیم کتوژنیک سعی کنید از غذاهای کامل مثل گوشت ها، تخم مرغ، لبنیات پر چرب، ماهی، چربی های سالم مثل آووکادو و زیتون و ... استفاده کنید.
از سبزیجات غیر نشاسته ای مثل بروکلی، فلفل، سبزیجات برگ سبز، قارچ و ... هم میتوانید برای مغذی کردن رژیم کتو استفاده کنید.
۳- مراقب کالری باشید! شاید کالری رژیم شما بیش از اندازه زیاد است
وقتی شما به دنبال لاغری هستید باید کالری دریافتی خودتان را محدود کنید، رسیدن به کاهش وزن یا با کاهش کالری دریافتی از طریق رژیم غذایی امکان پذیر است و یا با افزایش فعالیت بدنی و سوزاندن کالری بیشتر از کالری دریافتی.
اگر شما در رژیم کتو باشید و کالری دریافتی خودتان را کنترل نکنید بعید به نظر میرسد که به نتیجه دلخواهی که مد نظر شماست برسید.
از آنجایی که بسیاری از غذاها که در رژیم کتو مورد استفاده قرار میگیرد مثل مغز ها، آووکادو، زیتون و ... سرشار از کالری هستند باید مراقب باشید که بیش از اندازه از این مواد غذایی استفاده نکنید.
البته به طور معمول افرادی که تحت رژیم کتوژنیک هستند با مصرف غذاهای کتوژنیک احساس سیری بیشتری دارند و کالری زیادی مصرف نمیکنند اما با این حال باید مراقب کالری دریافتی خودتان باشید.
توجه به میزان غذایی مصرفی، افزایش فعالیت فیزیکی و استفاده مناسب از میان وعده های غذایی در بین وعده های اصلی به شما در کاهش وزن با رژیم کتو کمک زیادی میکند.
۴- شاید مشکل پزشکی داشته باشید
رژیم کتوژنیک یکی از ابزار های مفید کاهش وزن است، با این حال اگر شما مطمئن هستید رژیم خود را به درستی رعایت میکنید اما باز کاهش وزن مطلوبی ندارید بهتر است نسبت به انجام آزمایش های پزشکی اقدام کنید تا اطمینان پیدا کنید مشکلی که از کاهش وزن شما جلوگیری کند نداشته باشید.
کم کاری تیروئید، سندرم تخمدان پلی کیستیک، سندرم کوشینگ، افسردگی و بالا بودن سطح انسولین خون برخی مشکلاتی هستند که باعث افزایش وزن میشوند و روند کاهش وزن را کند میکنند.(۵، ۶، ۷، ۸)
این مسئله با آزمایش های پزشکی ساده مشخص میشود که آیا به بیماری خاصی مبتلا هستید یا خیر.
در هر حال اگر به هرکدام از بیماری های بالا مبتلا بودید نگران نشوید، با مدیریت صحیح بیماری، استفاده از دارو های مناسب و داشتن رژیم غذایی خوب میتوانید بر بیماری خود غلبه کنید و به وزن ایده آل خود برسید.
۵- در کاهش وزن با رژیم کتو انتظار غیر معقول نداشته باشید
زمانی که شرایط جدیدی را در رژیم غذایی خود تجربه میکنید این مسئله طبیعی است که بخواهید سریع نتیجه بگیرید، اما به این مسئله دقت کنید که کاهش وزن هر فرد با فرد دیگر متفاوت است و نمیتوان از همه افراد انتظار یک میزان کاهش وزن داشت.
هرچند که رژیم کتو امتحان خود را در کاهش وزن پس داده اما شما نباید انتظار یک کاهش وزن سریع را در طی رژیم کتوژنیک داشته باشید.
گرچه بسیاری از افراد به دنبال کاهش وزن سریع هستند اما متخصصین تغذیه کاهش وزنی برابر ۰.۵ تا ۱ کیلوگرم در هفته را مناسب میدانند.(۹)
این نکته هم در نظر بگیرید که اگر شما همراه با رژیم کاهش وزن به ورزش هم بپردازید عضلات شما تقویت میشوند و در نتیجه شاید وزن شما تغییر چندانی نکند اما کاهش سایز داشته باشید.
افزایش میزان عضلات و کاهش چربی ها فواید بسیاری در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی و تقویت استخوان ها دارد.(۱۰، ۱۱)
به جای اینکه هر روز وزن خود را روی ترازو چک کنید سایز دور شکم و دور بازوی خودتان را اندازه گیری کنید، زیرا کاهش سایز مهم تر از کاهش وزن است.
۶- در میان وعده ها از غذاهای پرکالری استفاده میکنید
استفاده از میان وعده های سالم و مقوی یکی از راه های خوب برای پیشگیری از گرسنگی و پرخوری در وعده های غذایی اصلی است، با این حال استفاده زیاد از میان وعده های کتوژنیک پرانرژی مثل کره مغز ها، آووکادو و ... میتواند باعث زیاد شدن کالری دریافتی شما و کم کردن سرعت کاهش وزن شود.
از میان وعده های پرکالری باید به اندازه مصرف کنید و بیشتر سعیتان بر این باشد که میان وعده های کم کالری تری استفاده کنید.
غذاهایی نظیر سبزیجات غیر نشاسته ای و یا غذاهای پروتئینی مثل تخم مرغ آب پز انتخاب های خوبی برای مصرف در میان وعده ها هستند.
۷- استرس زیاد و خواب ناکافی از کاهش وزن در رژیم کتو جلوگیری میکنند
مطالعات نشان میدهند که استرس و بخصوص استرس های مزمن و کم خوابی در روند کاهش وزن اختلال ایجاد میکنند.(۱۲)
زمانی که تحت استرس قرار میگیرد بدن شما هورمون کروتیزول ترشح میکند، افزایش سطح کورتیزول در بدن باعث ذخیره چربی در بدن بخصوص در ناحیه شکم و پهلو میگردد.(۱۳)
علاوه بر این افرادی که به استرس مزمن مبتلا باشند احتمالا مشکل خواب و کمبود خواب هم دارند که تشدید کننده اضافه وزن در این افراد میگردد.
مطالعات نشان میدهند که کمخوابی با تاثیر بر روی هورمون های موثر بر اشتها مثل لپتین و گرلین باعث بر هم خوردن تعادل خوردن میشود و میتواند اشتهای شما را افزایش دهد.(۱۴)
شما میتوانید استرس خود را با استفاده از تکنیک هایی نظیر یوگا، مدیتیشن و کاهش مدت زمان استفاده از دستگاه های الکترونیکی مثل موبایل و ... کاهش دهید.(۱۵)
۸- فعالیت بدنی کافی برای کاهش وزن ندارید
فعالیت بدنی و ورزش کردن در طی دوره کاهش وزن با رژیم کتوژنیک بسیار حیاتی است، ورزش کردن علاوه بر کاهش وزن فواید بسیار زیادی برای سلامتی شما دارد، به طور مثال ورزش منظم و مداوم باعث کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی، دیابت، افسردگی، اضطراب و ... میشود.(۱۶)
ورزش کردن نه تنها باعث کالری سوزی در شما میشود بلکه به عضله سازی نیز به شما کمک میکند، همین امر به افزایش متابولیسم بدن و در نهایت کالری سوزی بیشتر منجر میشود.(۱۷)
هرچند شروع ورزش ممکن است برای شما سخت باشد اما در صورت داشتن برنامه ورزشی صحیح در ادامه ورزش کردن به یکی از مفرح ترین ساعات روزانه شما تبدیل خواهد شد.
سخن پایانی
در بین تغییر سبک های زندگی مختلف، رژیم کتو یکی از راه های خوب برای تغییر در سبک زندگی برای کاهش وزن است.
با این حال علت های مختلفی وجود دارد که در آن فرد از رژیم کتوژنیک نتیجه نمیگیرد که میتوان از جمله آنان به کالری دریافتی بیش از حد، نداشتن فعالیت فیزیکی، استرس مزمن، بیماری های خاص و یا مصرف برخی داروها و دریافت ناکافی مواد مغذی اشاره کرد.
برای گرفتن بیشترین نتجیه از رژیم کتوژنیک استراحت کافی و خواب کافی داشته باشید و از غذاهای سالم و مناسب در رژیم کتوی خودتان استفاده کنید.